Cumayı Kılmayan Ne Yapmalı?

SORU Selamun aleykum ve rahmetullahi ve berakatuh. Saygıdeğer hocam kadının yüzü avret midir? Örtülmeli midir? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve berakatuh. بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين Kadının mahremi olmayan yabancı erkeklerin önünde yüzünü örtmesinin hükmü hakkında alimler arasında iki görüş bulunmaktadır: Hanbelîlere, Şâfiî mezhebinde güçlü/sahih olan görüşe ve bazı Hanefî ve Mâlikî fakihlerine göre kadının yüzü ve keza elleri, yani bedeninin tamamı avrettir. Dolayısıyla kadının yabancı erkeklerin önünde yüzünü örtmesi farz, açması haramdır. Hanefîlerin ve Mâlikîlerin geneline, Zâhirîlere ve Şâfiî mezhebinde bir görüşe göre ise kadının yüzü ve elleri avret değildir. Dolayısıyla kadının yüzünü açması caizdir, lakin yüzünü örtmesi ise müstehabtır, en faziletli, en kâmil, takvaya/tesettüre en yakın olandır. Ancak bütün âlimler şu noktalarda ittifak etmiş olup aralarında hiçbir ihtilaf yoktur: 1) Kadının yüzünü örtmesini ve peçe takmasını men etmek, bunu mekruh ve bid’at olarak görmek, keza kadının yüzünü açması gerektiğini veya bunun müstehab olduğunu söylemek bid’attır ve hiçbir alim böyle söylememiştir. Ulema arasında yukarıdaki iki görüşten başka bir görüş bulunmamaktadır; yüzü örtmek ya vaciptir, ya da müstehabtır, bunun daha altı yoktur. 2) Eğer kadının yüzünde ruj, sürme gibi bir zinet bulunuyorsa bu durumda yüzünü açması caiz değildir. Aynı şekilde ellerinde kına gibi bir zinet bulunuyorsa ittifakla ellerini örtmesi farz olur. 3) Şayet kadın yüzü çok güzel biriyse, yani erkeklerin yüzünü görüp fitneye düşebilecekleri, onların dikkatini çekip kendisine şehvetle bakabilecekleri, yani böyle bir ihtimalin/endişenin bulunduğu biriyse, harama düşmelerine sebep olmaması için ulemanın ittifakıyla bu kadının yüzünü açması haram olur. Kurtubî (rahimehullah) Nûr sûresi 31. ayetin tefsirinde şunu kaydetmiştir: “Âlimlerimizden (yani Mâlikî ulemasından) İbn Huveyz Mendâd şöyle demiştir: “Kadın güzel olduğu ve yüzünden ve ellerinden ötürü fitneden korkulduğu zaman o kadına buralarını örtmesi vacip olur. Şayet kadın yaşlı veya çirkin ise o halde yüzünü ve ellerini açması caizdir.” Yukarıda belirtmiştik ki, Mâlikîlerin ve Hanefîlerin geneline göre kadının yüz ve ellerini açması caizdir. Ancak görüldüğü gibi kadın güzel olduğu takdirde hüküm değişmektedir! Hanefî ulemasından Ebubekr el-Cessâs (rahimehullah) “Ahkâmu’l-Kur’ân”ında Ahzâb 59. ayetin (“…üzerlerine cilbablarını salmalarını söyle” ayetinin) tefsirinde şunları söylemiştir: “Bu ayette, şüpheli kimseler kendilerini arzulamasınlar diye genç kadınların, yüzlerini yabancı erkeklerden gizlemek, dışarı çıktıklarında örtüyü ve iffeti izhar etmek ile emrolunduklarına delalet vardır.” Yine Hanefî Osmanlı fukahasından İbn Âbidîn (rahimehullah) şöyle demiştir: “Genç kadın, erkekler arasında yüzünü açmaktan men edilir. Bu, yüzü avret olduğu için değil, fitne korkusundan ötürüdür.” (Raddu’l-Muhtâr ale’d-Durri’l-Muhtâr, 2/79) 4) Fıskın, fücurun, günahın, fesadın, kötü terbiye ve ahlakın yaygınlaştığı ve fasıkların çok olduğu, fitneden/şehvetten emin olunmadığı zaman ve ortamlarda kadınların yüzlerini kapatması farzdır. İçinde yaşadığımız zaman böyle bir zaman değilse acaba hangi zaman fitne zamanı olabilir!? Şehvet fitnesinin bugünkü internet ve uydu çağındaki kadar yaygın olduğu hiçbir zaman bilinmemektedir. İnsanların bozulduğu, erkeklerin her taraftan tahrik edildikleri, yüzü ve elleri dışında her yeri kapalı kadınlara şehvetle bakanların çokça bulundukları şu zamanda mü’min kadınların, özellikle de genç kadınların yüzleri açık bir şekilde dışarı çıkmaları caiz değildir, haramdır! İşte kadının yüz ve elleri konusunda âlimlerin zikrettiğimiz ihtilafı bu ittifak noktalarının dışındadır. Bu ihtilaftaki iki görüşten racih olanı, delillerinin sahih ve açık olması sebebiyle kadının yüzünü ve keza ellerini yabancı erkeklerin önünde örtmesinin her hâlükârda farz olduğudur. Yazıyı uzatmamak için bunun delillerini zikretmek istemiyorum. Ama en azından şunun bilinmesi gerekir ki; bizim için en büyük örnek olan müminlerin anneleri, diğer sahabi kadınlar ve onlardan sonra gelmiş salih selefimizin kadınları (Allah onlardan razı olsun), fitne zamanında bulunmadıkları, bilakis en temiz günlerin yaşandığı o zamanlarda bile yüzlerini örtüyorlardı. İmam Ğazâlî (rahimehullah) şöyle demiştir: “İslam tarihi boyunca erkekler daima yüzleri açık olmuş, kadınlar ise yüzleri peçeli olarak dışarı çıkmışlardır.” (İhyâu Ulûmi’d-Dîn, 2/54) İbn Hacer el-Askalânî (rahimehullah) şöyle demiştir: “Eski ve yeni zamanda kadınların adeti, daima yüzlerini yabancı erkeklerden gizlemek olmuştur.” (Fethu’l-Bârî, 9/235) Günümüzün en büyük alimlerinden kabul edilen Şeyh Allâme Abdulaziz et-Tarîfî (Allah O’nu esaretten kurtarsın) şöyle söylemiştir: “Şunu bilmemiz gerekir ki selef-i salih’ten olan mümin kadınlar yüzlerini örterlerdi… Ne sahabeden ne tâbiînden ne de etbâ-ı tâbiînden yüzünü açmış hiçbir kadın bilmiyorum.” (bkz) Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn. Ömer Faruk

SORU Selamun aleykum hocam, bayanların dışarda renkli peçe takmaları caiz midir? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hamd Allah’a mahsustur. Allah (celle celeluhu) şöyle buyuruyor: وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ “Mü’min kadınlara da de ki: Gözlerini sakınsınlar ve mahrem yerlerini korusunlar. Görünen kısımlar hariç ziynetlerini göstermesinler. Örtülerini de yakalarının üzerine kadar indirsinler ve ziynetlerini göstermesinler…” (en-Nur, 31) Ve şöyle buyuruyor: يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ “Ey Nebi! Zevcelerine, kızlarına ve mü’minlerin hanımlarına de ki: Cilbablarını üzerlerine giysinler. Bu onların tanınıp incitilmemeleri için daha uygundur.” (el-Ahzab, 59) Mümin kadının yüzünü yabancı erkeklerden örtmesi hususunda vacipliğinde ihtilaf vardır. Doğru olan vacip olmasıdır. Buna bu ve başka ayeti kerimeler, sahih sünnet ve sahabe sözleri delildir. Soru bil husus peçeyle alakalı olduğu için burada bu ihtilafa girip hicabın vacipliğini ispat etmeye ihtiyaç olduğunu düşünmüyorum.   Fakat bu iki ayeti kerimeden İslam dininde kadınlar için varit tesettür hükmünün iki esasi illetini çıkartabiliriz: Birincisi: Mü’min kadınların ziynetlerini Şari’nin beyan ettiği surette istisna ettiği kişiler hariç göstermemeleri. Ve ikincisi: Kadının Rabbine itaatkâr kul olarak tanınması. Binaen aleyh yüzünü erkeklerden gizlemekle mükellef olan kadındır. Mü’min erkek yabancı kadının yüzüne bakmama emriyle mükellef olduğu kadar Mü’min kadın da yüzünü yabancı erkeklere göstermemekle ve erkeğin bakışlarını kendi üzerine çekmemekle mükelleftir. Bunun için “ziynetlerini göstermesinler” denilmiştir. Peçenin gayesi altında yatan ziyneti gizlemektir. Peçeyi takan mü’min kadının da gayesi Rabbinin emrine itaat edip rızasını kazanmak için ziynetini (yüzünü) yabancı erkeklerden gizlemesi olmalıdır. Ama eğer peçe kendisi ziynet olup erkeklerin bakışlarını celb ederse veya peçe, altında yatan ziynete güzellik katıyorsa o zaman ilahi emrin maksadı yerine gelmiş olmaz. Bundan ötürü renkli peçe erkeklerin dikkatini çekecekse takılması caiz olmaz. Bu özellikle renkli peçe yüzü tam gizlemiyorsa söz konusudur. Mesela beyaz, sarı gibi açık renkli olması hasebiyle tam kapatmayan peçeler gibi. Bu peçeler belki şeffaf değildir ama kumaşı ince ve açık renkli olduğu için tam kapatıcı olmayabilir. Bu tür peçelerin takılması caiz değildir. Bir de peçe diğer giysilerle görsel bir uyum içinde olması için veya görsel bir karşıtlık oluşturmak için renkli olarak seçilirse o zaman da “ziynetlerini göstermesinler” emrine aykırı davranmış olur. Bu bağlamda burada bir uyarıda bulunmak isterim. Şayet kadın peçeyi güzel görünmek için veya daha genç görünmek için taksa ilahi emre muhalefet etmiş olur. Çünkü ilahi emir ziynetlerini göstermemesidir. Belki değerli Müslüman bacılarım bana itiraz edip “peçe takan bir bayan nasıl güzel görünmeyi kast edebilir ki?” diyebilir. Ben de derim ki: “Vakıa ve gördüklerimiz sizin aleyhinize şahittir!” Maalesef bu zamanlarda artık peçeli bacılarımızda da bedeni teşhir eden üst giysiler ve gözlerin güzelliğini tam manasıyla ortaya koyan Arabistan’dan ithal peçeleri çokça görür olduk. Hem bazı bacıların kendi itiraflarıyla ve hem de Müslüman erkeklerin şahitlikleriyle “tekli, bağlamalı peçe” olarak bilinen peçelerin çekiciliği sabittir. Şayet bir bacı bu tür peçeleri daha güzel görünmek için veya daha genç görünmek için takıyorsa bilsin ki Rabbine itaat etmemiştir. Yok, ama bu tür peçelerde daha çok rahat ettiği için takıyorsa bilsin ki bu peçeler taşıyıcısını daha güzel ve çekici yapıyor ve muhakkak kendine sahip çıkamayan erkeklerin bakışlarını cezb ediyor. Sonra… Allah celle ve ala bu ümmetin hür müslüman kadınlarına tesettürü ve tesettürün bir parçası olarak peçeyi “tanınmaları ve incitilmemeler için” emrettiğini buyuruyor. Burada zahirde bir müşküle var. Zira tesettür gizlediği kadını tanınmaz hale getirirken nasıl tanınabilir yapabilir ki? Bunun cevabı: Allah (subhanehu ve teâlâ) tesettür emrine boyun eğen ve itaat eden kadına adeta yeni bir kimlik veriyor. İnsanlar arsında değişken ve farklılıklar içinde olan zahiri değerlerin yerine itaatkâr kadına insanların yanında umumen makbul ve muhterem olan iffet, vakar ve güç elbisesini giydiriyor. Altında kim olduğu belli olmayan o siyahlara bürünmüş kadın en saf haliyle şeriatı temsil ediyor. Dolayısıyla tesettür itaatkâr kadın kulu asi kadın kuldan temyiz ediyor. Böylece hakiki tesettür sahibi kadınlar belli oluyor. Allah katında itaatleriyle ve iffetleriyle belli oluyorlar ve beşer arasında iffetleri ve dokunulmazlıklarıyla belli oluyorlar. Bunun için Ebu Hayyan (rahimehullah) şöyle der: أَنْ يُعْرَفْنَ (tanınmaları için), yani iffetle örtülmüş ve gizlenilmiş olmalarından ötürü kimse onlara sarkıntılık yapmaz. Çünkü kadın tam manasıyla tesettürde ve kapalı olduğu zaman kimse ona yaklaşmaz. Açık, saçık olan kadının tersine. Onu erkekler arzular.” (el-Bahru’l-Muhit, 8/504) Bu manada da renkli peçeler ilahi emre uygun olmayabilir. Zira bir bölgenin örfünde renkli peçe veya üstten bağlamalı tekli peçe aslen kullanılmıyorsa o zaman taşıyıcısını tesettürlü kadın olarak tanınmasını sağlamayabilir. Bunun için Şari tesettürün rengini ve şeklini belirlememiştir. Çünkü giyim adetleri bölgeden bölgeye farklıdır. Şeriat tesettürün kalıplarını belirlemiştir ama maddesini örfe bırakmıştır. Buna bu ayeti kerime delildir. Zira kadınların giydikleri zaman tanındıkları izzet ve takva elbiseleri (tesettür) beldeden beldeye değişiyor. Mesela Türkiyeli Müslümanların adetlerinde renkli peçe de yoktur üstten bağlamalı tekli peçe de yoktur. Türkiyeli Müslüman kadınların örfünde siyah, başı, yüzü dâhil bütün üst bedenini kapatan “sufle” olarak tabir edilen tek parça cilbab vardır. Bu sözlerimden peçe takan bacılarım onları takva üzere görmediğimi veya iffetsiz gördüğümü çıkarmasınlar. Kast ettiğim bu değildir. Benim demek istediğim sadece şudur: Renkli veya sade siyah tekli peçe takmak bu ülkenin örfüne uygun değildir. Bunun için bu tür peçeleri takan bacılarımız halk tarafından garipsenebiliyor ve dindar bir kişi olarak değil de bir örgüt mensubu olarak algılanabiliyor. Bu dediklerime son zamanlarda bazı bacılarımın başına gelenler şahittir. Bazı bacılar peçe taktıkları için IŞİD’çi olmakla kötülenmiş ve eziyet görmüşlerdir. Bunun için bazıları bana peçe yerine sufle takmanın caiz olup olmadığını sormuşlardır. Çünkü sufle taktıkları zaman aynı tepkiyi almıyorlarmış. Ne kadar garip? Birkaç sene öncesine kadar peçe diye bir şey yoktu bu ülkede. Şimdi ise peçe yerine sufle takmanın caizliği soruluyor! El mühim, muhterem bacım yukarıda dediğim gibi Şari umumen tesettür için ve hususen konumuz olan peçe için bir renk belirlememiştir. Bu konuda ne bir ayet ve ne bir hadis yoktur. Bunun için Şari tarafından belirlenmiş tesettür ölçülerine riayet eden her renkte peçeyi takmak caizdir. Bununla beraber doğru olan Müslüman kadının tesettür renginin siyah olmasıdır. Bunun birkaç sebebi vardır: Birinci sebep: Şeri hükümlerin uygulanmasında Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’den sonra ilk derecede ölçü sahabedir radıyallahu anhum. Sahabiyat radıyallahu anhunne’ye baktığımızda ise tesettür renklerinin siyah olduğunu görüyoruz. İmam Ebu Davud (rahimehullah)’ın kendi senediyle tahriç ettiği hadiste Ummu Seleme (radıyallahu anha) şöyle diyor: “ “Cilbablarını üzerlerine giysinler” ayeti nazil olduğunda Ensar kadınlar örtülerinden dolayı sanki başları üzerinde kargalar varmış gibi dışarıya çıktılar.” Ve İmam ibni Ebu Hatim (rahimehullah) babası İmam Ebu Hatim (rahimehullah)’ın senediyle tahriç ettiği hadiste Aişe (radıyallahu anha) şöyle diyor: “Kureyşli kadınların fazilet vardır. Lakin vallahi Ensar kadınlardan inmiş olana daha çok iman eden ve Kitabı daha çok tasdik eden kimse görmedim. “Örtülerini yakalarının üzerine kadar indirsinler” ayeti nazil oldu. Erkekleri evlerine dönüp Allah-u Teâlâ’nın kendilerine kadınlar hakkında bu ayeti indirmiş olduğunu onlara bildirdiler. Herkes bu ayeti karısına, kızına, kız kardeşine ve akrabasına okudu. Onlardan hiçbir kadın kalmayıp hepsi Allah-u Teâlâ’nın Ki­tabından indirmiş olduğuna iman etmiş ve onu doğrulamış olanlar olarak işlemeli örtüleriyle başlarından aşağıya örtündüler. Sabahleyin namazda Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in arkasında baştan aşağı örtülü olarak durdular. Sanki başları üzerinde kargalar vardı.” İbni Kuteybe (rahimehullah) “Ğaribu’l-Hadis”inde şöyle der: “Başları üzerinde kargalardan kast ettiği örtülerin siyah kıldan olmalarıdır. Bunun için başları üzerinde sanki kargalar varmış gibi göründüler.” (Ğaribu’l-Hadis 2/454) İkinci sebep: Şeriatın hüküm tayin etmediği yerde örfe bakılır. Bizim örfümüzde tesettürün rengi ihtilafsız siyahtır. Üçüncü sebep: Siyah renk en çok kapatan, en çok gizleyen, yabancı bakışları en çok def eden ve dindar kadını “kara çarşaflıyı” en çok belli eden renktir. Ve bunun için mutlak olarak tesettür emrinin maksadına en uygun olan renktir. Allah-u Âlem. Tarık Ebu Abdullah

SORU Tilavet secdesinin hükmü nedir, şartları nedir ve Sünnet’e göre nasıl yapılır? CEVAP Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle demiştir: “Ademoğlu secde ayetini okuyup secde ettiği zaman şeytan ağlayarak oradan uzaklaşır, der ki: ‘Yazıklar olsun bana! Ademoğlu secdeyle emrolundu da hemen secde etti, onun için cennet vardır. Ben secdeyle emrolundum da secde etmeyi reddettim, bana da cehennem vardır.” (Muslim, İbn Mâce, Ahmed) Kur’ân-ı Kerîm'deki secde ayetlerinden birini okuyan veya okunan secde ayetini dinlemeyi kastederek işiten kimse secde eder. Secde ayetini dinlemeyi kastetmeksizin sadece işiten kimse ise secde etmez. Bu Hanbelî ve Şâfiîlerin görüşüdür. Hanefîlerde ise dinlemeyi kastetmek olmasa bile sadece işitmekle dahi secde edilmesi gerekir. Tilavet secdesi Hanefîlere ve İbn Teymiyye’ye göre vacib, diğer üç mezhebe -başka bir ifadeyle âlimlerin geneline- göre ise sünnettir/müstehabtır, vacip değildir, secde etmeyen kimseye günah yoktur. Yapılışı şöyledir: ‘Allah’u Ekber’ denilerek secdeye gidilir. Bu tekbir, ihram/iftitah tekbiri olmayıp secde tekbiridir, ihram tekbiri getirilmez. Şâfiîlere göre ise bundan önce en başta ihram tekbiri getirilir, hatta ihram tekbiri tilavet secdesinin bir rüknüdür. Hanefîlere göre tekbir getirilirken eller kaldırılmaz. Mâlikîlere göre ise eller kaldırılır. Şâfiîlere göre ihram tekbirinde eller kaldırılır, ama secdeye giderken getirilen tekbir de ise eller kaldırılmaz. Fakihlerin geneline göre efdal olan, secde edileceği zaman ayağa kalkıp doğrulduktan sonra secdeye gidilmesidir. Ayağa kalkmayıp otururken de secde edilebilir. Şâfiîlere göre ise ayağa kalkmak müstehap olmayıp kalkmamak evla olandır. Secdede, namaz secdesinde olduğu gibi ‘Subhâne Rabbiye’l-A’lâ’ denilir, bu tesbihi bir kez demek de yeterlidir. Tesbihten sonra dua edilebilir. Namaz secdesinde bunun dışında söylenen diğer sünnet zikir ve dualar tilavet secdesinde de söylenebilir. Tilavet secdesi tek secde ile biter ve secdeden kalkarken de tekbir getirilir. Hanefîlere ve Mâlikîlerde meşhur olana göre secde sonrası selam verilmez ve ayağa kalkmak gerekmez. Şâfiîlerde iki görüşten en sahih olana göre ise secde sonrası oturularak selam verilir, hatta onlara göre selam vermek rükündür. Hanbelîlerde iki rivayetten tercih edilene göre ise bir defa sağ tarafa selam verilir, bu onlara göre de rükündür. Âlimlerin geneline göre namaz için gerekli olan taharet, kıbleye yönelmek ve diğer şartlar tilavet secdesinde de şart koşulur. Buna karşın İbn Hazm ve İbn Teymiyye gibi kimi âlimler ise bunlardan hiçbirini tilavet secdesi için şart görmemişlerdir. Çünkü: ‘’secde namaz olmayıp sadece bir ibadettir, ibadetin cinsi için ise taharet v.s şart koşulmaz’’ demişlerdir. Buna göre tilavet secdesi için abdestli olmak, kıbleye yönelmek, tesettürlü olmak gerekmez. -Allah’u A’lem- doğru olan da budur. Nitekim Buhârî ve Tirmizî, İbn Abbâs (radiyallahu anhuma)’nın şöyle dediğini rivayet etmişlerdir: ‘’Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) Necm sûresindeki secde ayeti sebebiyle secde etti ve O’nunla birlikte müslümanlar, müşrikler, cinler ve insanlar da secde ettiler.’’ İmam Buhâri şöyle demiştir: ‘’Müşrik necistir, onun abdesti yoktur.’’ Ve Şevkânî’nin dediği gibi bu hadisteki secde edenlerin hepsinin abdestli olmaları uzak bir ihtimaldir ve Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’in onlardan birine abdesti emrettiği nakledilmemiştir. Sahâbeden İbn Ömer (radiyallahu anhuma) ve seleften İmam Şa’bî de tahareti ve kıbleyi gerekli görmemişlerdir. Osman (radiyallahu anh)’dan rivayet edildiğine göre O, secde ayetini dinleyen hayızlı kadın için: ‘’Başı ile ima ederek secde eder’’ demiştir. Tâbiînin büyüklerinden Said b. Museyyeb de böyle demiştir. Ancak elbette ki namazdaki şartlara riayet ederek tilavet secdesi yapmak efdal olandır ve imkân varsa aslen böyle yapmak, özürsüz terk etmemek uygun olandır, ama dediğimiz gibi şart değildir. Şâfîlere ve Hanbelîlere göre tilavet secdesi, secde ayetini okuma veya dinlemenin hemen akabinde ya da kısa bir süre ertelenerek yapılır, şayet aradaki süre uzarsa artık secde yapılmaz. Sürenin uzunluğu veya kısalığı örf ile belirlenir. Hanefî mezhebine göre ise secdenin hemen ya da kısa süre içinde yapılmasına gerek yoktur, ileri bir vakte (iki gün, bir hafta, bir ay v.s) ertelenebilir, ömrün sonuna kadar müsaade vardır, kişi üzerindeki secde borcu sayısınca secde eder. Aynı mekanda farklı birkaç secde ayeti okuyan veya dinleyen bir kimse her biri için ayrı secde yapar. Ama tek bir secde ayeti, yer değiştirilmeden aynı mecliste/bir mekanda birden çok kere okunduğu veya dinlenildiği zaman ise en sonunda tek bir secde yeterlidir. Radyo, teyp, tv veya internet ortamındaki bir kayıttan dinlenen secde ayetine secde gerekmez. Ancak canlı yayınsa secde edilir. Sadece meali okunan secde ayeti için secde edilmez, çünkü meal Kur’ân'ın kendisi değildir. Fakihlerin geneline göre secde ayetini araba gibi bir taşıtta giderken okuyan veya dinleyen kimse yüzü nereye dönük olursa olsun ima ederek secde yapar, bu, yere secde etmenin yerine geçer. Keza secde etmeye gücü olmayan hasta kimse de özründen dolayı ima ederek secde yapar. Mâlikîlere göre ise ima ile tilavet secdesi olmaz. Namazda secde ayetini okuma meselesine gelince, şayet secde ayetini okuduktan sonra okumaya devam edilecekse, devam etmeden evvel tekbir getirilerek direk secdeye gidilir, sonra tekbir getirilerek secdeden kalkılır ve okumaya devam edilir, sonra rukû’ edilir. Şayet secde ayetinden sonra okumaya devam edilmeyecekse o halde şu ikisinden biri yapılır: 1) Secdeye gitmeyip rukû’ya gidilir, bu tilavet secdesinin yerine geçer. Hanefîlere göre secde ayetinden sonra bir veya iki ya da üç ayet daha okunacaksa da böyle yapılabilir, ama üç ayetten daha fazla okunacaksa o zaman direk secdeye gidilir. 2) Ya da direk secdeye gidilir, sonra ayağa kalkılır ve hiçbir şey okumadan rukû’ya gidilir. Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-Âlemîn Ömer Faruk

SORU Selamun aleykum değerli hocalarım, sizin ilminizden istifade ediyoruz. Allah sizden razı olsun. Sorum Musa hocaya inşaAllah cevap alabilirsek memnun olurum. Bildiğiniz gibi hocam toplumda aile hayatı İslam’a göre yapılmıyor ve İslam bir hayat nizamıdır. İslam’a uygun aile hayatı nasıl olmalı kadın hakları koca hakları çocuk yetiştirilmesi vb. vesselam. CEVAP Aleykum selam ve rahmetullahi ve berakatuhu. Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. Evet, maalesef evliliklerin geneli İslam endeksli değildir. İslam’a göre kurulmamış bir ailede sıkıntılar, kavgalar, isyanlar ve huzursuzluk çokça görülen bir durumdur. Allah nasip ederse yakında İslam’a göre aile kavramı, erkek hakları, kadın hakları, çocuk terbiyesi ile ilgili olarak tafsilatlı ders yapacağım. Burada kısa bir şekilde anlatacağım. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: “Kadınla dört şey sebebiyle evlenilir. Malı, soyu, güzelliği ve dini için. Dinli olanı tercih et ellerin topraklansın!” (Ebu Davud, Nesai) Burada Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) evlilikte etken olan sebepleri sayıyor ve sen dinine bağlı olanı tercih et diye emrediyor. Eğer dinli olanı tercih etmezsen ellerin topraklansın yani sana yazıklar olsun, çok kaybedersin! Demektedir. Kadın eğer rabbini tanıyan ve ondan korkan biri olursa birde güzellik, doğurganlık gibi sıfatlar eklenirse nur üstüne nur olur. Aile terbiyesi, evlilik adaylarının İslam standartlarına göre tercih edilip geri kalan aile kurmadaki her muameleyi İslam çerçevesi içinde yapmaya bağlıdır. Ailenin her yönünde İslam hakim olursa o aile sağlam, mutlu ve Allah’ın razı olduğu aile olur. Erkeğin Kadın Üzerinde Kısaca Hakları Şunlardır: 1.Ailede hakim olan erkektir. 2.İsyan emretmediği müddetçe kocaya itaat etmek. 3.Kadının evde oturması ve kocasının izni ile evden çıkması. 4.Yatağına (ilişkiye) çağırdığı zaman icabet etmesi. 5.Evine izin vermediği kimseleri sokmaması. 6.Kocasının izni olmadan nafile oruç tutmaması. 7.İzni olmadan parasından infak etmemesi. 8.Kocasına ve çocuklarına hizmet etmesi. 9.Namusunu, çocuklarını ve kocasının malını koruması. 10.Yaptığı iyiliklere teşekkür etmesi, nankör olmaması ve kocasına iyi davranması. 11.Kocasına süslenmesi, üstünü başına çeki düzen vermesi. 12.Kendi malından kocasına ve çocuklarına harcarken minnet etmemesi. 13.Kocasının geliri az ise azla yetinip kanaat etmesi ve gücünün üstünde kocasına yük taşıttırmaması. 14.Kocasına eziyet verecek ve kızdıracak şeyleri yapmaması. 15.Kocasının ana babasına ve yakınlarına güzel davranması. 16.Onunla sürekli hayat sürmeye çalışması ve sebepsiz olarak boşanma istememesi. Kadının Kocası Üzerindeki Hakları 1.Kadına güzel muamele etmek. 2.Yumuşak, şefkat ve merhamet ile davranmak. 3.Karısıyla ilgilenmesi, derdine ortak olması ve teselli etmek için oturup konuşması. 4.Dinini öğretmesi ve itaat etmeye teşvik etmesi, haramlardan koruması. 5.Dinine bir zarar vermediği müddetçe eşinin hatalarını görmezden gelmesi ve affetmesi. 6.Vurarak veya hakaret ederek eziyet vermemesi. 7.Yanlışını düzeltecekse ve ona küsecekse sadece evde küsmesi, evin dışında yatmaması. 8.İffetini koruması, cinsi ihtiyacını karşılaması. 9.Fitneden emin olununca ihtiyacı veya akraba ziyareti veya mescit, ders gibi şeylere izin vermesi. 10.Sırrını gizlemesi ve ayıbını koruyup yaymaması. 11.İmkanı dahilinde ona ve çocuklarına infak etmesi. 12.Kadın kocasına süslendiği gibi erkeğinde hanımına süslenmesi yani üstüne başına çeki düzen vermesi. 13.Karısına karşı iyi niyetli olması, kötü zanda bulunmaması. 14.Birden fazla eşi varsa yeme, içme, giyim ve yerleşim konusunda adil olması. İşte genel anlamda eşlerin birbirlerine hakları bunlardır. Bunlara riayet edilirse aileler arasında sorunlar patlak vermez. Çocuk Yetiştirilmesi Çocuğun terbiyesi annesini seçmekten başlar. Anne dinine bağlı ise çocuğun üzerinde çok büyük etkisi olacaktır. Anneye ve çocuğa helal rızık getirmek terbiye üzerinde etki eder. Çocuk dünyaya geldikten sonra ona güzel isim koymak, akika vs. sünnetleri yerine getirmek, anne ve babanın İslami yaşantılarına dikkat etmeleri, birbirleriyle uyum içinde olmaları, kavga ve tartışmalardan uzak durmaları şüphesiz çocuk üstünde etki edecektir. Eşlerin haramlardan uzak kalmaları ve çocuklarını haramlardan uzaklaştırmaları terbiyede etkisi çoktur. Mesela evde televizyon kullanmamak, kullanılırsa kontrollü ve haramlara ve zararlarına son derece riayet edilmesi gerekir. İnternet için aynı şeyi söyleyebiliriz. İnternetin çok güzel yönüyle beraber tahribatı da çok büyüktür. Tağutun okuluna çocuğu göndermemek, ona İslami okul ayarlamak zaruridir. Çocuğun arkadaş çevresini iyi seçmek, kötü arkadaşlardan sakındırmak gerekir. Çocukla ilgilenmek, ona değer vermek terbiyenin başlıca kurallarındandır. Gerek evlilikle ilgili ve gerek çocuk terbiyesi ve psikolojisi ilgili kitaplar okumak dersler dinlemek önemlidir. Tavsiye ederim, bu kadarla iktifa edelim. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Musa Ebu Cafer

SORU Selamun aleykum, hocam benim süt kardeşim var mükellef kişidir ve medrese okumuş biridir,. Hocam dışarıda çok sevdiğinden dolayı bisiklete binmek istiyor ve bulunduğu ortamda erkek geçebilir, normal orta derece işlek bi sokak. Ben binmemesi gerektiğini söyledim ancak bana vücudumdan herhangi bi yerim gözükmüyor ki dedi Allah’ın helal kıldığı şekilde giyinip sürüyorum dedi, bu hususta binmesi uygunsa neden uygun değilse ben bunu nasıl anlatabilirim? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين Asıl itibariyle kadının bisiklet sürmesi caizdir. Lakin erkeklerin de bulundukları/geçtikleri yerlerde, kendisini görebilecekleri mekanlarda sürmesi ise şer’an sakıncalıdır. Zira sürerken ve keza rüzgar estiğinde dış elbisesi üzerinde daralınca uzuvları belli olur. Halbuki kadının elbisesinde aranan bir şart da, uzuvlarını belli etmeyecek şekilde bol ve geniş olmasıdır. Aynı şekilde vücudundan bir yeri açılabilir. Bisikletten düşme durumunda da bu olabilir. Bisiklete binerken ve bisikletten inerken de benzeri durumların meydana gelmesi söz konusudur. Dinimiz kadına tam bir tesettürü ve hayalı olmayı emretmiştir. Bu gözetildiği için mesela erkeklere tavaf ederken ve sa’y yaparken “remel (hızlı ve çalımlı bir şekilde yürümek)” sünnet iken kadınlar için ise bu meşru olmayıp sükûnet üzere yürümelidirler. Bu zikrettiğimiz sorunların bulunmadığını varsaysak bile eğer ki kadının bisiklet süreceği bölgedeki insanlar bunu kötü/çirkin görüyorlarsa, onların yanında bu makbul bir şey değilse ve böylece insanların dikkatini çekecekse kadının bu örfü gözetip bisiklete binmekten geri durması gerekir. Dolayısıyla Müslüman bir kadının özellikle de genç bir kızın, bedeni tamamen şer’î bir şekilde kapalı olarak sürecek olsa bile yukarıdaki nedenlerden ötürü bisiklet sürmesi caiz görülemez. Özellikle de içinde yaşadığımız şu fitne fesad döneminde! Ancak bir ihtiyaç durumunda ise, tesettürüne mümkün olduğunca dikkat etmesi kaydıyla ihtiyaç kadarınca binmesi caizdir. Keza erkeklerden uzak, sadece kadınların bulunduğu yerlerde sürmesinde de bir beis yoktur. Çünkü dediğimiz gibi bunda aslolan caiz olmasıdır. Allahu A’lem. Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn. Ömer Faruk

SORU Selamun aleykum hocam, bir dönem işsizdim. İşsiz kaldığım zaman, "devlet" bir kanun çıkardı buna göre herkesin SSK'lı olması, SSK'sı olmayanların gelir testi yaptırması bu testi yaptırmayanlar için en üst seviyede "devletin" belirlediği prim miktarı üzerinden hesap yapılacağı belirtildi. Ben test yaptırmadım söz konusu kanun uyarınca 6-7.000 TL civarında prim borcu çıkarmışlar. Bağlı bulunduğum "kaymakamlığa" gidip gelir testi yaptırırsam borcun silinme veya düşürülmesi durumu var. Sorum sigorta yaptırmak (mecburi) caiz mi? Söz konusu borcun düşürülmesi ve iptali için gerekli adımın atılması tağut kanunlarına başvurmak mı? Aydınlatırsanız sevinirim. CEVAP Aleykum selam ve rahmetullahi ve berekatuhû. Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. Öncelikle İslam’a göre sigorta yaptırmanın hükmünü bahsedeyim. Sigorta yaptırmak caiz değil, haramdır. Sebebi şu unsurlara döner: Bir: Sigortada fahiş bir aldanma ve aldatma vardır. Şöyle ki; sigorta yaptıran kişi her ay belirli bir para öder. Ne kadar ödeyeceği, buna mukabil eline ne kadar geçeceği bilinmez. Adam belki yüklü para ödemiştir. Ölünce kendisi hiç istifade etmez veya azını almış ve ölmüştür. Belki kendisi az bir şey ödemiştir. Ölünce eşine ve çocuklarına epey para öderler. Sağlık konusu da böyledir. Ne kadar hastalanacağı, tedavi ve ilacının miktarı tamamıyla meçhuldür. Trafik sigortaları keza kaza geçirip geçirmeyeceği meçhul. Kaza geçirirse hasar durumu yine tamamıyla meçhul. İslam’a göre bu cehalet, aldanma veya aldatma yasaklanmıştır. İki: Sigorta kumara benzemektedir. Kumarda insan kaybedeceği veya kazanacağı belli değildir. Sigortada durum aynısıdır. Kumar büyük günahlardandır. Üç: Sigortada insanların mallarını haksız yere yeme vardır. Buda İslam’a göre yasaktır. Dört: Sigortada şer’an kendisine gerekli olmayan şeyi ona gerekli kılma vardır. Şu kadar para yatıracaksın! Şu kadarını alabilirsin! Şu kadarını alamazsın! Yatırmayınca faiz devreye giriyor. Sigorta kurumlarında takriben faiz olmazsa olmaz tipindendir. Neredeyse hepsinin faizle muamelesi vardır. Bu illetlere binaen gönüllü olarak sigorta yapmak ve yaptırmak caiz değildir. Ancak mecbur duruma düşmüş, başka alternatifi olmayan kimseler için fetva değişir. Kendisi istemeden sigorta yaptırılmışsa umarım ki ona bir vebal yoktur. İş arayan kimse tağuti sistemin işinden uzak dursun. Birde sigortadan kaçınabildiği işi öncelikli olarak tercih etsin. Borcun düşürülmesi veya iptali için kaymakamlığa müracaat etmek Tağuta muhakeme olma kısmına girmez. Müracaatta İslam’a aykırı bir şey işlenmiyorsa gidilebilir. Allah-u Teâlâ en iyisini bilendir. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Musa Ebu Cafer

SORU Esselamu aleykum ve rahmetullah. Benim sorum değerli ve kıymetli Tarık Ebu Abdullah hocama. Büyük şirkte cehaleti mazaret görüyormusunuz hocam? Bu nokta da beni aydınlatırmısınız İnşeAllah? Rabbim ayaklarınıza ve kalbinize sebat versin. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur. Âmin. Rabbim senin ve cümle Müslümanlarında ayaklarına ve kalplerine sebat versin. Sonra. Hayır, muhterem kardeşim. Büyük şirkte cehalet mazeret değildir. Bu bahiste doğru olduğunu inandığım budur. Lakin konuda dikkat edilmesi gereken çok ayrıntılar vardır. Bunları Allah azze ve celle’nin tevfiki ve inayetiyle, bildiğim ve gücüm yettiği kadar “Aslu Dini’l-İslam”, “Keşfu’ş-Şubuhat” ve özellikle “Kitabu’l-Hakaik” derslerinde izah etmeye çalıştım. Bu derslerin hepsi sitede mevcuttur. Mevzunun mahiyetini, tafsilatını ve alakalı hükümleri oradan dinleyebilirsin. Cevabı bu kadar kısa tutuyorum ve derslere tevcih ediyorum çünkü geniş izaha muhtaçtır. Affına sığınarak kardeşim. Tarık Ebu Abdullah