11 Eylül Dosyası: Saldırıların ABD ve Dünyaya Etkileri (Bölüm 2)
11 Eylül 2001
Saat 08:46:30 da bir uçak Dünya Ticaret Merkezi Kuzey Kulesi 94.-98. katları arasına kulenin kuzey tarafından çarptı. Bina çarpmadan 102 dakika sonra yıkıldı.
Saat 09:02:59 da ikinci bir uçak Dünya Ticaret Merkezi güney Kulesi 77.-85. katları arasına kulenin güney tarafından çarptı. Bina çarpmadan 56 dakika sonra yıkıldı.
Saat 09:37:00 da bir başka uçak ABD Savunma Bakanlığına çarptı.
Saat 10:03:11 de Washington'un 240 km kuzey batısına, Pensilvanya Shanksville'de dördüncü bir uçağın düştüğü açıklandı.
Biz bu çalışmamızda, 11 Eylül saldırıların mahiyetini, sebepleri, saldırıyı gerçekleştirenlerin kimliğini, komplo teorilerini sırasıyla ele alacak; çeşitli videolar eşliğinde dünya tarihindeki bu önemli dönüm noktasını sonuçlarıyla birlikte değerlendirmeye çalışacağız.
Çalışmanın ilk bölümünde saldırının ABD ve dünya ekonomisine maliyetini çeşitli grafikler ve istatistikî veriler eşliğinde ilginize sunuyoruz.
Pressmedya Araştırma Masası
Bu çalışma International Pressmedya'nın özel bir çalışmasıdır.
Kaynak verilerek kullanılabilir.
Dünya Ticaret Merkezine yapılan saldırının harita üzerindeki gösterimi
İstatistiklerle 11 Eylül Saldırıları
Dünya Ticaret Merkezinin inşasına harcanan zaman 6 yıl 8 ay
Kulelerin yıkıldığı zaman 1 saat 42 dakika
Hayatını kaybeden polis sayısı 60
Hükümetin mağdurlara ödediği miktar 8,7 milyar dolar.
Saldırılardan 6 ay sonra New York'lu öğrencilerin %76’sı hala sık sık saldırıları düşündüklerini belirttiler.[1]
Dünya Ticaret Merkezi’nin yapılış tarihi: 1970
Dünya Ticaret Merkezi’nde faaliyet gösteren şirket sayısı: 430
11 Eylül öncesi binalarda çalışan sayısı: 50,000
Günlük ortalama ziyaretçi sayısı: 140.000
Yanan binaların uzaktan görüldüğü mesafe: 20 mil
Dünya Ticaret merkezinde sıcaklığın ulaştığı maksimum derece 2.300 fahrenayt
Enkazda insan arama kurtarma çalışmalarının yapıldığı süre 230 gün
Boston, Massachusetts’ten Kaliforniya giden Amerikan Airlines 11 uçağında ölenlerin sayısı: 92
Birleşik Havayollarının 175 nolu uçağında ölenlerin sayısı: 65
Pentagon’a düşen uçakta ölenlerin sayısı: 64
Pentagon’da ölenlerin sayısı: 125
Kulelere bir mil yakında yaşayan halktan travma ve psikolojik bozukluk yaşayan insanların yüzdesi: %20
Manhattan’da 11 Eylül sonrası psikolojik tedavi görenlerin oranındaki artış: %200
Tahmini psikolojik sorun yaşayan New York’lu sayısı: minimum 422,000
Manhattan’da saldırılar sonrası alkol tüketimin artış oranı: %25
Manhattan’da saldırılar sonrası sigara tüketiminin artış oranı: %10
Manhattan’da saldırılar sonrası Mariuhanna (uyuşturucu) tüketiminin artış oranı: %3.2
Saldırı sonrasındaki 2 ayda New York’un aldığı Federal Yardım Miktarı: 9.5 milyar dolar
ABD bombalamalarından dolayı hayatını kaybeden Afgan sivillere ödenen para miktarı: 10,000 dolar
Sadece bir 11 Eylül kurbanının kocasına ödenen tazminat 50,000,000 (50 milyon)dolar.
ABD ekonomisinin değeri 11 Trilyon dolar
Dünya sigorta pazarının Dünya Ticaret Merkezinden dolayı kaybı 50 milyar(40 milyar doları ABD’nin) dolar.
2001’in son 5 ayında ABD seyahat endüstrisinde işini kaybedenlerin sayısı: 237.000
11 Eylül dolayısıyla 2002 yılı sonuna kadar ABD’de işini kaybedenlerin sayısı: 1.8 milyon.
Sadece aşağı Manhattan’da saldırılar sonrası işini kaybedenlerin sayısı: 100,000
Kongre’nin ABD havacılık sektörüne 11 Eylül'den hemen sonra yaptığı yardım miktarı: 15 milyar dolar.[2]
Saldırılarda hayatını kaybeden toplam ABD’li sayısı: 2,819
Saldırılarda hayatını kaybeden itfaiyeci ve sağlık personeli: 343
NYPD çalışanı: 23
Çalışanını kaybeden Dünya ticaret Merkezi şirketleri: 60
İkiz kulelerde yaşamını yitiren çalışan sayısı: 1,402
İkiz kulelerde yaşamını yitiren işveren sayısı: 614
Cantor Fitzgerald Şirketinde yaşamını yitiren işçi sayısı: 614
Olayla alakalı sağlık problemi yaşayıp emekli olan itfaiyeci sayısı: 300
Olay sonrası kaldırılan enkaz miktarı: 1.506.124 ton
Saldırılardan sonra yangınların devam etme süresi: 99 gün
New York şehrinde saldırılardan dolayı işini kaybedenlerin sayısı: 146.100
New York borsasının kapalı kaldığı gün sayısı: 6
Saldırılardan sonra New York şehrinin bir aylık ekonomik kaybı: 105 Milyar dolar
Enkazın temizleme masrafı: 1 milyar dolar
Acil hizmetlere ödenen toplam FEMA parası: 970 milyon dolar
Saldırılardan zarar gören Manhattan alt yollarının tadilatı için harcanan miktar: 7,5 milyar dolar
CIA’ye iş başvurusunda bulunanların sayısında meydana gelen artış oranı: %50
Aşağı Manhattan’da saldırı sonrası ortaya çıkan Asbest maddesinin temizlenmesine ihtiyaç duyulan ev sayısı: 30.000
2001’de saldırıdan dolayı tatil programını değiştiren Amerikalı sayısı: 1,4 milyon
11 Eylül sonrası travmatik stres yaşayan New York’lu sayısı: yaklaşık 422,000 [3]
Saldırıların ABD Ekonomisine Maaliyeti
Saldırılar nedeniyle imha olan eşya, ev, araç gibi malzemelerin toplam maliyeti 100 milyar dolardır. Amerika’nın 11 Eylül saldırıları nedeniyle toplam kaybı 2 trilyon dolar olarak hesaplanmıştır.[4]
· Dünya ticaret merkezi 4 milyar dolara sigortalanmıştır.
· Saldırılarda kullanılan 4 uçak 385 milyon dolar
· Pentagon’da 1 milyar dolarlık zarar meydana geldi
· Temizlik masrafları 1,3 milyar dolara mal oldu
· Acil Fondan harcanan para 40 milyar dolar
· Saldırılardan hemen sonra direkt 83 bin kişilik iş kaybı nedeniyle meydana gelen zarar 17 milyar dolar
Sadece New York kentinde alt yapı, kaybedilen işler, vergi zararları gibi sebeplerle meydana gelen zarar 95 milyar dolar, sigorta ödemeleri 40 milyar dolar, havayollarının zarara uğraması nedeniyle vergi kaybı 10 milyar dolardır.
Manhattan’ı gösteren uydu fotoğrafında büyük bir duman uzaydan görünüyor.
11 Eylül saldırıları en çok ABD borsalarını zarara sokmuştur. Saldırıların ilk haftasında Amerikan borsaları 1.4 trilyon dolar zarara uğramıştır. Bu oran günümüz şartlarında 1.74 trilyon dolara denk gelmektedir.[5] ABD havayollarının yolcu taşıma kapasitesi, iflas eden birçok havayolu firması nedeniyle % 20 azalmıştır.[6]
Saldırıların ABD turizmine verdiği zararı saptamaya yönelik Hawaii üniversitesi ekonomi profesörü Carl Bonham başkanlığında bir kurul tarafından hazırlanan raporda; ABD’nin saldırılardan dolayı hala kan kaybettiği ve saldırıların yıkıcı etkilerinin halen devam ettiği belirtilmektedir.[7]
11 Eylül’den önce havacılık sektöründe kullanılan 1,000 uçak, şirketlerin iflas etmesi nedeniyle Arizona çölünde hangarlarda park edilmiştir. [8] ABD havacılık sektörünün sadece 2001 yılında toplam zararı 11 milyar doları geçmiştir. Hükümet bu sektöre vergi indirimi ve zarar tazmini gibi amaçlarla 15 milyar dolar yardım yapmıştır.
Turizm
Raporun 24. sayfasında ayrıntılı rakamların belirtildiği istatistikî tabloda, 2000 yılında Amerika’da 51 milyon olan uluslararası ziyaretçi sayısının 46 milyona düştüğü görülüyor. Yani saldırılar dolayısıyla ABD 2001’de 5 milyon turist kaybetti ve 2004 yılına kadar sırasıyla bu kayıp şöyle devam etti.
2002 43,5(-7)
2003 41,2 (-10)
2004 46,1 (-5)
ABD’nin saldırılar sonrası yabancı turist kaybı sadece 2004 yılına kadar toplamda 27 milyona ulaşmıştır. Her bir turistin ülkeye ulaşım ve konaklama dâhil ortalama 5–7 bin dolar harcadığı hesaplanırsa ABD’nin sadece turizm kaybı bile milyar dolarları bulmaktadır. [9]
Sadece 11 Eylül olayları dolayısıyla New York’un hasarlarının telafisi, Pentagonun yıkılan yerlerinin inşası, mağdurlara ödenen paralar ve bazı diğer masraflar Amerikan hükümetine 296,2 milyar dolara mal olmuştur. Bu rakam sadece 2002-2003 yıllarını kapsamaktadır. [10]
11 Eylül saldırılarıyla birlikte Amerika’nın ülke içindeki güvenlik harcamalarına ayırdığı bütçe yıldan yıla büyük artış göstermiştir. 2001 yılında iç güvenlik masraflarına 17.1 milyar dolar harcayan ABD sırasıyla bu rakamı şöyle artırmıştır:
2002 20.7 milyar dolar
2003 36.6 milyar dolar
2004 41.3 milyar dolar.[11]
Bu rakamlar sadece 2004 yılına kadar yapılan masrafları gösteren rakamlardır. Daha sonraki 6 yılda ise ABD’ye yönelik tehditler ve ABD’nin güvenlik zafiyetleri artmış ve bunlara paralel olarak masrafları da hızla artmıştır.
Sağlık Masrafları
Michael R. Bloomberg tarafından hazırlanan ve 11 Eylül saldırılarının sağlık masraflarını inceleyen ADDRESSING THE HEALTH IMPACTS OF 9–11 isimli rapora göre 11 Eylül saldırılarından dolayı yılda sadece 392 milyon dolar saldırılardan zarar görenlerin tedavisine harcanmıştır. Bu kronik rahatsızlıklar, uzun vadeli tedavileri kapsamamakta sadece kısa süreli tedavileri kapsamaktadır. Bu 2011 yılına kadar geçen 10 yılda 3,92 milyar dolara tekabül etmektedir.[12]
Raporda sadece New York’un enkazın kaldırılması ve yıkılan yerlerin tamiri için 20 milyar dolar harcandığı da belirtiliyor. [13]
11 Eylül'den sonra toplam 900 kişinin kanser travma ve zehirlenmelerden dolayı öldüğü belirlenmiştir. Bu kişliler olaya acil müdahalede bulunanlar, itfaiyeciler ve kurtarma timleridir.
Saldırılardan dolayı sadece sigortacılık sektörünün uğradığı kayıp 30 ile 58 milyar dolar arasındadır. (Looney, 2002: 2).[14]
Amerikan kongresine sunulmak üzere 5 Ekim 2004 tarihli bir raporda El Kaide’nin stratejisinin en önemli unsurlarından biri Amerikan ve Avrupa ekonomisini sarsacak ve zora sokacak saldırılar yapmak ve Kapitalist sistemin işlememesi hatta çökmesi, "düşmanın ekonomik açıdan belinin kırılması" olduğu belirtiliyor. [15]
Saldırılarda yaşamını yitiren 2.973 kişinin gelecekte üretecekleri değer 7.8 milyar dolar olarak hesaplanmıştır.[16]
Diğer Bazı Dolaylı Masraflar
Hükümetin havacılık sektörüne 15 milyar dolar yardımına rağmen bazı havayolu şirketleri iflastan kurtulamamıştır. Artan güvenlik prosedürleri ve vize almakta yaşanan zorluklar nedeniyle ABD’ye beyin göçü azalmış, öğrenci değişim programları büyük oranda sekteye uğramış ve yatırımlar da olumsuz etkilenmiştir. [17]
ABD’de artırılan güvenlik önlemleri nedeniyle kargo gönderimlerinde şirketler gelirlerinin ortalama % 2’sini güvenlik masraflarına ödemekteler. Kargo sektörü saldırılardan sonra yavaşlamış, daha fazla formalite uygulanmaya başlamış ve bu da yatırım ve ticareti doğrudan etkilemiştir. ABD’nin 11.7 trilyon dolar olan ekonomisinin yüzde 2’si kargo güvenliğine harcandığı düşünülürse bu 234 milyar dolar zarar anlamına gelmektedir. [18]
Stanford üniversitesi yaptığı araştırmaya göre 11 Eylül saldırıları dolayısıyla bir milyonu aşkın insan işinden olmuş ve saldırılardan sonraki 4 ay boyunca ABD’nin 12 trilyon dolar olan Gayri Safi Milli Hâsılası % 3 oranında yatırım kaybına uğramıştır. Bu oran 350 milyar dolara tekabül etmektedir.[19]
Dünya ticaret merkezi 4 milyar dolara sigortalanmıştı. Pentagon’un zarar gören yerlerinin inşası ise 1 milyar dolara mal oldu.
El Kaide liderleri saldırıların ABD’ye maliyetinin en az 1 trilyon dolar olduğunu iddia etmekteler. ABD’nin Afganistan savaşı ilk yıllarında yılda 100 milyar dolara mal olmaktaydı. Bu oran Irak savaşı ve Afganistan’da Taliban direnişinin günden güne artmasıyla birkaç kat arttı. Sadece 100 milyar dolardan hesaplansa bile ABD’nin savaşı 10 yılda 1 trilyon dolara mal oluyor.[20]
İşini kaybeden 108 bin kişiye ödenen işsizlik maaşı 6.7 milyar dolar. [21] Saldırılar dolayısıyla yaklaşık 18,000 küçük işletme kapanmıştır. [22]
Yaralanan ve hayatını kaybeden her sivil için 250 bin ile 50 milyon dolar arasında tazminat ödenmiş 2.551 ölü ve 215 ağır yaralıya toplam 8.7 milyar dolar ödeme yapılmıştır. [23]
[1] FEMA, N.Y.P.D., F.D.N.Y., Port Authority of New York and New Jersey, McKinsey & Co., Office of the Chief Medical Examiner, Justice Department, FBI, New York Times, USA Today, Atlantic Monthly
[2] http://www.guardian.co.uk/world/2002/aug/18/usa.terrorism
[3] http://nymag.com/news/articles/wtc/1year/numbers.htm
[4] http://www.iags.org/costof911.html
[5] ^ Consumer Price Index (estimate) 1800–2008. Federal Reserve Bank of Minneapolis. Retrieved December 7, 2010.
[6] ^ Bhadra, Dipasis; Pamela Texter (2004). "Airline Networks: An Econometric Framework to Analyze Domestic U.S. Air Travel".United States Department of Transportation. Retrieved May 21, 2008.
[7] The Impact of 9/11 and Other Terrible Global Events on Tourism in the U.S and Hawaii University of Hawaii at Manoa February 22,2006 S. 5
[8] The Economic Effects of 9/11: A Retrospective Assessment September 27, 2002 Gail Makinen, CoordinatorSpecialist in Economic Policy Government and Finance Division S 35
[9] The Impact of 9/11 and Other Terrible Global Events on Tourism in the U.S and Hawaii University of Hawaii at Manoa February 22,2006 S. 24
[10] Bram, Jason, James Orr, and Carol Rapaport. Measuring the Effects of the September 11 Attack on New York City. FRBNY Economic Policy Review, November 2002. P. 12. Congressional Research Service Report RL31716, Homeland Security: 9/11 Victim Relief Funds. Office of the Secretary of Defense. The Renovation of the Pentagon, March 1, 2002. S. 3
[11] HOUSE BUDGET COMMITTEE Democratic Caucus The Honorable John M. Spratt Jr. Washington, DC 20515 S.3
[12] ADDRESSING THE HEALTH IMPACTS OF 9-11
Report and Recommendations to Mayor Michael R. BloombergS 5
[13] ADDRESSING THE HEALTH IMPACTS OF 9-11
Report and Recommendations to Mayor Michael R. Bloomberg S.19
[14] ADDRESSING THE HEALTH IMPACTS OF 9-11
Report and Recommendations to Mayor Michael R. Bloomberg S 62
[15] 3 Bram, Jason, James Orr, and Carol Rapaport. Measuring the Effects of the September 11 Attack on New York City. FRBNY Economic Policy Review, November 2002. P. 12. Congressional Research Service Report RL31716, Homeland Security: 9/11 Victim Relief Funds. Office of the Secretary of Defense. The Renovation of the Pentagon, March 1, 2002. S. 1
[16] CRS Report for Congress 9/11 Terrorism: Global Economic Costs Dick K. Nanto Specialist in Industry and Trade Foreign Affairs, Defense, and Trade Division S 3
[17] CRS Report for Congress 9/11 Terrorism: Global Economic Costs Dick K. Nanto Specialist in Industry and Trade Foreign Affairs, Defense, and Trade Division S.6
[18] CRS Report for Congress 9/11 Terrorism: Global Economic Costs Dick K. Nanto Specialist in Industry and Trade Foreign Affairs, Defense, and Trade Division S. 6
[19] The Economic Impact of 9/11
Assistant Professor Nick Bloom Stanford University . He is also a Faculty Fellow of the Stanford Centre for Economic Development,
[20] The Economic Impact of September 11th
[21] Economic Impact of the September 11 World Trade Center Attack Prepared for the
New York City Central Labor Council and the Consortium for Worker Education By the Fiscal Policy Institute 275 Seventh Ave., 6th flor New York, NY 10001 212-414-9001 S.3
[22] CRS-11 12 Federal Reserve Bank of Chicago, 2001 Annual Report, p. 16.
was added to the financial system. S.10
[23] Straegic Insight Economic Costs to the United States Stemming From the 9/11 Attacks by Robert Looney S.25
1 yıl önce