Namazını Ara Sıra Kılanın Hükmü

SORU İçeriği sahih inanca ters, akaid ile alakalı konuları içeren kitapları yakmak caiz olur mu, içlerinde ayet olduğu için tereddüt ediyorum. CEVAP Hamd Allah’a mahsustur. Kur’an’ı iki kapak arasında ilk toplayan halife Ebu Bekir (radıyallahu anhu) olmuştur. Ama Kur’an’ın indiği değişik lügatler yine insanlar arasında bakiydi. Değişik sahabe mushafların genişlemiş olan İslam topraklarında yayılması sebebiyle değişik bölgelerde Kur’an’ın okuyuşu hakkında ihtilaflar olmaya başladı. Bunun için Osman (radıyallahu anhu) kendi hilafetinde Kur’an’ı tek bir lügat üzerinde, Kureyş lügati üzerinde topladı ve diğer mushafları yaktırdı. Böylece ihtilafları bitirdi ve yakın fitneyi engelledi. Osman (radıyallahu anhu)’nun diğer mushafları yaktırmasına bir sahabe dahi itiraz etmedi. Bu da sahabenin bu hususta icmasını ifade eder. Buna binaen ulema sahih bir maksat ile Kur’an’ın yakılmasına cevaz vermişlerdir. Sonra, bid’at ehlinin telif ettiği ve dalalet içerikli kitapların yakılmasına gelince caizdir. Sıfatı bu olan kitapları yakmakta hiçbir beis yoktur. Ulemadan buna şahitlik eden sözler çoktur. Bazıları şunlardır: İmam Abdullah bin Ahmed bin Hanbel (rahimehullah) babasından şöyle işittiğini söyler: “Selam bin Ebi Muti sikattandır. Bize ondan ibni Mehdi tahdis etmiştir.” Sonra babasından şöyle işittiğini söyler: “Ebu Avane içinde sahabeyi ayıpladığı ve başka afetleri olan bir kitap yazdı. Selam bin Ebi Muti geldi ve “Ey Ebu Avane şu kitabı bana ver” dedi. O da kitabı ona verdi. Selam kitabı aldı ve yaktı. Babam dedi ki: Selam, Eyyub’un ashabından ve salih bir adamdı.” (El-İlelu ve Marifetu’r-Rical, 1/108) Fadl bin Ziyad (rahimehullah) bir adamın İmam Ahmed (rahimehullah)’a Selam bin Ebi Muti (rahimehullah)’ın yaptığı için şöyle dediğini söyler: “Ümit ediyorum ki bu yaptığı ona inşallah zarar vermez.” Bunun üzerine Ebu Abdullah (İmam Ahmed (rahimehullah)) şöyle dedi: “Ona zarar vermek? Bilakis yaptığından ötürü ona inşallah ecir vardır.” (Es-Sunne, el-Hallel, 3/511) Harb bin İsmail (rahimehullah) şöyle diyor: “İshak bin Rahaveyh’e şöyle sordum: Bir adamda içinde irca görüşü veya kader görüşü olan veya bid’at olan bir kitap var. Bende ondan bu kitabı ödünç istedim ve elime geçtiğinde yaktım veya parça parça yırtıp attım. Ne dersin?” “Hiçbir şey olmaz!” dedi. (Es-Sunne, el-Hallel, 3/511) Nuaym bin Hammad (rahimehullah) şöyle diyor: “İbrahim bin Ebi Yahya’nın kitapları için beş dinar yardımda bulundum. Sonra bana bir gün içinde kader görüşü olan ve Cehm’in görüşü olan bir kitabı getirdiler. Kitabı okudum ve onun (İbrahim bin Ebi Yahya’nın) olduğunu anladım. Ona “bu senin görüşün mü?” sordum. O “Evet” dedi. Bende kitaplarının bazılarını yaktım ve bazılarını yırtıp attım.” (el-Mizan, 1/61) Es-Sahavi (rahimehullah) Hafız ibni Hacer el-Askalani (rahimehullah)’ın tercümesinde şöyle diyor: “Allah ve Rasulü için öfkesi çok büyüktü. Eşref Barsbay döneminde Şeyh Nesimuddin et-Tebrizi’nin ve 820 de zındıklığından ötürü öldürülen bir Hurufi şeyhinin tebaasından bir adam buldular. Yanında merdut ve bozuk itikat içeren bir kitap vardı. Onu huzura çağırdılar. İbni Hacer yanındaki o kitabı yaktı. Sonra onu tedip (dövmek) etmek istedi. Ama kişi kitabın içinde ne olduğunu bilmediğine yemin edince ve nefis terbiyesiyle alakalı bazı şeylerin yazılı olduğunu zannettiğini söyleyince ve kitaptan teberi edince bırakıldı.” (El-Cevahiru ve’d-Durer, 2/637,638) Ebu Hamid el-Gazzali (rahimehullah)’ın meşhur kitabı “İhyau Ulumi’d-Din’i” için birçok âlim yakılmasına hükmetmiştir. Hatta fiilen yakmışlardır. Kadı İyad (rahimehullah) “bizde Mağrip’de sultanın emri ve fukehanın fetvasıyla İhya’sı yakılmıştır ve ondan uzak durulmuştur” der. (Siyeru Alamu’n-Nubela, 16/327) Ve Murabitin Devletinin hükümdarı Ali bin Yusuf bin Taşfin (rahimehullah) el-Gazzali’nin İhya’sını yanında bulunan ulamanın ittifakıyla yakmıştır. Maliki ulemasının büyüklerinden Ebu Bekir et-Tartuşi (rahimehullah)’ın da el-Gazzali’nin İhya’sı için çok şiddetli sözleri vardır ve o da yakılmasına hükmedenlerden biridir. (Bk. El-Miyaru’l-Murib, 12/185,186) Takiyyuddin el-Fasi “el-Akdu’s-Semin” adlı kitabında ibni Haldun (rahimehullah)’ın şöyle dediğini aktarır: “İbni Arabi’nin el-Fusus’u ve el-Futuhat’ı gibi ve ibni Sebin’in el-Budd’u gibi ve ibni Kasi’nin Halu’n-Naleyn’i gibi ve ibni Berracan’nın Aynu’l-Yakın’ı gibi sapık inançlar içeren kitapların hükmü bulundukları an ateşle yakılmaları ve yazıları suyla giderilmesidir. Zira bu sapık inançları yok ederek din için genel bir maslahat hâsıl olur.” (el-Akdu’s-Semin 2/180,181) Bu manada ulemanın sözleri çoktur. Ben burada sadece bazısını getirdim. Velhasıl, bid’at veya bozuk itikat içerikli kitapları yakmanda hiçbir beis yoktur. Allahu A’lem. Tarık Ebu Abdullah

SORU Kadın ayaklarını namazda örtmesi gerekir mi? CEVAP Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. Namazda avretin setredilmesi namazın sıhhat şartlarındandır. Ebu Katade (radıyallahu anhu) Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu söyler: لا يقبل الله من امرأةٍ صلاةً حتى تُواري زينتها، ولا من جارية بلغت المحيض حتى تختمر “Allah, kadının ziynetlerini örtene dek ve buluğa girmiş kız çocuğunun başını örtene dek namazını kabul etmez.” Bu hadisi İmam et-Taberani (rahimehullah) Kebir’inde ve Evsat’ında ve Sağir’inde tahriç etmiştir ve peşinden “bu hadisi el-Evzai’den Amr bin Haşim’den başkası rivayet etmemiştir. İshak bin İsmail de bu rivayetle teferrüt etmiştir” der. El-Heysemi Mecmeu’z-Zevaid’de “İshak bin İsmail bin Abdi’l-Ala el-Eyli’nin hal tercümesini yapmış kimse bulamadım. Diğerleri güvenilirdir” der. Ama doğrusu İmam ibnu Ebi Hatim er-Razi (rahimehullah) Cerh ve Tadil’inde ve Hafız el-Mizzi (rahimehullah) Tehzibu’l-Kemal’ında İshak bin İsmail bin Abdi’l-Ala el-Eyli’nin tercümesini yapmışlardır ve onun için ne tecrih ve ne de tadil zikretmemişlerdir. Hadis “ziynetin” örtülmesi namazın sıhhati için şart olduğuna delildir. “Ziyneti” Aişe, ibni Abbas ve İbni Ömer (radıyallahu anhum) kadının yüzü ve elleri hariç tüm bedenin olduğunu söylemişlerdir. Bu ve başka delillere binaen ulemanın ekseri kadının namazda örtmekle mükellef olduğu avretin yüzü ve bileklere kadar elleri hariç tüm bedeni olduğunu söylemişlerdir. Tabii bu mahremi veya kadınlar arasında olduğu zaman böyledir. Yabancı erkeklerin huzurunda namaz kılan kadın için bedeninin tümü setri vacip olan avrettir. İmam ibnu Abdi’l-Berr (rahimehullah) İstizkar’ında “Hicaz’ın ve Irak’ın büyük şehirlerin fakihleri hür kadınların bütün bedenlerini uzun ve bol olan ve şeffaf olmayan elbiseyle ve başlarını örtmeleri vacip olduğunu söylerler. Çünkü kadının tamamı, yüzü ve elleri hariç avrettir. Bunun için yüz ve eller hariç tüm bedenini setretmesi vaciptir” der. Ayakların setri vacip olan avretin dâhilinde olup olmadığı hususunda ulema ihtilaf etmiştir. Zikri geçtiği gibi ekser ulema ayakları avrete dâhil etmişlerdir. İmam Malik, İmam Leys bin Sad, İmam el-Evzai, İmam eş-Şafii ve İmam Ahmed rahmetullahi aleyhim bunlardandır. Ebu Hanife ve İmam es-Sevri (rahimehumallah) kadının ayaklarının namaz esnasında setredilmesini vacip görmemişlerdir. İmam ibni Teymiyye (rahimehullah)’da bu görüşü desteklemiştir. İki görüşten racih olan kadının namazda ayaklarını örtmesi vacip olmasıdır. Çünkü nassların ve sahabe sözlerinin şahitlik ettiği görüş budur. Bir. Kur’an: يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ “Ey Âdemoğulları! Her mescid huzurunda ziynetlerinizi tutunun” (Araf, 31) İbni Abbas (radıyallahu anhuma) şöyle diyor: “Kâbe’yi çıplak tavaf ederlerdi. Ve Allah elbise giymelerini ve avretlerini açmamalarını emretti.” وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا “Zahir olanı başka ziynetlerini açmasınlar” (Nur, 31) “Zahir olan ziyneti” İbni Mesud (radıyallahu anhu) ve ashabı elbiseyle tefsir etmişlerdir. İbni Abbas (radıyallahu anhum)a ve ashabı, Aişe (radıyallahu anha), ibni Ömer (radıyallahu anhuma) ve başkaları “zahir olan ziyneti” yüz ve eller ile tefsir etmişlerdir. İmam ibni Cerir (rahimehullah) Tefsir’inde şöyle der: “Bu sözlerin arasında evla olan ziynetten maksud eller ve yüzdür diyenlerin sözüdür. Bu görüşün evla olduğunu söylememizin sebebi hepsinin namaz kılanın avretini setretmesini icmaen vacip görmeleridir ve kadının namazda yüzünü ve ellerini açabileceğinde icma etmiş olmalarıdır. Ama bunun dışında bedeninin hepsini örtmesi gerekiyor olmasıdır.” İki. Sünnet: عن أم سلمة أنها سألت النبى صلى الله عليه وسلم أتصلى المرأة فى درع وخمار ليس عليها إزار قال إذا كان الدرع سابغا يغطى ظهور قدميها İmam Ebu Davud (rahimehullah) Sunen’inde muminlerin annesi Ummu Seleme (radıyallahu anha)’nın Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem)’e “kadın üzerinde izar olmaksızın başörtü ve elbiseyle namaz kılabilir mi?” sorduğunda Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in “eğer elbise bol ve ayakların üstünü kapatacak kadar uzun ise (evet)” dediğini rivayet etmiştir. Hadisin akabinde İmam Ebu Davud (rahimehullah) şöyle der: “Bu hadisi Malik bin Enes, Bekr bin Mudar, Hafs bin Ğiyas, İsmail bin Cafer, ibnu Ebi Zib ve ibnu İshak da Muhammed bin Zeyd’den, o da annesinden, o da Ummu Seleme’den rivayet etmişlerdir. Lakin hiçbiri nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’i zikretmemişlerdir, Ummu Seleme (radıyallahu anha)’ya kasretmişlerdir.” Bu hadis mevzuumuz da ihtilafı kaldıracak ve hükme bağlayacak delil olur, eğer sahih ise! Ama ulema arasında bu hadisin sıhhati iki sebepten ötürü tartışılmıştır. Birincisi: Hadisin ravilerin hepsi haberi Ummu Seleme (radıyallahu anha)’ya mevkuf (yani onun sözü olarak) rivayet etmişlerdir. Abdurrahman bin Abdillah hariç. O bu haberi Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem)’e merfu rivayet etmiştir. İmam ed-Derakutni (rahimehullah) şöyle der: “Bu hadis hakkında konuşulmuştur, çünkü Abdurrahman bin Abdillah için Yahya “onun hadisinde zaaf vardır” demiştir ve Ebu Hatim er-Razi de “onda gevşeklik vardır. Hadisi yazılır, ama hüccet getirilmez” demiştir. Bu hadisi merfu rivayet etmiş olması açık hatadır. Ebu Davud (rahimehullah) “bu hadisi Malik bin Enes, Bekr bin Mudar, Hafs bin Ğiyas, İsmail bin Cafer, ibnu Ebi Zib ve ibnu İshak da Muhammed bin Zeyd’den, o da annesinden, o da Ummu Seleme’den rivayet etmişlerdir. Lakin hiçbiri nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’i zikretmemişlerdir, Ummu Seleme (radıyallahu anha)’ya kasretmişlerdir” demiştir.” Ve İlel’inde şöyle der: “Malik, ibnu Ebi Zib, ibnu Lehia, Ebu Ğassan Muhammed bin Mutarrif, İsmail bin Cafer ve ed-Deraverdi Muhammed bin Zeyd’den, annesinden, o da Ummu Seleme’den mevkuf rivayet etmişlerdir. Doğru olan da budur.” Ama İmam el-Hakim (rahimehullah) Mustedrek’inde hadis için “bu hadis el-Buhari’nin şartlarına göre sahihtir. Ama ikisi (el-Buhari ve Muslim) tahriç etmemişlerdir” der. Ez-Zehebi (rahimehullah)’da onun tashihine Telhis’inde katılmıştır. Ve en-Nevevi (rahimehullah) Mecmu’da “Ebu Davud ceyyid isnad ile rivayet etmiştir. Lakin ravilerin ekseri Ummu Seleme’ye mevkuf rivayet etmişlerdir” der. Tartışılan ravi Abdurrahman bin Abdillah bin Dinar el-Adavi el-Medeni, ibni Ömer (radıyallahu anhuma)’nın talebesi Abdullah bin Dinar (rahimehullah)’ın oğludur. Abdullah imamlar indinde sıkadır. Ancak oğlu Abdurrahman babası kadar güvenilir değildir. İmamlar Abdurrahman’ın güvenirliği hususunda ihtilaf etmişlerdir. İmam Yahya bin Main (rahimehullah) “onun hadisinde zaaf vardır”, İmam Ebu Hatim er-Razi (rahimehullah) “o gevşektir. Hadisi yazılır ama hüccet getirilmez ve İmam ibnu Adiy (rahimehullah) “o hadisleri yazılan zayıf ravilerdendir” demiştir. Bunun zıddına İmam Buhari (rahimehullah) Sahih’inde ondan hadis rivayet etmiştir, Ebu’l-Kasım el-Beğavi (rahimehullah) “onun hadisleri salihtir” ve Hafız ibnu Halfun (rahimehullah)’ın rivayetinde İmam ibnu’l-Medini (rahimehullah) “saduk, güvenilir” demiştir. Bunun için âlimlerin bazıları Abdurrahman bin Abdillah’ın haberi Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem)’e isnad etmesini sıka ravinin ziyadesi olarak kabul etmişlerdir ve ziyadenin ilğasını caiz görmemişlerdir. Ancak her haliyle tartışılmış bir ravi teferrüt ve muhalefet halinde hüccet olmaz. Bunun için imamların ekseri bu haberi merfu değil mevkuf rivayet etmişlerdir veya merfu rivayet etmişlerdir ama ekserin haberi mevkuf rivayet etmiş olmalarını tenbih etmişlerdir. Hadisin tartışılmasına sebep olan ikinci husus da şudur: Muminlerin annesi Ummu Seleme (radıyallahu anha)’dan rivayet eden Muhammed’in annesinin mestur olmasıdır. Hadisin bütün rivayet yolları Muhammed bin Zeyd bin Kunfuz’da toplanıyor. O da annesinden, o da Ummu Seleme (radıyallahu anha)’dan rivayet ediyor. Hafız ibnu Hacer (rahimehullah) Lisanu’l-Mizan’ında onun için tecrih ve tadil zikretmeden şöyle diyor: “Muhammed bin Zeyd’in annesi Ummu Haram. İsminin Amine olduğu söylenilmiştir. O Umme Seleme (radıyallahu anha)’dan rivayet etmiştir. Ondan da oğlu Muhammed bin Zeyd bin el-Muhacir rivayet etmiştir.” Hafız ez-Zehebi (rahimehullah)’da Munteka’sında “Ummu Haram, Ummu Seleme’den, tabiinden” demekle yetinmiştir, onun hakkında tecrih ve tadil zikretmemiştir. Hulasa: Ummu Seleme hadisin ister merfu rivayeti ister mevkuf rivayeti için sabit olan iki illet hadisin terkini gerektirmez. Bunun için hadisi mevkuf yoluyla rivayet etmiş olan İmam Malik (rahimehullah) hadisle amel etmiştir. Onun dışında İmam Leys bin Sad, İmam eş-Şafii, İmam el-Evzai ve İmam Ahmed gibi büyük Hadis ehli imamlar da Ummu Seleme hadisini terk etmemişlerdir. Çünkü her ne kadar hadisin kendisi sened itibariyle merfu ve mevkuf haliyle tartışılmış olsa da başka nasslar ve sahabe sözleri hadisi destekliyor ve böylece hadisin merfu ve mevkuf sıhhatini güçlendiriyor. İbni Ömer (radıyallahu anhuma)’dan gelen hadiste Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: قال رسول الله صلى الله عليه و سلم من جر ثوبه خيلاء لم ينظر الله إليه يوم القيامة فقالت أم سلمة فكيف يصنعن النساء بذيولهن ؟ قال يرخين شبرا فقالت إذا تنكشف أقدامهن قال فيرخينه ذراعا لا يزدن عليه Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: “Her kim kibirlenip böbürlenerek giydiği elbisenin eteğini yerlerde sürüklerse Allah kıyamette onun yüzüne bakmaz.” Bunun üzerine Ummu Seleme: “Kadınlar eteklerini nasıl yapsınlar?” dedi. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem): “Bir karış indirsinler” buyurdu. Ummu Seleme: “Bu durumda ayakları açılır” deyince “bir arşın uzunluğu kadar indirsinler daha fazla indirmesinler” buyurdu. Hadisin akabinde İmam et-Tirmizi (rahimehullah) “hadis hasen sahihtir” der. Ayrıca hadisi İmam en-Nesei (rahimehullah)’da sahih senedle tahriç etmiştir. Hadisin delil olma yönü açıktır: Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem) elbiselerin yere varacak şekilde uzatılmasını nehyedince Ummu Seleme (radıyallahu anha) hemen kadınların elbiselerini soruyor, çünkü kadınların elbiseleri bu hal üzereydi. Ve elbiselerini uzatmadıkları durumda ayaklarının açılacağından endişesini dile getirdiğinde Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem) bu endişeyi gereksiz olarak reddetmiyor, bilakis kabul ediyor ve bir arşın miktarı uzatmalarına cevaz veriyor. Buradan iki şey anlaşılıyor: Bir: Sahabiyatın elbiseleri ayaklarını kapatıyordu, çünkü aslen var olmayana nehiy durumunda itiraz edilmez. İki: Ayakların kapatılması şeran matluptur, çünkü Rasûlallah (sallallahu aleyhi ve sellem) Ummu Seleme (radıyallahu anha)’nın “bu durumda ayakları açılır” gerekçesini kabul etmiştir. Bunun için İmam et-Tirmizi (rahimehullah) hadisten sonra “bu hadiste kadınların elbiselerini yere varacak kadar uzatmalarına ruhsat vardır, çünkü bu onları daha çok gizler” der ve en-Nevevi (rahimehullah) “kadınların elbiselerini yere kadar uzatmalarının cevazında icma vardır” der. Bu hadis hususen namaz esnasında kadının giyeceği elbiseyi konu etmese de, hadisi namaz halinde tahsis eden delil de yoktur. Bu durumda kadının namaz esnasında giydiği elbisenin hususiyetlerini umumen giydiği elbisenin hususiyetlerinden neye göre ayıracağız? Kaldı ki sahabiyatın namaz esnasında giydikleri elbiseler ayakların açılacağı kadar kısa değil ayakları örtecek kadar uzun elbiselerdi. Üç. Sahabe sözü: Yukarıda muminlerin annesi Ummu Seleme (radıyallahu anha)’dan rivayet edilen hadisin merfu veya mevkuf olması konusundaki tartışmadan bahsettim. Ekser ulemanın takdirine göre mevkuf olduğu kabul edilirse mevzuda Ummu Seleme (radıyallahu anha)’nın görüşü kadının namazda ayaklarını örtmesi gerektiği yöndedir. Müminleri annesi Ummu Seleme (radıyallahu anha) ise sahabenin fakihlerindendi. Ve İmam el-Evzai (rahimehullah) İmam Mekhul (rahimehullah)’dan şöyle nakleder: “Aişe’ye “kadın kaç çeşit elbisede namaz kılar?” diye sordum. Bana “Ali’ye git ve ona sor. Sonra tekrar bana gel!” dedi. Ali bana “في درع سابغ (uzun ve bol elbisede) ve başörtüsüyle” dedi. Tekrar Aişe’ye döndüm ve ona haber verdiğimde “doğru söylemiş” dedi.” Müminlerin annesi Aişe (radıyallahu anha)’nın ilimde ve fetvada üstünlüğünü ise herkes bilir. Ve İmam Leys bin Sad (rahimehullah) İmam Ubeydullah el-Havlani (rahimehullah)’ın şöyle dediğini nakletmiştir: “Muminlerin annesi Meymune’yi uzun ve bol elbise (درع سابغ) içinde namaz kılarken gördüm. Kadının başörtüsü ve uzun ve bol elbiseyle (درع سابغ) namaz kılacağını ibnu Abdi’l-Ber (rahimehullah) ibni Abbas (radıyallahu anhum)a’dan da nakletmiştir. Burada uzun ve bol elbise olarak tercüme ettiğim درع سابغ (dir’un sebiğun) kelimelerini es-Suyuti (rahimehullah) Camiu’l-Ehadis’inde şöyle açıklar: “الدرع (ed-Dir’u) kadının bedenini ve bacaklarını örten elbisedir. Elbise yukarıdan aşağıya kadar uzanan ve ayakların üstünü kapatan elbise olduğunda ona سابغ درع (dir’un sebiğun) denilir”. Hulasa: Yukarıda zikrettiğim delillere binaen iki görüşten racih olan muhakkak kadının namazda ayaklarını örtmesi gerektiğidir. Bu bahiste delaletinde en açık olan delilin tartışılmış veya zayıf olması (Ummu Seleme hadisini kast ediyorum) hem o delili, hem diğer delilleri metruk yapmaz. Özellikle ayakların açık olabileceğini ispat eden delilin var olmamasıyla ve sahabeden de bu görüşü destekleyen bir sözün olmamasıyla beraber. Bilakis İmam ibnu Abdi’l-Berr (rahimehullah) İstizkar’ında şöyle der: “Kadınların namazda ayaklarını örtmeleri gerektiği hususunda sahabe arasında bir ihtilaf bilmiyorum. Bu hususta Müslümanların annelerinden (radiyallahu anhunne)’den gelen haberler senin için yeterlidir.” Ve el-Beyhaki (rahimehullah) Sunen’inde şöyle der: “Sahabe (radıyallahu anhum)’un Allah’ın ziynetten nelerin izhar edilmesini mubah kılmış olduğunu beyan eden sözleriyle bu görüş (yüz ve eller hariç tüm bedenin avret olması) güçlü olan görüştür.” Allah-u Alem. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Tarık Ebu Abdullah

SORU Selamun aleykum hocam, Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevî imamları arkasında namaz kılmak caiz midir? CEVAP Aleykum selam ve rahmetullahi ve berekatuhû. Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. Mescid-i Haram veya Mescid-i Nebevi'de namaz kıldıran imamların arkasında namaz kılınmaz veya kılınır şeklinde mutlak bir söz söylemek doğru değildir. Muhakkak Suud halkında asıl olan İslam'dır. Ancak Suud idaresi tağuttur. Bu idarenin küfrü de artık kapalı bir mesele değildir. Bunun için Suud idaresini tasvip eden ve destekleyenler onlara hükümde ortaktır. Bu destekçilerden kimisi eliyle destekliyor kimisi diliyle destekliyor. İkisi de hükümde aynıdır. Diliyle destekleyenlerin içinde şüphesiz Suud devletinin halk indinde meşruiyetini sağlayan, halkı tağuta itaate çağıran, mücahitlere karşı savaşı doğrulayan ve destekleyen, tağut’un lehine ve mücahitlerin aleyhine dua eden, mücahitler hakkında batıl şüpheler oluşturan âlim kisvesinde şeytanlar yer alıyor. Hakkında bu ve buna benzer küfrünü gerektiren vasıflar malum olan herhangi bir yerde, herhangi bir imamın arkasında namaz kılmak caiz değildir. Ama hakkında bilgi sahibi olmadığın bir imamın sadece Mescid-i Haram'da veya Mescid-i Nebevi'de imamlık yapıyor diye arkasında namazı terk etmeyi gerektirmez. Çünkü zahiren müslümandır. Müslüman bildiği ile amel etmeye mükelleftir. Ama şu zamanda Mescid-i Haram'da veya Mescid-i Nebevi'de görev alabilmek için Suud idaresinin imamlarda aradığı şartlar nedir? Bunu bilmiyorum. Şayet bu şartlar her hangi bir imamın üzerinde ciddi bir şüphenin oluşmasını sağlayacak kadar güçlüyse tevakkuf etmek caiz olur ve mutlak olarak bu iki mescitte imamların arkasında namazı terk etmeyi evla kılar. Bu durumda namazları şüphelerden arî olan veya herhangi bir mahalle mescidinde kılar. Ama cemaati terk etmez. Allah-u Alem. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Tarık Ebu Abdullah

SORU Selamun aleykum hocam, son zamanlarda yaşadığım şu çelişkiye çözüm bulamadım ve size danışmaya karar verdim sorum mahkeme konusunda bu konuda küfre düşmekten korkuyorum ve şeytanında vesvesesiyle gayet kötü hissediyorum. Ve Allah için sizden cevap bekliyorum. Hocam ben tağuta muhakeme olmanın küfür olduğunu biliyorum ve buna iman ediyorum. Ama kişinin zulme uğrayınca mahkemeye başvurmasının hükmünü bilmiyorum. Hangi durumlarda mahkemeye başvurmak caiz olur hangi konuda küfür olur sizden ayrıntılı cevap bekliyorum şimdiden cezakallahu hayran. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. Hamd Allah’a mahsustur. Değerli bacım cevabını talep ettiğiniz mesele zamanımızda Müslümanların yaşadıkları en büyük müşkülelerdendir. Bunun sebebi küfrün hâkim olduğu ve Müslümanların zayıf olduğu bir ülkede yaşamamızdır. Mevzu aslında çok söz ister ama Allah (celle ve âlâ)’nın yardımıyla ihtisar etmeye çalışacağım. Tevfik Allah’tandır. Aslında her ne zaman bir Müslüman hakkından alıkoyulsa veya zulüm edilse kendisini müdafaa edebilmesi için veya hakkını alabilmesi için şeriatın gücene müracaat eder. Ama bu güç olmadığı zaman Müslüman kendi gücüne müracaat etme mecburiyetinde kalır. Kendisi güç sahibi olmadığı zaman güç sahibi olandan yardım ister. Onun vesilesiyle kendinden zulmü def etmeye veya hakkını celb etmeye çalışır. Bu her insan için geçerli olduğu gibi Müslüman için de geçerlidir. Ancak şu var ki insan zulmü def etmek için veya hakkını celb etmek için başvurduğu yardım vesilesinin onun maslahatını koruyacağını zannedebilir. Hâlbuki onun vesilesiyle erişeceği fayda hakikatte fayda değildir. Veya o vesileyle erişeceğini zannettiği fayda hakikatte zararı mukabilinde çok daha az olur. Çünkü insan eşyanın hakikatini ancak eşyayı yaratmış olanın onu açıkladığı kadar bilmesi mümkündür. Ve yaratan eşyanın hakikatini Kitab’ında ve Rasûlü (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in Sünnet’inde beyan etmiştir. Bunun için akıllı insanlar yargılarını ve yargılarına yön veren bilgileri sadece Kur’an ve Sünnet’ten alırlar. Tağuti küfür nizamlarında mazlumun hakkını koruyan güç beşeri mahkemelerdir. Bunun için hakkından alıkoyulmuş veya zulme uğramış olan aciz bir insanın bu mahkemelere başvurması doğru gibi gözüküyor. Çünkü kendisi muktedir olmadığı bir hususta ona yardım edebilecek bir mercie başvurmaktadır. Hâlbuki eşyanın yaratıcısı ve onun hakikatini bilen Allah (celle ve âlâ) bu beşer ürünü mahkemelere başvurmaktan men etmiştir. Bilakis bir insanın bu mahkemelerle ilişkisini imanın varlığı ve yokluğu için ölçü kılmıştır. Şu halde bu beşer ürünü mahkemelerde insanın göremediği bir zarar, bir şer olmalı ki adaletin sahibi olan Allah (celle ve âlâ) kullarını ondan men etmiştir. Nedir o şer? Bu mahkemelerin bizzat tağut olmalarıdır. Allah (celle ve âlâ)’nın hükümlerini atıl kılarak kendi beşer ürünü olan kanunlarla tebdil etmeleri ve bu hükümlerle hükmedip insanları bu hükümlere itaat etmeye zorlamalarıdır. Bu mahkemeler Rablerine karşı kibirlenmiş ve haddini aşmış tağutlardır. Hükmetmek sadece rab olana mahsustur. Beşeri mahkemeler hüküm koyma salahiyetine sahip olduklarını iddia ederek rabliklerini iddia etmektedirler. Bunun için kendilerine itaati gerekli görüyorlar. Çünkü sadece rab olan itaati hak eder. Binaenaleyh kendi varlığını idrak edemeyecek ve rabbiyle müsavi olduğunu iddia edebilecek kadar haddini aşmış, cahil, kibirli ve azgın olan birisinin mizanı ne kadar doğru ölçer? Evet! Bu beşeri mahkemelerde hakikatte bir fayda yoktur. Kendisi beşer olan, kusurlu olan, muhtaç olan, kendi menfaatini ve çıkarlarını düşünmeye mecbur olan, cahil, fakir ve aciz olan nasıl herkesin maslahatlarını koruyan adil hükümler verebilir ki? Bu ancak semâyı yükseltmiş ve mizanı koymuş olanın hidayet etmesiyle mümkün olur. Ancak yargısını semadan nazil olmuş olan hükümlere muti kılan şeri mahkemeler herkesin maslahatını koruyabilecek hükümler verebilir. Bunun için kullarına karşı çok merhametli olan Allah (celle ve âlâ) kullarını beşeri mahkemelere gitmekten men etmiştir. Allah (celle ve âlâ) şöyle buyuruyor: يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ “Tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar. Hâlbuki onu inkâr etmekle emrolundular” (en-Nisa 60) Evet! Allah (celle ve âlâ) insanlara emrettiği bu beşeri mahkemeleri inkâr etmektir. İnkâr ise kalben ve bedenen terk etmektir. Dolayısıyla Allah’ın emri bu mahkemelere gitmemektir. Asıl olan budur. Bilakis, Allah (azze ve celle) sadece ilahi hükümlere başvurmayı emretmiştir ve bunu imanın varlığı ve yokluğu için ölçü kılmıştır. Allah (celle ve âlâ) şöyle buyuruyor: فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا “Hayır! Rabbine andolsun ki aralarında çıkan anlaşmazlıklarda seni hakem yapıp sonra da verdiğin hükümden dolayı içlerinde hiçbir sıkıntı duymadan, tam bir teslimiyetle teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar.” (en-Nisa 65) لاَ يُؤْمِنُونَ (İman etmiş olmazlar): Nefiyde asıl olan varlığın nefyidir. Yani aralarında çıkan anlaşmazlıkları diriyken Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’e ve onun vefatından sonra İslam şeriatına götürmeyenlerin imanı yoktur. İman sahibi olduklarını iddia ediyorlarsa şayet sözlerinin sıhhati yoktur. Bunun için Allah (celle ve âlâ) “Sana indirilene ve senden önce indirilmiş olanlara iman ettiklerini iddia edenleri görmez misin?” buyurarak tağutun hükmüne başvuranın iman iddiasını yalanlamıştır. Allame Muhammed bin İbrahim (rahimehullah) şöyle diyor: “Allah (azze ve celle) (iddia ediyorlar) diyerek iddia ettikleri imanı yalanlamıştır. Çünkü Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’in getirdiklerinden başkasına muhakeme olmak ve iman etmek kulun kalbinde beraber bulunamaz. Bilakis biri diğerini nefyeder.” (Risaletun fi Tahkimi’l-Kavânîn 2) Bundan sonra muhterem bacım beşeri mahkemelere muhakeme olmanın dört hali vardır. Birinci hal ve mevzuda asıl olan: Beşeri mahkemelere muhakeme olmak caiz değildir. Çünkü yukarıda zikri geçtiği gibi ilahi emir bu mahkemeleri inkâr etmektir. “Kendisini inkâr etmekle emrolundukları halde tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar.” (en-Nisa 65). İnkâr ise kalben ve bedenen reddetmek, tekzib etmek ve terk etmektir. Ve bundan evvel kişinin kendi iradesiyle ve isteyerek tağuta muhakeme olması ona iman etmesidir. Allame Abdurrahman bin Hasan (rahimehullah) şöyle diyor: “Kendisini inkâr etmekle emrolundukları halde” çünkü el-Bakara suresinde beyan edildiği üzere tağutu inkâr etmek tevhidin rüknüdür. Bu rükün gerçekleşmezse şahıs muvahhid olamaz. Tevhid imanın esasıdır. Varlığı ile kulun bütün fiilleri düzelir. Yokluğu ile ise bütün fiilleri fasit olur. Bunu Allah-u Teâlâ şöyle beyan etmiştir: “Herkim tağutu inkâr eder ve Allah’a iman ederse o muhakkak kopması mümkün olmayan sapasağlam bir kulpa tutunmuş olur” çünkü tağuta muhakeme olmak ona iman etmektir.” (Fethu’l-Mecid 379) Ve Şeyh bin Bâz (rahimehullah) şöyle diyor: “Kulun imanı ancak Allah’a iman etmesiyle ve her meselede Onun hükümlerinden razı olmasıyla ve bütün işlerinde sadece Onun şeriatına muhakeme olmasıyla tam olur. Aksi takdirde Ondan başkasına kul olmuş olur. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor: “Muhakkak ki Biz her bir ümmete Allah’a ibadet edin ve tağuttan içtinab edin diye Rasûl göndermişizdir.” Dolayısıyla herkim Allah’a boyun eğer, Ona itaat eder ve Onun vahyine muhakeme olursa Ona kuldur. Ve herkim Ondan başkasına boyun eğer ve Onun şeriatından başkasına muhakeme olursa tağuta kul olmuştur ve ona uymuştur. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor: “Sana indirilene ve senden önce indirilmiş olanlara iman ettiklerini iddia edenleri görmez misin? Kendisini inkâr etmekle emrolundukları halde tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar. Şeytan da onları uzak bir sapıklıkla büsbütün saptırmak ister.” Sadece Allah’a kulluk etmek ve tağuta ibadet etmekten ve ona muhakeme olmaktan beri olmak “La ilahe illallah, O tektir, Onun şeriki yoktur. Muhammed de Onun kulu ve Rasûlüdür” şahadetinin muktezasıdır.” (Vucubu Tahkimi Şerillah 6,7) El mühim, Müslüman tağutu inkâr etmekle emrolunmuştur. Bunun için Müslümanın mükellef tutulduğu ilahi emir var gücüyle beşeri mahkemelerden içtinap etmesidir. İkinci hal: Kişinin kendi ihtiyarıyla (rızasıyla ve isteyerek) beşeri mahkemelere muhakeme olmasıdır. Bu küfürdür ve kişiyi İslam milletinden çıkarır. Allah (celle ve âlâ) şöyle buyurmuştur: “Sana indirilene ve senden önce indirilmiş olanlara iman ettiklerini iddia edenleri görmez misin?” (en-Nisa 60) İmam eş-Şevkani (rahimehullah) şöyle der: “Bu ayeti kerimede Allahu Teâlâ hem Rasûlullah’a nazil olmuş olan Kuran’a ve önceki nebilere nazil olmuş olanlara iman ettiklerini ve hem de bu iddialarını nakzeden ve aslından bozanı birleştirmiş olduklarını iddia edenlerin şaşılacak hallerini ve sözlerinin hiçbir değeri olmadığını beyan ediyor. Onların sözünü boşa çıkaran tağuta muhakeme olmak istemeleridir. Zira Rasûlullah’a ve ondan öncekilere nazil olmuş olanlarda onu inkâr etmekle emrolunmuşlardır.” (Fethu’l-Kadir 1/770) Allame Şeyh Ali bin Hudayr (hafızahullah) şöyle diyor: “Tağuta muhakemeyi irade ediyorlar, yani rağbet ediyorlar ve meylediyorlar manasındadır. Bu kelimenin (istiyorlar kelimesinin) ayetin manasını doğru anlamakta önemli bir konumu vardır. Çünkü kim severek ve isteyerek tağuta muhakeme olursa işte o iman ettiğini iddia edenlerdendir.” (el-Mutasar 299) Bu bağlamda şeri mahkemelerin varlığı veya yokluğu hüküm için etkili midir? Bu durumda küfür hükmü için muhakeme olabileceği şeri mahkemelerin var olup gitmemesi veya şeri mahkemelerin olmaması arasında bir fark yoktur. Bir beldede şeri mahkeme olmasa da kendi rızasıyla ve isteyerek beşeri mahkemeye muhakeme olan kişi kâfirdir. Küfür hükmü üçün şeri mahkemelerin varlığını şart koşmanın şeri bir delili yoktur. İki durum arasında ancak şöyle bir fark vardır: Şeri mahkemenin varlığı ile beraber beşeri mahkemeye başvuranın küfrü daha büyüktür. Çünkü beşeri hükümleri ilahi hükümlerden üstün görmüştür ve ilahi hükümlere tercih etmiştir. Üçüncü hal: Kendi rızası veya isteği dışında beşeri mahkemelere muhakeme olmasıdır. Bu kişi beşeri mahkemeleri inkâr ediyor lakin ya cebren tağuta muhakeme ettiriliyor veya ama kendini bir surette mecbur zannediyor. Bu kişi tağuta muhakeme olmasından ötürü kâfir olmaz. Zira hakikatte istek sahibi değildir. Çünkü Allah (celle ve âlâ) küfür hükmünü rıza ve isteğin varlığına bağlamıştır: “Tağuta muhakeme olmak istiyorlar”. Ayeti kerimede küfür hükmü istekle alakalandırılmıştır. Dolayısıyla isteğin varlığı hükmü gerektirir. İsteğin yokluğu hükme manidir. Beşeri mahkemeyi ikrar etmeden ve tehâkümü irade etmeden, bilakis mevcut bir zulmün defi için veya hakkın celbi için veya çaresizlikten gibi sebeplerden ötürü başvuran kişi küfre nispet edilmez. Her ne kadar işlediği fiil men edilmiş ve caiz olmasa da ve küfür olarak beyan edilmiş olsa da beşeri mahkemeleri inkâr etmesi ve tehâkümün isteksiz vaki olmuş olması küfür hükmüne manidir. Dördüncü ve ulema arasında ihtilafın varit olduğu ve meselenin en müşkül konusu olan hal: “Beşeri mahkemelere muhakeme olmanın caiz olduğu durumlar var mı?” sorusunun cevabı. Bu sorunun cevabına yönelik hak ehline mensup ve batıl ehline mensup değişik mezhepler vardır. Burası bütün bu görüşleri serdetmenin mahalli değildir. Ben burada âcizane doğru gördüğüm görüşü zikretmekle iktifa edeceğim inşallah. Bunun için ihtisar ile derim ki: Tehâküm lügatte bir husumetin veya zulmün veya sorunun çözülmesi için başkasından hüküm taleb etmektir. Şeriatta tehâkümün manasına gelince lügavî manasına yakın olup bir husumetin veya zulmün çözülmesi için muayyen bir taraftan hüküm taleb etmektir. İmam el-Buhari (rahimehullah)’ın tahriç ettiği ibni Abbas hadisinde Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in şöyle buyurduğu geçmektedir: “Sana tevekkül ederim, Sana yöneldim, Senin verdiğin güç ve kuvvetle düşmanlarla mücadele ediyorum ve Senin hükmüne başvuruyorum. İşlediğim ve işleyeceğim, gizli ve açık günahlarımı bağışla. Benim ilahım Sensin. Tek ilah Sensin. Senden başka ilah yoktur.” Ebu’s-Seâdât ibnu’l-Esir (rahimehullah) şöyle der: “وَبِكَ حَاكَمْتُ (ve bike hâkemtu) yani hüküm için Sana başvurdum. Zira hüküm sadece Sana aittir ve hükmetmek yalnız Sana mahsustur.” (en-Nihayetu fi Ğaribi’l-Eser 1/1023) Ve İbni Hacer (rahimehullah) şöyle diyor: “İbnu Battal şöyle dedi: Bir hâdisenin hükmünü Kitab ve Sünnete sunmadan o hâdisede hükme varmak kadı için caiz değildir.” (Fethu’l-Bâri 20/375) Binaen aleyh şeriatta tehâkümün manası hüküm için sadece Kuran ve Sünnete başvurmaktır. Yukarıdaki tarifte “muayyen bir taraftan” kast edilen budur. Lakin tağuta muhakemede hüküm muayyen taraf olarak tağuttan taleb edilmektedir. Bu mevzuda (tağuta muhakeme mevzusunda) asıl olan şu ayeti kerimedir: أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ وَيُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِيدًا “Sana indirilene ve senden önce indirilmiş olanlara iman ettiklerini iddia edenleri görmez misin? Kendisini inkâr etmekle emrolundukları halde tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar. Şeytan da onları uzak bir sapıklıkla büsbütün saptırmak ister.” (en-Nisa 60) Bu ayeti kerime mevzuda nassdır. Bizzat mevzu için nazil olmuş ve lafzen konuyu hükme bağlamıştır. Ancak yine de mevzuyu her yönüyle tasrih etmemiştir. Bilakis bazı yönleriyle nazara açmıştır. Ayetin muhkem yönü:  وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ (Kendisini (tağutu) inkâr etmekle emrolundular). Ayeti kerime beşeri mahkemelerin inkâr edilme emrini açık ve net tasrih etmiştir. Bu yönüyle ayeti kerime içtihada mahal bırakmayacak bir şekilde müslümanın beşeri mahkemelerle ilişkisini beyan etmektedir. İmam ibni Cerir (rahimehullah) şöyle der: “(وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ) yani Allah muhakemeye gittikleri tağuttan gelenleri yalanlamayı emretmişti.” Ve Allame Cemaluddin el-Kâsimi (rahimehullah) şöyle der: “(أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ) yani ondan (tağuttan) teberri etmelerini (emretti)”. Ayetin müteşabih yönleri: Bir: Tağuta muhakeme olanların hükmü. Tağuta muhakeme olanların ne hüküm alacakları bu ayeti kerimeden açık ve net anlaşılmıyor. Çünkü يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا (iman ettiklerini iddia edenler) ifadesi ihtimallidir. Allame Şihabuddin el-Âlusi (rahimehullah) şöyle diyor: “الزَّعْمُ (za’m) üç nitelikli bir sözdür. Hak, batıl ve yalan. Çoğunlukla şüphe edilen için kullanılır. Buradan intikal ederek “o delilsiz sözdür” denilmiştir. Ayrıca hak söz olarak da kullanımı çoktur. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’den gelen hadiste “Cibril za’m etti” diye gelmiştir. Ve Dımam bin Salebe (radıyallahu anhu) hadisinde “Rasûl za’m etti” diye geçmektedir. Ve Sibeveyh el-Kitab’ının birçok yerinde el-Halil’in doğru kabul ettiği şeyler için “el-Halil şöyle za’m etmiştir” der. En-Nevevi’nin Muslim şerhinde de şöyle denilmiştir: Za’m bütün bu suretlerde söz manasındadır. (El-Âlusi der:) Burada (bu ayeti kerimede) za’m ile kast edilen mücerret iddiadır. Buna göre ayetin manası “sana indirilene iman ettiklerini za’m edenler yani iddia edenlerdir.” (Ruhu’l-Meani 3/65) Ve el-Kefevi (rahimehullah) şöyle diyor: “Arabın âdetinde yalancılık ile bilinen bir kişi bir şey söylediği zaman “زَعَمَ فُلانٌ (falanca za’m etti)” derler. Ve Şureyh şöyle demiştir: “Her şeyin bir künyesi vardır. Ve yalanın künyesi za’m dır.” (el-Kulliyat 488) İbnu Atiyye (rahimehullah) şöyle der: “Arab “falanca za’m etti” sözünü gerçekliği zayıf olan ve hakikatte batıllığı güçlü olan şey için kullanır. Za’m en iyi haliyle şüpheli olandır.” (el-Muharraru’l-Veciz 2/147) Binaen aleyh bu ayeti kerimeyle kati olan tağuta muhakeme olunmak isteyenlerin iman iddialarında doğru olmadıklarıdır. Lakin bu amelin küfür olduğunu tasrih eden bu ayeti kerime değildir. Tağuta muhakemenin küfür olduğunu tasrih eden bil husus şu ayeti kerimedir: “Hayır! Rabbine andolsun ki aralarında çıkan anlaşmazlıklarda seni hakem yapıp sonra da verdiğin hükümden dolayı içlerinde hiçbir sıkıntı duymadan, tam bir teslimiyetle teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar.” (en-Nisa 65) İki: Tağuta muhakeme olma hükmünün dayanağı. يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ (tağuta muhakeme olmak istiyorlar) Burada iki ihtimal var: Bir: Hükmün dayanağı mücerret tağuttan hüküm istemek midir? Veya iki: Allah’tan başkasının hükümlerinin veya Allah’ın hükümlerine muhalif hükümlerin infaz edilmesi için hüküm istemek midir? Zahir olan hükme dayanağın mücerret taguttan hüküm istemek olmasıdır. Çünkü Allah’tan başkasının hükümlerinin veya Allah’ın hükümlerine muhalif hükümlerin infaz edilmesinin istenilmesini bunun için şart koşmanın delili yoktur. “Rivayet edilen bazı nüzul sebepleri bu ayetin Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hükmüne başkaların hükmü tercih edildiği için bu ayetin nazil olduğunu gösteriyor” denilse derim ki, evet! Ayetin nazil olmasına sebep olan durum kesinlikle hükme dâhildir. Lakin nüzul sebebi hükmü takyit veya tahsis etmez. Bilakis hüküm için muteber olan lafzın umumudur. “Ayeti kerime hakkında konuşan âlimler Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in hükmünden yüz çevirerek, beşeri hükümleri ilahi hükme tercih ederek muhakeme olursa ve buna benzer ifadeler kullanmışlardır” denilirse derim ki, ulema bu ifadeleri kullanmışlardır çünkü nüzul sebebinden intikal ederek mevzu hakkında konuşmuşlardır. Bu durum muhakeme iradesini bu şartla takyit ettiklerini ifade etmez. Bilakis mücerret hüküm istemenin küfür olduğunu ifade eden sözleri çoktur. Mesela Fahruddin er-Razi şöyle der: “Burada (ayeti kerimede) anlatılmak istenilen şudur ki bazı kişiler Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem)’e muhakeme olmayı istemeyip bazı tağutlara muhakeme olmak istemişlerdi. Kadı (burada kast ettiği Kadı Ebu Bekr el-Bâkillâni’dir) şöyle der: “Bu tağuta muhakeme olmanın küfür gibi olmasını gerektirir. Ve Muhammed (aleyhissalatu vesselam)’ın hükmünden razı olmamak ayrıca küfürdür. Birincisine Allah-u Teâlâ’nın şu sözü delalet etmektedir: “Kendisini inkâr etmekle emrolundukları halde tağutun hükmüne başvurmak istiyorlar” buyurarak tağuta muhakeme olmanın ona iman etmek olduğunu beyan etmiştir. Ve hiç şüphe yok ki tağuta iman etmek Allah’ı inkâr etmektir. Ve ikincisine Allah-u Teâlâ’nın şu sözü delalet ediyor: “Hayır! Rabbine andolsun ki aralarında çıkan anlaşmazlıklarda seni hakem yapıp sonra da verdiğin hükümden dolayı içlerinde hiçbir sıkıntı duymadan, tam bir teslimiyetle teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar.” Bu ayeti kerime Rasûl (aleyhissalatu vesselam)’ın hükmünden razı olmamanın küfür olduğu hususunda nastır.” (Mefâtîhu’l-Ğayb 10/124) Görebildiğin gibi el-Bâkillâni (rahimehullah) mücerret olarak tağuttan hüküm istemek ile Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem)’in hükmünden razı olmamak arasını ayırmıştır ve iki hali de kendi zatında küfür saymıştır. Ve Allame Ali bin Hudayr (hafızahullah) şöyle diyor: “Rivayet edilen nüzul sebepleri içinde sahih olan et-Tabarani’nin ve el-Vahidi’nin ibni Abbas’tan tahriç ettikleridir. Rivayete göre Yahudiler anlaşmazlıklarını kâhin olan Ebu Burde el-Eslemi’ye taşırlardı. O da aralarında hükmederdi. Sonra Müslümanlardan bir kişi onun hükmüne başvurunca bu ayet (en-Nisa 60) nazil oldu. El-Heysemi “ravileri sahih hadis ravileridir” demiştir. İmdi birisi şöyle dese: “Zahire göre kâhine muhakeme olan Müslüman sadece bir kez kâhine muhakemeye gittiği için kâfir olmuştur.” Buna cevaben deriz ki: Burada küfür olan ona bir kez gitmiş olması değildir. Lakin muhakemeyi kendi istekleri ve tercihleriyle dilediklerinden ötürüdür. Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor: “Muhakeme olmak istiyorlar”. İstek ihtiyara delildir. Kim tağutu sever, ister ve ona muhakeme olursa kâfir olur.” (el-Mutasar 302) Binaen aleyh hükmün (menâtı) dayanağı kişinin kendi ihtiyarıyla tağuttan hüküm istemesidir. Allah’tan başkasının hükümlerinin veya Allah’ın hükümlerine muhalif hükümlerin infaz edilmesini istemesi değildir. Allah-u Âlem. Dolayısıyla yukarıda sorduğumuz “Beşeri mahkemelere muhakeme olmanın caiz olduğu durumlar var mı?” sorusunun cevabı şudur: Beşeri mahkemelere muhakeme olmak ikrah hali müstesna caiz değildir. Çünkü beşeri mahkemelere muhakeme olmak aslen küfürdür. Küfrü ise ikrah hariç bir şey mubah kılmaz. Allah-u Âlem. Bütün bunlardan sonra: Muhterem bacım, buraya kadar beşeri mahkemelere muhakeme olmanın şeri hükmünü izah etmeye çalıştım. Yukarıda da söylediğim gibi bu mevzu tevhid ile doğrudan alakalı olduğu için kendi zatında son derece önemli ve aynı zamanda maalesef vakıamızda çok müşkül bir mevzudur. İşkâlın sebebi Müslümanların nerdeyse hepsi küfür kanunların hâkim olduğu beldelerde yaşamalarıdır. Bu durum kabul edilsin veya kabul edilmesin Müslümanı bir acziyet durumuna düşürmektedir. Bu durumu dikkate almamak hem akla hem de nakle muhalif olur. Zira sıradan hal ile acizlik hali aynı değildir. Acizliğin şüphesiz irade üzerinde etkisi vardır. Bunun için dinimizde kişinin acizliği hükümde müessirdir. Binaen aleyh derim ki: Bir müslümanın beşeri mahkemeleri inkâr etmesiyle ve yaptığı amelin aslen caiz olmadığını ikrar etmesiyle birlikte ve mümkün olduğu kadar şeri vesileleri zorlamış ama sonuca varamamış olmasından sonra, acizliğinden ötürü, üzerinde bir ikrah halini zannederek şeriatın ona hak olarak tayin ettiği ölçüde ve miktarda bir hakkını korumak için veya bir zararı def etmek için beşeri mahkemelere muhakeme olursa, böyle bir müslümana küfür hükmünü tenzil etmeyiz (indirgemeyiz). Çünkü acizlik hali buna mani olur. Çünkü birincisi bu durum Allah (celle ve âlâ)’nın şu kavlinin umumuna dâhildir: فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ “O halde gücünüzün yettiği kadar Allah’tan korkun” (et-Teğabun 16) Ve ikincisi bu durumda isteğin yokluğundan bahsetmek muhakkak mümkündür. Ve yukarıda geçtiği gibi küfür hükmünün dayanağı tağuta muhakeme olma isteğidir. Dinimizin kişilerin acizlik hallerine itibar ettiğini ulemanın sözlerinde çokça görebilirsin. Mesela İmam ibni Teymiyye (rahimehullah) şöyle diyor: “En-Necaşi ve onun gibilerinde olduğu gibi kendisine küfür diyarında Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’in daveti ulaşan, onun Rasûl olduğunu bilen ve ona ve ona inenlere iman eden ve gücünün yettiği kadar Allah’tan korkan (emirlerine itaat eden) ama hicretten men edildiği için veya dinini izhar etmekten men edildiği için veya İslam’ın bütün hükümlerini ona öğretecek bir kimse yanında bulunmadığı için İslam diyarına hicret etmeye imkân bulamayan ve İslam’ın bütün hükümlerine iltizam edemeyen birisi cennet ehlinden bir mü’mindir. Mesela Firavun hanesinden olan mü’min kişi gibi veya Firavun’un eşi gibi. Bilakis, Yusuf es-Sıddik (aleyhisselam) ve Mısır halkında olduğu gibi. Mısır halkı kâfirdi ve Yusuf (aleyhisselam)’ın İslam dininden bildiği her şeyi onlarla yapmaya imkânı yoktu. Onları tevhid ve imana çağırdı ama onlar icabet etmediler. Allah-u Teâlâ Firavun hanesinden olan mumin kişiden şöyle hikâye ediyor: “Andolsun ki, (Musa'dan) önce Yusuf da size açık deliller getirmişti ve onun size getirdiği şeyler hakkında şüphe edip durmuştunuz. Nihayet o vefat edince "Allah ondan sonra Rasûl göndermez" dediniz. İşte Allah o aşırı giden şüphecileri böyle saptırır”. Necaşi de böyleydi. Hıristiyanların hükümdarı olmasına rağmen İslam’a girme hususunda kavmi ona itaat etmemiştir… İslam hükümlerin ekserini acizliğinden ötürü uygulayamamıştır. Hicret etmemiştir, cihad etmemiştir ve haç etmemiştir. Bilakis beş vakit namaz kılmadığı, Ramazan orucunu tutmadığı ve zekât vermediği dahi rivayet edilir. Çünkü bunları ortaya koyduğu zaman halkı ona karşı çıkıyordu. Onun ise onlara muhalefet etme imkânı yoktu. Biz kesinlikle biliyoruz ki Necaşi halkına Kuran ile hükmedememiştir. Çünkü halkı onu bu hususta desteklememiştir. Bu çok vuku buluyor. Mesela niceleri Müslümanların ve tatarların arasında kadılık veya hatta imamlık görevine gelir ve sahip olduğu adaleti uygulamak ister. Ama uygulamaya imkân bulamaz çünkü onu bundan men eden birileri olur. Allah insanı ancak gücünün yettiğinden mükellef tutar. İşte Ömer bin Abdulaziz, adaleti ikame ettiği için kendisine düşmanlık yapılmıştır ve eziyet edilmiştir. Hatta bundan ötürü zehirlendiği söylenilir. Necaşi ve onun gibileri güçleri yetmediği İslam hükümlerine iltizam etmemiş olsalar da ve ancak imkânları dâhilinde olan hükümlerle hükmetmiş olsalar da cennet ehlinden olan saidlerdir.” (Mecmuu’l-Fetava 19/217-219) El mühim, beşeri mahkemeleri inkâr eden, bu mahkemelere muhakeme olmanın caiz olmadığını ikrar eden lakin acizliğinden ve çaresizliğinden ötürü bu mahkemelere başvuran kişiye küfür hükmü verilmez. Son olarak mevzumuz dâhilinde olmayan lakin birçok Müslümanlar tarafından mevzumuz dâhilinde değerlendirildiği için kasten bu cevabın sonuna bıraktığım iki mevzu vardır. Birincisi: Bir zararın veya zulmün defi için veya bir hakkın celbi için kâfirden yardım istemek (istinsâr) veya şikâyet etmek (tezallum) veya aracı kılmak (istişfâ) veya sığınmak (ilticâ, isticâre) veya sulh için başvurmak (tesaluh) tağuta muhakeme olma mevzusuna girmez. Bu davranışlar başka yönlerden şeriata muhalif davranılmadığı sürece mubahtır. Mesela bir zulümden ötürü kâfir nizamın polisini çağırmak ve ona şikâyette bulunmak tehaküm değildir. Yukarıda tarifi geçtiği gibi tehaküm bir husumeti, anlaşmazlığı veya zulmü gidermesi için belirli bir yerden (bizim mevzumuzda beşeri mahkemeden) hüküm (karar) istemektir. Bizim misalimizde mağdur kişi polisten bir karar istemiyor sadece uğradığı zulmü ve failini şikâyet ediyor. Bu tehaküm değildir. Lakin bunun akabinde mağdur olan kişi ona zulüm etmiş olana karşı ilgili mahkemede dava açsa tehaküm olur. İlki caizdir lakin ikincisi caiz değildir. Türkiye’de bu bahsin tatbiki benim araştırmadığım bir şeydir. Bu bağlamda hangi davranışlar tehaküme girer ve hangileri girmez, bu ciddi bir araştırmaya muhtaçtır. Hocalarım ve ilim talebesi kardeşlerim beşeri hukuk okumuş veya okuyan kardeşlerimle beraber bu hususta gayret gösterip nelerin tehaküme girdiğini ve girmediğini araştırıp Müslümanları bildirmeleri büyük bir hizmet olur. İkincisi: Şeri hakikatiyle tehaküm olmayan lakin halk ağzında dava açmak olarak tabir edilen davranışlar olabilir. Mesela bir resmi işlem hakikatte sadece bir belgeyi bir resmi makama ibraz etmekten ibaret ise veya bir resmi makama başvurmaktan ibaret ise o zaman buna tehaküm denilmez ve binaen aleyh tehakümle alakalı hükümler de icra edilmez. Yani mesela kanunen sabit olan bir hakkın alınabilmesi için ilgili resmi makama gidip başvuruda bulunmak tağuta muhakeme olmak hükmüne dâhil değildir. Ama bunlar halk ağzında dava açmak olarak tabir edildiği için Müslümanlar gereksiz yere haklarını zayi edebiliyorlar veya bu haklarını alan başka Müslümanları kötüleyebiliyorlar. Bu vesileyle özellikle beşeri hukuk okumuş veya okuyan Müslümanlara seslenerek Türkiye’de yaşayan Müslümanların çokça ihtiyaç duydukları resmi evlilik, resmi boşanma, tazminat ve benzeri konuların beşeri hukukta mahiyetlerini incelemelerini ve ilim talebeleriyle paylaşmalarını rica ederim. Hulasa: Beşeri mahkemelere muhakeme olmak ikrah hali müstesna caiz değildir. Kendi ihtiyarıyla beşeri mahkemelere hüküm için başvurmak küfürdür. Muayyen şahsa küfür hükmünün tenzil edilmesi için şartların oluşması ve manilerin kalkması muteberdir. Kendi ihtiyarı olmadan, bilakis beşeri mahkemeleri inkâr ederek ve muhakemenin aslen caiz olmadığını ikrar ederek, çaresizlik ve acizlikten ötürü beşeri mahkemelere hüküm için başvurana küfür hükmünü tenzil etmeyiz. Çünkü birincisi istek dışı yapması ve ikincisi içinde bulunduğu acizlik durumu hükmün tenzil edilmesine manidir. Aynısı bu hususta cevaza fetva veren âlimler ve bu âlimlerin fetvalarına binaen beşeri mahkemelere muhakeme olanlar için de söz konusudur. Çünkü yukarıda ihtisar ile izah etmeye çalıştığım gibi mevzuda asıl olan ayeti kerimede hüküm için muteber olan iradenin keyfiyetinde ayetin elfazından kaynaklanan ihtimaller vardır. Bu durum da meseleyi içtihada açmaktadır. Buna ilaveten beşeri mahkemelere muhakeme olmaya cevaz veren muasır rabbani âlimler de ancak zaruretten dolayı ve bu mahkemeleri inkâr etmekle ve aslen caiz olmadığını itikad ederek başvurmaya cevaz veriyorlar. Bu âlimler zaruret dairesini ikrah haddine kadar genişletmişlerdir. Bu görüş doğru olmasa da küfür de değildir. Dolayısıyla bu surette beşeri mahkemelere muhakeme olmaya cevaz veren âlimleri ve onların fetvasıyla muhakeme olanları bu sebepten ötürü tekfir etmek asla caiz değildir. İki görüşü savunan rabbani ulema arasındaki görüş ayrılığını çok basit şöyle ifade etmek mümkündür: Cevaz vermeyenler beşeri mahkemelere muhakeme olmaya sadece ikrah halinde ruhsat vermişlerdir. Cevaz verenler ise ikrah ve zaruret halinde ruhsat vermişlerdir. Bunun haricinde meseleye bakışlarında bir ihtilaf yoktur. Mevzunun ayrıntılarını başka bir yazıya bırakarak bu kadarıyla yetiniyorum. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamd etmektir. Tarık Ebu Abdullah

SORU Selamun aleykum hocam, Allah size rahmet etsin. Bizim bir akrabamız ona borcumuz olduğu halde sıkıntı etmeyin benim daha param var isterseniz daha da veririm diye umutlandırıp daha sonra bunun bir şaka olduğunu iddia etti. Biz ona olan borcun bize helal etmesini istedik ve senetleri yırtıp hakkını helal ettiğini söyledi ve daha sonra da çıkıp oyun oynarmışcasına tekrar haram ettiğini söyledi. Ailem büyük sıkıntı içinde çabalıyorlar ne olursa olsun borcumuzu ödeyelim hakkı kalmasın diye ama büyük miktarda olduğu için ödeyemiyoruz. Bende Allah yolunda cihad etmek isteyen bir gencim ve bana diyorlar ki oku iyi meslek sahibi olup borcumuzda yardım et baban vefat ederse hakkı kalmasın. Biz hâlâ borçlu sayılır mıyız? Ve de bu durum benim farzı ayn olan cihadıma engel olur mu? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. Hamd Allah'a mahsustur. Muhterem kardeşim buna benzer meseleler aslen kadılık meselelerdir. Çünkü ancak iki tarafın dinlenilmesinden, kanıtların ve şahitlerin hazır edilmesinden sonra karara varmak doğru olur. Bu ülkede kadılık makamı bulunmadığından dolayı aranızda hakemlik yapabilecek adil ve âlim bir kişiye gitmenizi tavsiye ederim. Meselenin fıkhi yönü ise şöyledir: Şayet para sahibi borç sahibine borcunu affederse bundan geri dönmesi cumhura göre caiz değildir ve dünyevi ve uhrevi bir hakkı kalmaz. Ancak Maliki uleması bunun için borçlunun borçtan affedilmeyi kabul etmesini şart getirmişlerdir. Çünkü borcun affedilmesi temlik cinsindendir demişlerdir. Ama Şafii, Hanbeli ve Hanefi uleması bunu bir hakkın iskât edilmesi olarak değerlendirmişlerdir ve hak sahibinin (borç verenin) borcu affetmesini kafi görmüşlerdir. Senin anlattığın durumda iki görüşe göre de borcun affedilmesi şeran vaki olmuş. Ama borç veren kişi maruf olan bir şart ile borcu affederse veya fakirlik gibi bir halden ötürü borcu affeder ve borç sahibi şartı yerine getirmez veya zannedilen halde değilse o zaman para sahibi borcu affetmekten vazgeçebilir ve hakkını talep edebilir. Mesela falan davranışını terk edersen bana olan borcunu affettim derse ve borçlunun o davranışı terk etmediği belli olursa veya fakir olduğunu zannettiği ve bunun için borcunu affettiği kişinin zengin olduğu ortaya çıkarsa bağışından geri dönebilir ve hakkını talep edebilir.  Ama bu hallerin dışında affedilmiş borcu tekrar hak olarak talep etmekten ulema men etmiştir. Yalnız Malikilerin görüşüne göre borçlu borcun affedilmesini kabul etmediği takdirde veya borç veren borcu affetmeyi niyet etti ama borçluya bildirmedi veya affetmek istedi ama bir engel çıktı ve haber borçluya ulaşmadı gibi durumlarda borç veren borcu talep edebilir. Çünkü tüm bu durumlarda borçlunun kabulü tahakkuk etmemiştir. Lakin senin anlattığından anlaşılan akrabanızın şartsız bilakis sadece Allah rızası için borçtan vazgeçmiş olmasıdır. Ayrıca bunu sizin talep ettiğinizi ve muhtaç sahibi olduğunuzu da ifade etmişsin. Dolayısıyla senin yazdığından anlaşılan bir borcunuzun kalmamış olması ve akrabanızın da size karşı bir hakkı kalmamış olmasıdır. Ama dediğim gibi net bir karara varabilmek için iki tarafı da dinlemek lazımdır. Dolayısıyla meseleyi adil ve âlim bir kişiye götürmeni tavsiye ederim. Bu durum senin cihad etmene mani olur mu veya ne kadar mani olur, bunun için "cihada çıkmak istiyorum ama borcum var" adlı cevaba müracaat edebilirsin. Allah-u Âlem. Tarık Ebu Abdullah

SORU Bir erkek eşine cahiliye hayatını anlatırsan vallahi billahi de seni boşarım derse eşide anlatırsa boşanılır mı? CEVAP Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. Muhterem kardeşim, sorunun cevabına geçmeden önce sana şunu tavsiye ederim. Ne olursa olsun, ne kadar kızarsan kız, talak yani boşama sözünü ağzına alma. Talak meselesi, çok ciddi bir meseledir. Bu işin şakası ve ciddisi birdir. Ciddi bir şekilde boşayacaksan şeriata uygun olarak boşa. Boşamayacaksan, talak meselesini tehdit unsuru haline getirme… Cevaba gelince, “anlatırsan vallahi billahi boşarım” sözü şartlı ve gelecek fiil içermektedir. Gelecekte “yaparım, ederim” demesi, geçmiş fiil gibi “yaptım, ettim” gibi değildir. Buna binaen talak düşmemiştir. Ancak yapmaya dair yemin vardır. Durum böyle olunca önünde iki çözüm yolu vardır: Eğer boşamamak senin için daha doğruysa yeminini boz, boşama. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurur: “Eğer sizden biriniz bir şey üzere yemin ederse, sonra daha hayırlısını görürse hayırlı olanı yapsın ve (yemini için) keffaret ödesin.” (Müslim) Yaptığın yemin için keffaret öde. Keffaret; Bir köle azad etmen, yoksa on fakiri yedirmen veya giydirmen, gücün yetmezse üç gün oruç tutmandır. Boşamayı daha hayırlı görüyorsan boşarsın. Sana keffaret yoktur. Allah en doğrusunu bilendir. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Musa Ebu Cafer

SORU Selamun aleykum Hocam. Allah ilminizi artırsın. Allah sizi İslam ümmetine faydalı kılsın. Hocam “Kairos Planet” adında bir güvenlik şirketi var. Büyük şirketlerin (Lassa, Nissan, Motors, Dunlop) ve benzeri şirketlerin internet üzerinden siber saldırılara karşı güvenliğini sağlıyor. Kairos Planet’in bunu yapabilmesi için çok miktarda bilgisayara ihtiyacı var. Şirket, bilgisayar ihtiyacını karşılayabilmek için bireysel bilgisayar kullanıcıların hard disklerini kiralıyor ve kiraladığı bu hard disklerde veri alış verişi yapıp bu şirketlerin güvenliğini sağlıyor. Şirket benim hard diskimi kiraladığında önce bir miktar teminat alıyor. Daha sonra internet üzerinden şirketin “Kairos Planet” programını indirip veri alış-verişi yapmasını sağlıyorum. Ve bilgisayarımı günde 10 saat açık tutmam karşılığında bana aylık ödeme yapıyor. 10 saatten az açarsam daha az ücret alıyorum. Kaç saat açmış isem o kadar ücret alıyorum. Bununla beraber şirkete yeni eleman bulursam şirket bana o üyenin ilk girişte ödediği teminatın %15'ini veriyor. Ben şirketle 1 yıllık sözleşme yapıyorum. 1 yıllık süre bitince eğer istersem tekrar teminatı ödemem şartıyla şirkete üye olabilirim. Hocam böyle çalışan bir şirkete hard diskimi kiralamam caiz midir? Ben ve arkadaşlarım cevabınızı merakla bekliyoruz. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur. Hamd alemlerin rabbi olan Allah’a, salat ve selam Rasûlullah’a olsun. Muhterem kardeşim, bahsetmiş olduğun “Kairos Planet” adında ki bu güvenlik şirketiyle yapılan hard disk kiralama işlemine girmeden önce şunu beyan etmek istiyorum; Hard disk kiralama karşılığında yüksek kâr veren böyle bir şirketin gerçekten meşru bir iş yapıp yapmamasından çok şüpheliydim. Zannımın galip kısmı, bu şirketin aldatma üzere olduğunu söylüyordu. Bu zan neredeyse bende yakîn oldu. Araştırmalarıma göre bazı devlet adamları ve bazı ekonomistler bu şirketten sakındırmakta ve sahtekarlık üzere kurulu olduğunu söylemektedirler. Örnek: “KAIROS TEKNOLOJİ HAKKINDA NISSAN'DAN DUYURU” Kairos Teknoloji Limited Şirketi’nin Facebook sayfasında bulunan, Nissan Motor Company’nin verilerini koruma hizmetini sağladığı yönündeki ifadesi gerçeği yansıtmamakta olup adı geçen şirket ile firmamızın ulusal ve uluslararası alanda veri koruma hizmeti ve benzeri hizmetler için herhangi bir anlaşma, sözleşme ve iş birliği ilişkisi mevcut değildir. Orjinal kaynak: http://www.nissan.com.tr/otomobil-haberleri/kairos-teknoloji-sozlesme Orjinal kaynak: http://kairosdolandiriciligi.tumblr.com/ Bir ara Beyaz TV’de şöyle haber yapılmış: “Kairos Planet” şebekesine dikkat! Türkiye’de zincirleme yaptıkları üyelerden 50.000 kişiden 25 Milyon TL kazanılmış!!.. İkinci husus, bu şirketin meşru iş yaptığını var sayarsak şu noktalar mahzurludur; Eğer hard diski kiralıyorlarsa niçin teminat alıyor. Böyle bir parayı almaları veya programı mecburi satmaları caiz değildir. Getirilen her bir üye için ek ücret vermeleri sonra o üyelerinde başka üyeler getirdikçe birinci üyeye fazladan kar verilmeleri yine haksız kazanılan para kısmına girer. “Kairos Planet” şirketiyle yapılan bu antlaşma sahih değildir. Sana ve parasını yatıran her Müslümana tavsiyem; bir an önce paralarınızı çekmeniz, para yatıran başka Müslümanları uyarmanız ve fazladan yani sermaye fazlalığı aldığınız parayı kendi nefislerinize harcamamanız ve onu Allah yolunda infak ederek bu paradan kurtulmanızdır. Rabbim yar ve yardımcınız olsun. Her şeyin doğrusunu bilen Yüce Allah’tır. Musa Ebu Cafer