11 Eylül saldırılarının arka planı ve El Kaide Örgütünün kuruluş sürecinin anlatıldığı belgeselin uzun bir çalışma sonucu hazırlanan alt yazılı tam çevirisini ilginize sunuyoruz.
Belgesel, taraflı bir dille yapılmış olsa da, muhtevasında pek çok önemli bilgiyi taşıdığı için 11 Eylül dosyamızda başlı başına bir bölüm halinde yayınlıyoruz.
Beş bölüm halinde yayınladığımız belgesel “Triple Cross, Bin Laden Spy in America” başlığıyla National Geographic Channel tarafından hazırlandı.
Türkiyeli okuyucu için alt yazılı olarak hazırladığımız bu çalışmada, Bin Ladin ve Mısır İslami Cihadı lideri Eymen el Zevahiri hakkında çok sayıda önemli tarihi bilgi verilirken, saldırıların tarihi arka planına gönderme yapılıyor.
Mısır Ordusunda görevliyken, İslamcı fikirleri sebebiyle ordudan ihraç edilen ve sonra Mısır Havayollarında güvenlik işinde çalışmaya başlayan Ali Muhammed’in Amerika’ya uzanan öyküsü adeta bir sinema filmi…
Belgesel boyunca, CIA’da çalışan, FBI ve CIA’yı birbirine karşı istihbaratta kullanmayı başaran, burada öğrendiği bilgileri ve tecrübeyi Afgan-Rus savaşına ve daha sonra, Kenya-Tanzanya saldırılarından 11 Eylül saldırılarına kadar bir dizi eyleme taşıyan Ali Muhammed’in inanılmaz öyküsü, El Kaide Örgütü’nün bilinmeyen yönlerini de ortaya koyuyor.
Usame Bin Ladin’in küçük bir hücre örgütünden, uluslar arası istihbaratı ve siyaseti bilen büyük bir orduyu nasıl kurduğuna dair önemli bilgiler edineceksiniz.
(video)
11 EYLÜL DOSYASI 5. BÖLÜM
Savaşların maliyeti
ABD kongresi 11 Eylül’den 2 Eylül 2010 tarihine kadar Irak, Afganistan ve diğer bölgelerdeki savaşlar için 1.121 trilyon dolar paranın kullanımına izin vermiştir. [1]
Bu oran içinde ABD’nin Orta Doğu ülkelerine savaşa desteklerinden dolayı yaptığı yardımlar, gizli ödenekler, imha edilen askeri araçlar ve hükümetin yaralı askerlere yaptığı sağlık harcamaları dâhil değildir.
1997-2005 tarihleri arasında dünya ekonomik gelişmesi ve 11 Eylül’ün açık etkisi:
1997 2005
Source: Data and forecasts from Global Insight
11 Eylül sonrası tüm Avrupa’da ekonomik gerileme yaşanmış büyüme azalmıştır. Tablo’da saldırı sonrası bazı ülkelerdeki ekonomik büyümenin yavaşladığı görülmektedir. Saldırılardan en fazla ekonomisi ABD’ye bağlı olan Japonya etkilenmiş ABD’nin büyümesi de oldukça azalmıştır. Tabloda ekonomilerin ancak 2002’de toparlandığı görülüyor.
ABD’nin 11 Eylül saldırılarından dolayı uğradığı yaklaşık ekonomik zarar aşağıdaki gibidir.
Zararın Nedeni | Miktarı |
Saldırıların ilk haftasında ABD Borsalarının toplam zararı | 1.400 milyar dolar |
Turizm kaybı ortalama(27 milyon turist) | |
Dünya Ticaret merkezi | 4 milyar dolar |
Pentagon’daki zarar | 1 milyar dolar |
Zarar gören alt yapı | 13 milyar dolar |
Acil fondan yardım | 40 milyar dolar |
Havacılık sektörüne yardım | 15 milyar dolar |
İlk iki ayda işini kaybeden 83 bin kişiden kaynaklanan zarar | 17 milyar dolar |
Sigorta şirketlerinin zararı | 40 milyar dolar |
New York kentinde alt yapı, kaybedilen işler, vergi zararları | 95 milyar dolar |
Havayollarının zarar nedeniyle kaybedilen vergi miktarı | 10 milyar dolar |
11 Eylül sonrası iç güvenliğe harcanan para | 200 milyar dolar |
Yaralıların tedavisi 10 yılda | 3.920 milyar dolar |
Ölen 3 bin kişiye ödenen tazminat | 8.7 milyar dolar |
Ölen 3 bin kişinin gelecekte üreteceği değer | 7.8 milyar dolar |
Saldırı ve tehditler nedeniyle artan kargo masraflarının oranı | 234 milyar dolar |
Kaybedilen yatırım sadece ilk 4 ayda GSMH’nın %3’ü | 350 milyar dolar |
Saldırılarda kullanılan 4 uçak | 385 milyon dolar |
Toplam | 2. trilyon 525 milyar dolar |
ABD’nin Küresel Cihad Hareketiyle Mücadelesinde Harcadığı Toplam Para
Harcamanın Nedeni | Miktarı |
Amerikan kongresinin 2001- Eylül 2010 tarihleri arasında onay verdiği harcama | 1 trilyon 121 milyar dolar |
Irakta bu tarihten sonra harcanan | 48 milyar dolar |
Afganistan’da bu tarihten sonra harcanan | 32 milyar dolar |
Yaralı 200 bin askerin gelecekteki sağlık masrafları | 350-700 milyar dolar ortalama 500 milyar dolar |
Zarar gören askeri ekipmanın tamiri | Yılda 18 milyar dolar 10 yılda 180 milyar dolar |
Toplam Tahmini | 1 trilyon 880 milyar dolar |
[1] The Cost of Iraq, Afghanistan, and Other Global War on Terror Operations Since 9/11 Amy BelascoSpecialist in U.S. Defense Policy and Budget September 2, 2010
11 Eylül saldırıları ve Terörle Mücadele savaşının toplam maliyeti: 4 trilyon 400 milyar dolardır.
Bu rakamlar oldukça iyimser bakış açısıyla hesaplanmıştır. Saldırıların ve savaşın NATO ülkelerine, İngiltere’ye kısacası El Kaide’nin Haçlılar olarak nitelediği cepheye zararı ise hesaba dâhil edilmemiştir. Batı dünyası bütün servetini Afganistan’ın engin dağlarında harcamaktadır. Joseph E. Stiglitz tarafından hazırlanan bir raporda ABD’nin Irak savaşının maliyeti 3 trilyon dolar olarak hesaplanmıştır. Bu hesaba zarar gören askeri araçlar, ABD askerlerine ödenecek tazminatlar ve sağlık harcamaları da dâhildir. Bu rakam hesaba katılırsa ABD’nin bu savaşa ödediği bedel Afganistan, Yemen, Somali, Cezayir, Filipinler gibi bölgelerdeki masraflar da hesaba katılırsa 6 trilyon doları geçmektedir.
ABD’nin İslam Dünyasında Yürüttüğü Operasyonların Bedeli
Şubat 2010 tarihi itibariyle ABD resmi rakamlarına göre Irak’ta harcanan para miktarı 704 milyar dolardır. Congressional Research Service (CRS) tahminlerine göre ekonomist Joseph Stiglitz’in yaptığı çalışmaya göre ABD Irak’ta haftada yaklaşık 2 milyar dolar ayda ek masraflarla birlikte yaklaşık 12 milyar dolar harcamaktadır.[1]
16 Mart 2003 tarihinde Dick Cheney, kendisiyle yapılan bir röportajda Irak İşgali’nin masrafının 80 milyar dolar tutacağını ve ülkedeki yıllık harcamalarının ise ortalama 10 milyar dolar tutacağını belirtmiştir. Dick Cheney Irak işgalinin toplam 100 milyar dolara mal olacağını açıklamıştır.
Irak’ta harcanan para ise gerçekte bundan çok daha fazladır. Aşağıdaki rakamların resmi rakamlar olduğunu lütfen göz ardı etmeyiniz. İlerde de açıklanacağı üzere Amerikan makamları savaşın gerçek maliyetini gizleme eğilimindedir. Bu nedenle terörle mücadelede birçok orta doğu ülkesine verilen askeri ve ekonomik destekler (kimilerine göre rüşvet), yaralı askerlerin sağlık masrafları ve diğer birçok masraflar yapılan bilânço hesaplarına eklenmemektedir. ABD her yıl Pakistan’a 1,5 milyar dolar yardım yapmaktadır. [2]
Uzun vadeli sağlık masrafları
Son zamanlarda yapılan bir araştırmaya göre savaş nedeniyle yaralanan Amerikan askerilerinin tedavileri de oldukça yüksek meblağlara ulaşmaktadır. Araştırmaya göre sadece Irak’ta yaralanan Amerikan askerlerinin uzun vadede toplam sağlık masrafları 350 milyar dolar ile 700 milyar dolar arasında olacaktır. Ortalaması alındığında ABD, yarım trilyon doları sadece askerlerinin sağlık masraflarına harcayacak demektir. Yaralanan asker sayısının her geçen gün arttığı da düşünülürse sağlık masraflarının ilerde ABD için oldukça pahalıya mal olacağı açıktır.[3]
Savaşın henüz kızışmadığı ve Afganistan’da Taliban’ın henüz güçlenmediği 2006 yılında Pennsylvania’daki Letterkenny askeri depolarında bulunan savaştan zarar görmüş askeri araç sayısı 3080’dir. Bunların 550’si’ M1 tankları, 700’ü Bradley Fighting araçları 450’si askeri kamyonlar 160’ı M113 zırhlı personel taşıyıcılar, 220 M88 askeri araçları ve 1000’i Humvee jiplerdir.[4]
Aradan geçen 5 yılda bu askeri araç kayıplarının en az iki kat arttığı artık ABD subayları tarafından da itiraf edilmektedir. Washington Post gazetesinin haberine göre ABD toplam askeri gücünün %40’ını Irak’a yığmıştır. 11 Eylül sonrası ABD ordusunun masrafları, saldırılar öncesine göre 10 kat artmıştır.[5] Düşürülen uçak, insansız uçak ve helikopterlerin sayısı ise bilinmemektedir. 2007 yılında sadece bir ayda 8 Apachi helikopterinin düşürüldüğü hesaba katılırsa bu oran da çok yüksektir. Bir Apachi helikopterinin sadece titanyum karışımlı pervanesi ABD’ye 320 bin dolara mal olmaktadır. ABD’nin iki savaşta tahrip olan askeri araçlarını tamir etmesi yılda 17-19 milyar dolara mal olacaktır. Savaştan önce ABD eskiyen araçlarının yenilenmesi ve tamiri için yılda 2.5 milyar dolar harcamaktaydı.[6]
Reuters’in raporuna göre Aralık 2009 tarihi itibariyle Amerika’nın Irak ve Afganistan’da yaptığı harcamalar 1 trilyon doları aşmıştır.
Amerikan kongresi 2001- 2008 tarihleri arasında 1 trilyon 75 milyar dolar tutarında harcama yapılmasını kabul etmiştir. Savaşın öngörülmeyen masrafları, dolaylı zararlar, uzun vadeli sağlık harcamaları ve örtülü ödenekten yapılan masraflar da göz önüne alındığında bu oran çok daha fazladır. Her bir Amerikan askerinin yıllık harcaması, donanımı ve askeri masrafları 1 milyon doları bulmaktadır. Buna göre Obama’nın Afganistan’a gönderdiği 30 bin ek askerin ilk elden ABD’ye maliyeti 33 milyar dolardır.[7]
Sadece ABD’nin Irak ve Afganistan’da polis eğitmek için harcadığı miktar 48 milyar dolardır. Obama yönetimi kongreden 2011’de Afgan polisleri eğitmek için 11,6 milyar dolar daha talep etmeye hazırlanıyor. ABD’nin savaşlarda verdiği askeri zayiatları araştıran bir rapora göre ölen her bir Amerikan askerine karşılık 16 Amerikan askerinin yaralandığı, toplam 200 bin Amerikan askerinin şimdiye kadar hastanelerde tedavi gördüğü belirtilmiştir. Bu yaralıların gelecekteki sağlık masrafları 700 milyar doları bulacaktır.[8]
Joseph E. Stiglitz tarafından hazırlanan bir raporda ABD’nin Irak savaşının maliyeti 3 trilyon dolar olarak hesaplanmıştır. Bu hesaba zarar gören askeri araçlar, ABD askerlerine ödenecek tazminatlar ve sağlık harcamaları da dâhildir.
ABD’nin Irak savaşının masrafları 12 yıl süren Vietnam savaşından fazladır. Kore savaşında harcanan miktarın ise iki katından fazladır. ABD 4 yıl boyunca devam eden II. Dünya Savaşı’nda 16,3 milyon Amerikan askerini savaşa dâhil etmiş ve bu günün parasıyla toplam 5 trilyon dolar harcamıştır. [9]
Savaşın İnsani Bilançosu
ABD’nin Global Cihada karşı savaşında insani kayıpları da oldukça fazladır. Binlerce ABD askeri bu savaşta ölmüş on binlercesi de sakat kalmıştır. ABD’nin genellikle gerçeği yansıtmayan ve wikileaks belgelerinde de ortaya çıktığı gibi zaiyatları saklayan resmi belgelerine göre Irak’ta savaşın başından bu yana öldürülen ABD askeri sayısı 4432’dir.
Yaralanan ABD askeri sayısı ise 32 bindir. Ancak bu sayılar ABD’nin ekonomik kayıpları gibi gizlenme eğilimindedir. ABD merkezli bir site Afganistan ve Irak’ta ölen ABD askeri sayısının 200 bin olduğunu her ölen 1 ABD‘liye karşı 16 askerin yaralandığını belirtmiştir. ABD sadece ABD askerilerinin ölümünü hesaba katıyor, kontrat imzalayan paralı askerler ve özel güvenlik şirketlerinin kayıplarını zayiatlara eklemiyor. Aynı durum Afganistan için de geçerlidir. Mesela Afganistan’da 30 bin ABD askerine karşılık kontratla savaşan 77 bin ABD askeri bulunmaktadır. Bu 77 bine ait zayiatlar ABD tarafından hesaba katılmamaktadır. Bağımsız kaynaklar ABD Ordusunun Irak’taki kayıplarının 40 bini geçtiği Afganistan’da da 10 bini geçtiğini belirtmektedirler. Resmi rakamlara göre ise Irak ve Afganistan’da toplam 5881 ABD askeri can vermiştir. Irak ve Afganistan’da toplam yine resmi rakamlara göre 41. 820 ABD askeri yaralanmıştır. Resmi rakamları gösteren tablolar aşağıdadır. Tablolar ABD ordu verilerine göre hazırlanmıştır.
ABD’nin bu savaşında 320 bin asker psikolojik hastalık yaşamış, Irak sendromu isimli bir terim ortaya çıkmıştır. Sadece 2005 yılında ABD ordusunda 6200 kişi intihara teşebbüs etmiştir. Savaşın başından bu yana her gün 18 ABD askeri intihara teşebbüs etmektedir.[10]
Her gün 18 ABD askerinin intihar ettiğini ispatlayan CBS News tarafından ele geçirilen 2 resmi belge aşağıdadır. Belgelerde sağlık ekiplerinin her ay 1000 intihar teşebbüsünü ortaya çıkarıp engellediği yazılıyor.
http://www.cbsnews.com/htdocs/pdf/VA_email_121507.pdf
http://www.cbsnews.com/htdocs/pdf/VA_email_021308.pdf?tag=contentMain;contentBody
(abdli komutan yenilgiyi kabul etti videosu)
[1] http://en.wikipedia.org/wiki/Financial_cost_of_the_Iraq_War
[2] The Economic Effects of 9/11: A Retrospective Assessment September 27, 2002 Gail Makinen, CoordinatorSpecialist in Economic Policy Government and Finance Division S26
[3] ^ “Flight Path Study – American Airlines Flight 77” (PDF). National Transportation Safety Board. February 19, 2002.
[4] http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/04/AR2006120401347.html
[5] http://en.wikipedia.org/wiki/Financial_cost_of_the_Iraq_War
[6] http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/12/04/AR2006120401347.html
[7] http://www.reuters.com/article/idUSN2611591520100126
[8] http://www.democracynow.org/2007/2/6/hidden_costs_of_war_long_term
[9]http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/columnists/guest_contributors/article3419840.ece
[10] http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/21/cbsnews_investigates/main4032921.shtml
Son Güncelleme: 1 yıl önce