Bankanın Verdiği Hediye Para

SORU Selamun aleykum hocam, ben Türkiye'de yaşamak istiyorum, ailem ise buna karşı çıkıyor ve Almanya'da kalmamı istiyor, bu emir masiyet türünden midir yoksa itaat etmem vacip midir? İmanımın bu ortamda zayıfladığını düşünüyorum. Ne yapmam doğru olur? CEVAP Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salât ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden mü’minlere olsun. İmam Ahmed ve başkaların tahriç ettikleri sahih hadiste Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: لاَ طَاعَةَ لِمَخْلُوقٍ فِي مَعْصِيَةِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ “Allah (azze ve celle)’ye masiyette mahlûka itaat yoktur.” Bu nefiy umumidir ve anne ve babaya da şamildir. Özellikle imanını koruyamayacak durumda isen bulunduğun ülkeyi terk etmen ve Allah’a itaat edebileceğin bir ülkeye hicret etmen vacip olmuştur. Allah (celle ve âlâ) şöyle buyuruyor: إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا فَأُولَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِيرًا. إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَلَا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا. فَأُولَئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَكَانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُورًا. وَمَنْ يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا “Melekler, kendilerine zulmeden kişilerin canlarını aldıklarında, onlara, "Ne işte idiniz?" derler. Onlar da: "Biz yeryüzünde zayıf kimselerdik." derler. Melekler: "Allah'ın yeryüzü geniş değil miydi, siz de orada hicret etseydiniz ya?" derler. İşte bunların varacakları yer cehennemdir. O ne kötü gidiş yeridir. Ancak gerçekten aciz ve zayıf olan, çaresiz kalan ve hicret etmeye yol bulamayan erkekler, kadınlar ve çocuklar hariç. Umulur ki, Allah bu kimseleri affeder. Allah çok affedici, çok bağışlayıcıdır. Her kim Allah yolunda hicret ederse, yeryüzünde gidecek çok yer de bulur, genişlik de bulur. Her kim Allah'a ve Peygamberine hicret etmek maksadıyla evinden çıkar da sonra kendisine ölüm yetişirse, kuşkusuz onun mükâfatı Allah'a düşer. Allah çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir.” (Nisa, 97-100) Bu hususta annen ve baban seni Rabbine itaat etmekten engelliyorlarsa onlara itaat etmen caiz değildir. Mahlûka sadece marufta, yani Allah (celle ve âlâ)’ya itaat cinsinden olan şeylerde itaat etmek caizdir. Emredilen masiyete itaat edildiği takdirde şahıs yaptığından mükelleftir. İmam Buhari (rahimehullah)’ın tahriç ettiği hadiste Ali (radıyallahu anhu) şöyle demektedir: عَنْ عَلِيٍّ ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ جَيْشًا وَأَمَّرَ عَلَيْهِمْ رَجُلاً فَأَوْقَدَ نَارًا وَقَالَ ادْخُلُوهَا فَأَرَادُوا أَنْ يَدْخُلُوهَا وَقَالَ آخَرُونَ إِنَّمَا فَرَرْنَا مِنْهَا فَذَكَرُوا لِلنَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لِلَّذِينَ أَرَادُوا أَنْ يَدْخُلُوهَا لَوْ دَخَلُوهَا لَمْ يَزَالُوا فِيهَا إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَقَالَ لِلآخَرِينَ لاَ طَاعَةَ فِي مَعْصِيَةٍ إِنَّمَا الطَّاعَةُ فِي الْمَعْرُوفِ “Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) bir ordu gönderdi ve başına bir adamı emir tayin etti. Adam bir ateş yakıp “ateşe girin” dedi. (Ordunun) bir kısmı ona girmek istediler. Diğerleri ise “Biz zaten ondan kaçtık” dediler (ve ateşe girmeye itiraz ettiler). Bu durumu Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’e haber verdiklerinde ateşe girmek isteyenler için şöyle buyurdu: “Eğer ona girselerdi kıyamet gününe kadar ateşte kalırlardı.” Ve diğerleri için de: “Masiyette itaat yoktur. İtaat sadece maruf olanadır” buyurdu. Muhakkak ki Almanya gibi asli kâfir olan bir ülkede ikametini idame etmen masiyettir. Özellikle Allah’ın dinine açıktan savaş açtığı ve sadece Almanya’da değil tüm dünyada Müslümanlara her alanda zulüm etmekten geri durmadığı bu günlerde. Böyle bir ülkede ikamet etmemelisin. Şirk ve küfrün hâkim olduğu ülkelerde imamlarımız iki şartla ikameti caiz kılmışlardır. Bir: Dini izhar etmek. Ve iki: Kâfirlere yardımda bulunmamak, onlara dost olmamak. İmam Muhammed bin Abdulvehhab (rahimehullah)’ın torunu Şeyh Süleyman bin Abdullah (rahimehumallah)’a Müslüman’ın ticaret için küfür beldesine sefer etmesi sorulduğunda şöyle cevap vermiştir: “Hamd Allah’a mahsustur. Dinini izhar etmeye ve müşriklere dost olmamaya kudreti varsa caiz olur. Nitekim Ahmed Müsned’inde ve başkaları Ebu Bekir ve sahabeden başkalarının ticaret sebebiyle müşriklerin ülkelerine sefere çıktıklarını rivayet etmişlerdir ve Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) onları bundan men etmemiştir. Ama dinini izhar etmeye ve onlara dost olmamaya muktedir değilse, bu durumda ulema ülkelerine sefer etmenin caiz olmadığını söylemiştir. Nehye delalet eden hadisler buna hamledilir. Çünkü Allah insana Tevhid üzere amel etmeyi emretmiştir ve müşriklere karşı düşmanlığı farz kılmıştır. Bunun yok olmasına yol açan ve sebep olan her neyse caiz değildir. Ayrıca ülkelerine sefer etmeleri onlara uymalarını ve onlardan razı olmalarını da sağlıyor. Müşriklerin ülkelerine sefer etmiş fasık Müslümanların çoğunda bunu müşahede ettik. Böyle bir durumdan Allah’a sığınırız.” Sonra “İnsana küfür şiarların zahir olduğu küfür beldesinde ticaret sebebiyle oturmak caiz midir?” sorusuna (rahimehullah) şöyle cevap vermiştir: “Bu sorunun cevabı bir önceki sorunun cevabının aynısıdır.” Sonra “Bir ay iki ay gibi kısa zaman kalmak ile uzun zaman kalmak arasında fark var mıdır?” sorusuna da (rahimehullah) şöyle cevap vermiştir: “Uzun ve kısa zaman arasında fark yoktur. Dinini izhar edemediği ve müşriklere düşmanlık gösteremediği bir ülkede, o ülkeden çıkmaya gücü varsa bir günde olsa ikamet etmesi caiz değildir.” Binaen aleyh sana Allah için tavsiyem bir an evvel Almanya’yı terk etmendir. Allah-u Âlem. Allah’a hamd ve Rasûlü Muhammed’e salât ve selam olsun. Davamızın sonu âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd etmektir. Tarık Ebu Abdullah

SORU Kertenkele öldürmek neden sevaptır? Zavallı hayvanın suçu nedir? CEVAP Hamd âlemlerin rabbi olan Allah’a, salat ve selam efendimiz Rasûlullah’a, ehli beytine, ashabına ve yolunu takip eden müminlere olsun. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) efendimiz kertenkelenin öldürülmesini emretmiş ve öldürülmesinde ecir olacağını sahih hadislerinde beyan etmiştir. Ummu Şerik’in rivayetinde efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) kertenkelenin öldürülmesini emretmiştir.(Buhari ve Müslim) Buharide gelen rivayette şöyle buyurmuştur: “İbrahim (aleyhisselam)’ın ateşine üfürüyordu.” İbni Hibban’ın rivayetinde Fakihe Bin Muğire’nin cariyesi Aişe (radıyallahu anha)’nın yanına girmiş, yanında mızrak görmüştür. Demiş ki: “Ey Müminlerin anası bu mızrağı ne yapıyorsun?” Demiş ki: Onunla kertenkele öldürürüz. Allah Rasûlü bizlere haber verdi; İbrahim (aleyhisselam) ateşe atıldığı vakit yeryüzündeki her canlı ateşi söndürmeye çalıştı. Ancak keler hariç. Keler ateşe üfürüyordu. O sebeple onu öldürmemizi emretti.” Şuan günümüzde yaşayan kertenkelenin bir suçu yok. Ama zarar verici hayvanlardan olduğu için Allah’a olan kulluğumuzdan ve İbrahim (aleyhisselam)’a verdiğimiz değerden dolayı öldürürsek sevap kazanmış oluruz. Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Harem bölgeside olsa dışında da olsa eziyet veren beş çeşit hayvanın öldürülmesini emretmiştir. Yılan, akrep, karga, fare ve doğan. Bu hayvanların bir suçu yok. Allah-u Teâlâ imtihan gereği pis ve zararlı olarak yaratmıştır. Bazı haşerelerde böyledir. Bu hayvanlar ademoğluna zarar verirler. Aynı şekilde kertenkelenin ağzında zehir olması ve insanoğluna zarar verme ihtimali bulunduğundan dolayı öldürülür. Belki daha bilmediğimiz başka hikmetlerde vardır. Allah-u Teâlâ en doğrusunu bilendir. Musa Ebu Cafer

SORU Selamun aleykum hocam. Yakın zamanda ölen Zekeriya Beyaz isimli sapık, İslam fıkhında cariyenin avretinin göbekle diz arası olduğunu, bunun dışında kalan yerlerinin ise avret olmadığını, bu nedenle cariyelerin çarşıda pazarda, toplum içinde başlarını, göğüslerini, dizden aşağını açarak dolaşabildiklerini iddia ederek, cariyede durum böyle ise hür kadınlarda da hükmün böyle olması gerektiğini, müslüman bir kadın için başörtüsünün ve tesettürün dinen gerekli olmadığını söylüyordu. Hatta bu konuda bir kitap da yazdı. Sorum şu: İslam fıkhında cariyenin avreti dediği gibi midir? Şayet dediği gibiyse bunu nasıl anlamak gerekir? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. بسم الله الرحمن الرحيم، الحمد لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسولنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين Evet, âlimlerin geneline göre cariyenin avreti göbekle diz arasıdır. Kimi âlimlere göre iş yaparken kadından âdeten/genelde gözüken yerler, yani yüz, baş/saç, boyun, dirseklere kadar eller, dizlere (kimilerine göre inciğin yarısına) kadar ayaklar (kimilerine göre sadece ayaklar) avret olmayıp bunun dışındaki yerler (sırt, omuz, göğüs gibi) avrettir. Kimi ilim ehline göre ise başı ve yüzü dışında cariyenin avreti aynı hür kadının avreti gibidir. Kimi âlimler ise cariyenin avretinin tıpkı hür kadının avreti gibi olduğu kanaatindedirler. Gün içerisinde yapılan işlerde cariyeye çokça ihtiyaç duyuluyordu. Çok çalıştırıldığı/kullanıldığı, iş/hizmet gereği çokça dışarı çıktıkları için aynı hür kadın gibi örtünmeleri onlara çok meşakkatli olurdu. İşte bu hikmete binaen ulemanın geneli, Allah Teâlâ’nın, kullarına olan rahmetinin bir gereği olarak hür kadınlara örtünmeyi farz kılmışken cariyeleri ise bununla mükellef tutmadığı görüşündedirler. Şeyhu’l-İslam İbn Teymiyye (rahimehullah) şöyle demiştir: “Allah Teâlâ’nın: “(Ey Muhammed!) Zevcelerine, kızlarına ve mü’min’lerin kadınlarına cilbaplarını üzerlerine giymelerini söyle…” (Ahzâb 59) sözü, hicab (örtü) ile sadece hür kadınların emrolunduklarına, cariyelerin ise bununla emrolunmadığına (hicabın sadece hür kadınlara has olduğuna) delildir. Çünkü ayet sadece Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)’in zevcelerini ve kızlarını zikretmiş, “sağ elinin sahip olduğuna, cariyelerine, zevcelerinin ve kızlarının cariyelerine…” dememiştir. Sonra Allah Teâlâ “mü’minlerin kadınlarına (nisâi’l-mu’minîn)” demiştir. Cariyeler ise mü’min’lerin kadınlarına dahil değildir. Tıpkı Nûr 31 ve Ahzâb 55. ayetlerde geçen “kendi mü’min kadınları (nisâihinne) ve ellerinin sahip oldukları (cariyeler)” sözüne dahil olmadıkları gibi. Çünkü bu ayetlerde Allah Teâlâ “ellerinin sahip oldukları” ifadesini “nisâihinne” ifadesine atfetmiş (bundan ayrı zikretmiş)tir.” (Mecmûu’l-Fetâvâ, 15/448) Hicab ayeti diye bilinen Ahzâb 59. ayetin tamamı şöyledir: “(Ey Muhammed!) Zevcelerine, kızlarına ve mü’minlerin hanımlarına cilbaplarını üzerlerine giymelerini söyle. Bu, onların tanınıp da eziyet edilmemeleri için en elverişli olandır. Allah Ğafûr’dur, Rahîm’dir.” Bu ayet, hür kadınlar ile cariyelerin birbirlerinden ayırt edilebilmesi için inmiştir. Şöyle ki; Medine ehlinin facirleri/ahlaksızları cariyelere eziyet ediyor, onları zinaya davet ediyorlardı. Bu ayet inmeden önce hür kadınlar cariyeler gibi açık oldukları için cariye diye zannedilerek rahatsız edilebiliyorlardı. Ya da facirler hür olduklarını bildikleri halde kadınları incitiyor ve korkularından “onu/onları cariye diye zannettim(k)” diyorlardı. İşte hür kadınların cariyelerden ayırt edilip tanınabilmeleri ve böylece eziyete maruz kalmamaları için Allah Teâlâ hür kadınlara hicabı emretmiştir. Aynı zamanda böylelikle hür kadın cariye zannedilip de “ey cariye” veya “senin efendin kim, seni efendinden satın alayım mı” gibi eziyet verici sözler de işitmeyecektir. Lakin bu ayetten, facirlerin cariyeleri rahatsız etmelerine müsaade edildiği anlamı kesinlikle çıkarılamaz. Bilakis bu haramdır, kalplerinde hastalık bulunanların yapacağı bir iştir. Bunu engellemenin başka yolları vardır. Allâme İbn Teymiyye (rahimehullah) bir başka yerde şunları söylemiştir: “Hicab hür kadınlara hastır, cariyelerle ilgili değildir. Nitekim Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) ve halifeleri zamanında mü’min’lerin sünneti (uygulaması), hür kadının kapanması cariyenin ise görünmesi (açılması) idi. Ömer (radiyallahu anh) başı kapalı bir cariye gördüğünde ona vurur ve derdi ki: “Hür kadınlara mı benziyorsun (onlar gibi örtünerek onları taklit mi ediyorsun!)” Dolayısıyla cariyeden başı, elleri ve yüzü açığa çıkar.” (A.g.e, 15/372) Beyhakî (rahimehullah) Enes b. Malik (radiyallahu anh)’ın şöyle dediğini aktarmıştır: “Ömer (radiyallahu anh)’ın cariyeleri, başları açık bir şekilde saçları göğüslerine değdiği bir halde bize hizmet ediyorlardı.” (Elbânî bu rivayetin senedinin hasen olduğunu söylemiştir.) Şeyh (yani Ebu’l-Kâsım Abdurrahman el-Harbî) şöyle demiştir: “Bu konuda Ömer b. Hattâb’tan gelen rivayetler sahihtir. Bunlar, cariyenin başının, boynunun ve iş yaparken kendisinden gözüken yerlerinin avret olmadığına delalet etmektedir.” (Sünen-i Beyhakî, 3222 nolu rivayet) İbn Kudâme (rahimehullah) “el-Muğnî (1/639)” isimli eserinde şunları kaydetmiştir: “Cariyenin başı açık bir şekilde namaz kılması caizdir. Bu, ilim ehlinin genelinin görüşüdür. Hasan Basrî’nin (rahimehullah) dışında bu hükme muhalefet eden hiçbir kimse bilmiyoruz. İlim ehli arasında O (Hasan), cariye evlendiği veya kişi onu kendisi için edindiği zaman cariyeye başını kapatmasını vacip görmüştür. Atâ (rahimehullah) namaz kılacağı zaman cariyenin başını kapatmasını müstehap görüp gerekli görmemiştir. Bizim delilimiz şudur: Ömer (radiyallahu anh) Enes ailesinin bir cariyesini başı kapalı bir halde görünce ona vurmuş ve: “başını aç, hür kadınlara benzeme” demiştir. İşte bu gösteriyor ki bu, sahabe arasında reddedilmeyen meşhur bir hükümdü. Hatta Ömer (radiyallahu anh) bu hükme aykırı davranmaya karşı çıkmıştı. O, cariyeleri baş kapatmaktan nehyederdi. Ebu Kılâbe (rahimehullah) şöyle demiştir: “Ömer (radiyallahu anh) kendi hilafeti döneminde başını kapatmış hiçbir cariyeyi bu hali üzere bırakmıyordu. O şöyle demiştir: “Baş kapatmak sadece hür kadınlara aittir.” (Ara Not: Mısır’da ikamet eden ve bazı kitapları Türkçeye tercüme edilmiş olan İsmail el-Mukaddem, Ömer (radiyallahu anh)’ın cariyenin başını açmasını emrettiğine dair gelen rivayetlerde kastedilenin yüzü açmak olduğunu söylemiştir. Yani Ömer (radiyallahu anh) cariyelere başlarını kapattıkları için değil, yüzlerini kapattıkları için vuruyordu.) İbnu’l-Munzir (rahimehullah) şöyle demiştir: “Âlimler, cariyeye başını kapatmasının gerekli olmadığında icma etmişlerdir. Bu konuda sadece Hasan Basrî (rahimehullah) tek kalmış, bunu cariyeye vacip görmüştür.” (el-İcmâ’, rakam 77. Cariyenin başının avret olmadığında ulemanın icma ettiğini başka âlimler de nakletmişlerdir. Bkz: el-Mecmû’, Nevevî, 3/170) İbn Useymîn (rahimehullah) “eş-Şerhu’l-Mumti’ alâ Zâdi’l-Mustakni’” isimli eserinde şöyle demiştir: “Cariyenin avreti göbekten dize kadardır. Dolayısıyla cariye göbekle diz arasındaki kısım haricinde bedeni açık bir şekilde namaz kılsa namazı sahihtir. (Bu, İmam Ahmed ve İmam Şâfiî’nin mezheplerinde meşhur olan görüştür.) Çünkü namazda kapatması kendisine vacip olan yerlerini kapatmıştır. (Cariyeye) bakma konusuna gelince; fakihler yine (bu hususta da) cariyenin avretinin göbekle diz arası olduğunu zikretmişlerdir (dolayısıyla cariyenin göbeğiyle dizi arasındaki yerler hariç bedeninin diğer yerlerine bakılabilir.) Lakin Şeyhu’l-İslam (İbn Teymiyye) bakma konusunda buna karşı çıkmıştır. İbn Hazm ise hem bakma hem de namaz konusunda buna karşı çıkmıştır…” Evet, İbn Hazm, keza Ebu Hayyân, İbnu’l-Kattân, muasırlardan el-Elbânî gibi kimi ilim ehline ve Şâfiîlerde bir görüşe göre ise cariyenin avreti tıpkı hür kadının avreti gibidir, hür kadın ile cariyeyi ayıran bir delil yoktur, hicab ayeti cariyeler için de geçerlidir. Ebu Hayyân (rahimehullah) Ahzâb 59. ayetin tefsirinde, cariyelerin çokça çıkıp dolaşmaları, çalışmaları nedeniyle onlar sebebiyle meydana gelecek fitnenin daha büyük olduğunu belirtmiştir. Cariyenin avreti meselesinde ulema bunları söylemiştir. Ancak cariyelerin hür kadınlar gibi kapanma emriyle muhatap olmamaları, sadece -ilk dönemlerde olduğu gibi- fitneden genel olarak emin olunduğu, kendileri sebebiyle oluşan fitnenin çok az olduğu, nefislerin kendilerini arzulamadığı zamanlar için geçerlidir. Fitneden korkulduğu, fesad ehlinin çok olduğu zamanlarda veyahut cariyenin güzel/çekici olup erkeklerin fitneye düşmesine sebep olması endişesi nedeniyle fitneyi def etmek, şerre götüren yolları kapatmak için (avret olduğu için değil!) tıpkı hür kadınlar gibi cariyelerin de kapanmaları, cilbab giymeleri ve erkeklerin onlara bakmaması vacip olur. Hiç şüphesiz ki Ömer (radiyallahu anh)’ın başlarını kapatmalarına müsaade etmediği cariyeler, fitneye sebep olacak güzellikte değillerdi. Dolayısıyla fitne zamanında yaşayan veya güzel olan bir cariye, yabancı erkeklerin olmadığı bir yerde namaz kıldığında fitnenin meydana gelmesi söz konusu olmayacağından açık bir şekilde namaz kılabilir. İbn Teymiyye (rahimehullah) şöyle demiştir: “Cariye sebebiyle fitneden korkulduğu zaman ona cilbabını giymesi, kapanması gerekir. Ve gözü ondan çevirmek vaciptir.” (A.g.e, 15/373) Yine şöyle demiştir: “Sahabe döneminde cariyeler, insanların kalplerinin selim/temiz olduğu (bozuk olmadığı) bir halde yollarda başları açık bir şekilde yürürler ve erkeklere hizmet ederlerdi.” (A.g.e, 15/418) İbnu’l-Kayyim (rahimehullah) “İ’lâmu’l-Muvakkiîn” (2/47) isimli eserinde şunları kaydetmiştir: “Yaşlı, hür ve çirkin kadınlara bakmayı haram görüp de güzel olan bir cariyeye bakmayı mübah saymak şâri’e (kanun koyucu Allah’a) karşı yalan söylemektir. Nerede Allah Teâlâ onu haram kılmış da bunu mübah kılmış!? Allah Teâlâ: “Mü’min erkeklere gözlerini (harama bakmaktan) sakınmalarını söyle” diye buyurmuştur. Allah Teâlâ ve Rasûlü (sallallahu aleyhi ve sellem) gözlerin güzel olan cariyelere bakmasını serbest bırakmamıştır. Bir kimse cariyeye bakması sebebiyle fitneye düşmekten korkarsa hiç şüphesiz ona bakması kendisine haram olur. Bu şüphe, şâri’in, hür kadınların yabancı erkeklerden yüzlerini gizlemelerine hükmedip de cariyelere ise bunu vacip kılmamasından kaynaklanıyor. Lakin bu durum, istihdam edilen ve her işte kullanılan (böylece değersizleşen, sıradan olan ve dolayısıyla kendisinden genelde şehvet duyulmayan) cariyeler hakkındadır. Ancak (iffeti, namusu, saygınlığı) korunan, gizlenilen/saklanılan odalık cariyelere gelince, Allah ve Rasûlü nerede onlar için çarşılarda, yollarda, insanların toplu bulunduğu yerlerde yüzlerini açmalarını mübah kılmış ve erkeklere onlara bakarak faydalanmalarına izin vermiştir!? Bu, şeriata karşı yapılan katıksız bir hatadır. Bu hatayı, bazı fakihlerden işitilen şu sözler güçlendirmiştir: Hür kadının yüzü ve iki eli hariç tümü avrettir. Cariyenin avreti ise karın, sırt, incik gibi genelde görünmeyen/kapalı olan yerleridir. İşte buradan, genelde görünen/açık olan yerlerin hükmünün, adamın yüzünün hükmü gibi olduğu zannedildi. Halbuki bu sadece namazda geçerli olan bir durumdur, bakmak ile ilgili değildir. Zira avret ikidir: Biri bakmada avret, diğeri de namazda avret. Hür kadın, yüzü ve elleri açık bir şekilde namaz kılabilir, ama yüzü ve elleri açık bir şekilde çarşılara, insanların toplu bulunduğu yerlere çıkması ise caiz değildir. Allahu A’lem.” İbn Kudâme (rahimehullah) şöyle demiştir: “…Lakin eğer ki cariye kendisi sebebiyle fitneden korkulan güzel biriyse ona bakmak haram olur… İmam Ahmed (rahimehullah) güzel cariye hakkında: “yüzünü örter, ona bakılmaz…” demiştir.” (el-Muğnî, 7/103) Abdurrahman b. Kâsım (rahimehullah, vefat tarihi: hicri 1392) cariyenin başını açmasından bahsederken şunları söylemiştir: “Bu, bugün olmaz. Zira fesad insanların çoğunda yaygın haldedir. Dolayısıyla güzel bir cariye başı açık bir şekilde pazarlara, sokaklara çıksa yöneticiye onu bundan men etmesi gerekir.” (Hâşiyetu’r-Ravdi’l-Murabba’, 6/234) Ve’l-hamdu lillâhi Rabbi’l-âlemîn. Ömer Faruk

SORU Selamun aleykum ve Rahmetullahi ve beraketuhu hocam. Şirkin çeşitleri vardı bunlardan biride korkuda şirk korkununda 3 çeşidi var. Bunlardan tabi korku ve şirk olan korkuyu örneklerle beraber tam açıklar mısınız sorumla alakalı olduğu için bunlara deyinmenizi o yüzden istedim.Sorumda şu: Bir müslüman korktuğu bir hayvandan dolayı namazını bozarsa durumu ne olur?, Şirk koşmuş olur mu?.Yani şu şekilde mesela bir kişi kediden köpekten veya başka bir hayvandan çok korkuyo. Bu kişi namaza duruyo yanınada kedi geliyo, bu kişide kedi korkusu olduğu için namazını bozuyo bu kişinin (müslümanın) durumu ne olur?Birde hocam Allah subhanehu ve tealaya olan korkumuzu nasıl arttırabiliriz, nasıl sadece Allah subhanehu ve tealadan korkabiliriz, müminlerin vasıflarından biride Allahtan azze ve celleden başka hiçbir şeyden korkmazlar ayettede geçiyo, peki biz bu vasfa nasıl sahip olabiliriz? Cezekhumullahu khayr. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur. Allah subhanehu ve Teâlâ şöyle buyuruyor:  إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ “Bu şeytandır, ancak kendi dostlarını korkutur. Eğer müminlerseniz, onlardan değil Benden korkun.” (Al-i İmran 175) Korkmak kalbin ameli bir ibadettir ve dolayısıyla sadece Allah azze ve celle’ye sarf edilmesi gerekir. Allah’tan başkasından korkmaya gelince şu hallerde tahakkuk edebilir: Bir: İnsanın mahlûktan muktedir olmayacağı bir şeyden ötürü korkması. Yani insanın diğer bir canlının yaratılışı itibariyle güç yetiremediği bir şeyi ona yapmasından korkması. Mesela, bir insanın veya cinin veya hayvanın ondan hidayeti, bereketi veya saadeti men etmesinden veya neslini kesmesinden korkması gibi. Buna ancak Allah azze ve celle’nin kudreti yeter. Bu tür korku büyük şirktir ve insanı İslam’dan ihraç eder. İki: İnsanın, ölünün ona zarar vermesinden korkması. Bu da büyük şirktir ve insanı İslam’dan ihraç eder. Zira o korktuğu ölünün fiile muktedir olduğunu ve ayrılmış olduğu dünya âleminde etkili olduğunu itikat etmektedir. Böylece ölüyü beşer üstünde bir varlık olarak itikat etmektedir ve muktedir olmadığı bir şeyde ondan korkmuş olur. Üç: İnsanın taş ve benzeri “cansız” eşyadan yaratılışı itibariyle muktedir olmadığı bir şeyde ondan korkması. Mesela belirli yıldızların veya taşların veya ağaçların vesaire eşyaların onun geleceğini olumsuz belirlemesinden veya neslini kesmesinden veya uğursuzluğa düşürmesinden korkması gibi. Bu korku da büyük şirktir ve insanı İslam’dan ihraç eder. Dört: İnsanın bir mahlûkun zararını kendisinden uzak tutmak için ona ibadet etmesini sağlayacak korku. Mesela kişinin cinin kendisine vereceği zarardan korktuğu için ona dua etmesi veya onun için kurban kesmesi gibi. Bu da büyük şirktir ve insanı İslam’dan ihraç eder. Veya kişinin rızık, makam veya itibar kaybetme korkusundan dolayı efendisinin haramı helal kılmasında veya helali haram kılmasında itaat etmesi ve tabi olması gibi veya onun için namazı terk etmesi (yani hiç kılmaması) veya ramazan ayında oruç tutmaması gibi. Bu durumlarda muteber ikrah hali hariç İslam’dan çıkar muşrik, kâfir olur. Fakat muteber ikrah halinde hüküm farklı olur. Korku ve ikrah elbette aynı değildir. Beş: İnsanın bir canlının korkusundan dolayı vacip olanı terk etmesi veya haram olanı işlemesi. Mesela kişinin insanlar tarafından ayıplanacağım korkusuyla sakal kesmesi veya şeran emredilmiş tesettüre girmemesi gibi. Veya işimi kaybedeceğim korkusuyla Cuma namazına gitmemesi gibi. Veya içki, faiz ve benzeri açık haramların bulunduğu yerlerde işimi kaybedeceğim korkusuyla haramları dille inkâr etmemesi gibi. Bu tür korku sahibinin hükmünde ihtilaf vardır. Bazı âlimler bu korku için haram derken bazıları da küçük şirkten sayarlar. Racih olan ikincisidir. Allahu Alem. Her halde de bu tür korku en azından haramdır ve insanı fasık yapar. Ama İslam’dan ihraç etmez. Altı: İnsanın mahlûkattan yaratılışı itibariyle muktedir olduğu şeylerde korkması. Bu insanın doğasında var olan tabii bir korkudur. İnsanın düşmandan veya yılandan veya köpekten korkması gibi. Bu korku mubah ve caizdir. Allah subhanehu ve Teâlâ şöyle buyuruyor: فَخَرَجَ مِنْهَا خَائِفًا يَتَرَقَّبُ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ “Bunun üzerine korku ile etrafı gözeterek (Musa aleyhisselam) o şehirden çıkıp “Rabbim beni zalimler topluluğundan kurtar” dedi.” (el-Kasas 21) Soruya gelince, kişinin namazını kedi, köpek veya başka bir hayvandan korktuğu için bozması büyük veya küçük şirk değildir, haram da değildir. Bilakis insanda olması mümkün olan tabii korkudandır. Bu kişi ibadetinde fitneye düşmemesi için bu korkusunu gücü yettiği kadar tedavi etmesi gerekir ve ya o hayvanı uzaklaştırıp veya kendisi uzaklaşıp namazını kılması lazımdır. “Allah azze ve celle’ye korkumuzu nasıl arttırabiliriz?” sorusuna gelince, bu çok büyük ve önemli bir sorudur. İhtisar ile şöyle diyebilirim: Müslüman üç asılda sebat ederse Allah’ın izni ve tevfikiyle takvası artar. Birinci asıl: Allah celle ve ala’nın onu murakabe ettiğini sürekli kendisine telkin etmesidir. O kulunun her lahzasından haberdardır. Onu görüyor ve işitiyor. Bu şuurun oluşması için sürekli Allah subhanhu ve Teâlâ’yı zikretmesi lazım gelir. Onun kudretinden, azametinden ve celalinden korkarak Onu her daim tazim ve bütün kusur ve noksanlardan tenzih etmesi gerekir. Kendi acizliğini, fakirliğini ve Ona muhtaçlığını her daim ve her fırsatta itiraf edip Onun mağfiretine ve rahmetine iltica etmesi gerekir. Allah celle ve ala’yı çok zikredip isim ve sıfatları hakkında sahih ilim edinmesi gerekir. İkinci asıl: Allah azze ve celle’ye itaat etmektir. Emrettiklerini samimi ve dürüst bir şekilde gücü yettiği kadar yerine getirmeye çalışması ve nehyettiklerinden de aynı şekilde içtinap etmesi lazım gelir. Her sünnete karşı azimli ve her bidatten kaçması lazımdır. Mekruhlardan uzak durması ve mubahlardan korkması lazımdır. Üçüncü asıl: Takvayı koruyacak vesilelere sarılmasıdır. Kişi itaatte sabırlı ve sebatkâr olmak zorundadır. Bu bir taraftan takvayı arttıran amellerde ısrarlı olmakla ve diğer taraftan takvayı zayıflatacak veya bozacak masiyetlerden içtinap etmekte sabırlı ve sebatkâr olmakla olur. Sadece bizzat itaat olan amele rağbetli değil bilakis onu o amele götürecek sebebe karşı da rağbetli olması lazımdır. Aynı şekilde sadece masiyetin kendisinden değil bilakis masiyete götürecek sebepten de içtinap etmesi lazımdır. Ve bu bağlamda takvayı arttıran ve muhafaza eden çok önemli bir sebep sadıklarla ve salihlerle arkadaşlık yapmaktır. Onların yakınlığını aramak ve onların meclislerinde bulunmaya çalışmaktır. Zira kişi arkadaşının dini üzeredir. Allah celle ve ala cümlemizi takvayla tezyin etsin. Amin Tarık Ebu Abdullah

SORU Es selamu aleykum ve rahmetullahi ve beraketuhu. Benim ve eşimin nikahını bir diyanet hocasi kıymıştı, fakat o zamanda eşim ve ben demokrasinin şirk olduğunu ve bugünki tağutların kafir olduğu görüşünde değildik. O zamanlar demokrasiyi ben sırf haram olarak görüyordum. Benim müslüman bir velim yok, dayılarım namaz kılmazlar ve amcamla'da akraba bağını kuramıyorum. Babam 'da yaşamıyor ve ailem türkiyede yaşıyor. Bundan dolayı nikahım velisiz kıyıldı. Fakat bu görüşün pek sahih olmadığını öğrendim. Ve dediğim gibi nikahımı bir diyanet hocası kıydı. Nikahı yenilememiz gerekiyor mu? Allah razı olsun, cezakAllahu hayran. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullahi ve beraketuhu. Hamd Allah’a mahsustur. İslam’dan evvel evlenmiş olanlar İslam’a girdikten sonra nikâhlarını yenilemeleri gerekmez, bilakis müslüman olmadan evvel akdedilmiş olan nikâh devam eder. Çünkü Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) küfürden İslam’a girmiş veya irtidat ettikten sonra tekrar İslam’a girmiş olanlara nikâhlarını tecdit etmelerini emretmemiştir. Aynısı İslam’a müntesip olan ama İslam’ını bozacak itikada veya amele sahip olanlar içinde geçerlidir. İbnu Kudame el-Makdisi rahimehullah şöyle der: “Kâfirlerin nikâhı Müslüman olduktan sonra sahihtir. Nikâh akdinin nasıl ve hangi surette yapıldığına bakılmaz. Veli, şahitler ve icap ve kabul siygası gibi Müslümanların nikâhında aranan şartlar burada aranmaz. Müslümanların arasında bu hususta ihtilaf yoktur. İbni Abdu’l-Berr şöyle der: Nikâha mani olan nesep veya sütkardeşlik bağı olması müstesna karı kocanın beraber müslüman olduklarında nikâhlarının devam ettiği hususunda ulema icma etmiştir. Rasulallah (sallallahu aleyhi veslellem)’in zamanında çok kişi İslam’a girmiştir ve kadınları da İslam’a girmiştir ama Rasulallah (sallallahu aleyhi vesellem) nikâhları hakkında onlara bir şey sormamıştır, bilakis nikâhlarını kabul etmiştir. Bu tevatür ve zaruret ile malum olan bir şeydir ve bu manada yakinen sabittir.” Aslen demokrasiyi şirk kabul etmemek veya mevcut tağutlardan beri olmamak insanı İslam’dan ihraç eden nakızlardır. Ama şayet bunu engelleyecek şeran muteber maniler vardıysa ve siz iki Müslüman olarak velisiz evlendiyseniz o zaman şöyle derim: Sahih sünnette sabit olduğu üzere velisiz nikâh sahih değildir. Asıl olan budur. Lakin mevzuda varit olan ihtilafı dikkate alarak Hanefi fıkhına dayanarak velisiz akdedilen nikâhın sıhhatine hükmedilir. İbni Kudame el-Makdisi rahimehullah şöyle diyor: “Kadı veya nikâhı tevelli eden (sizin durumunuzda diyanet imamı) velisiz akdedilen nikâhın sıhhatine hükmederse bozulması caiz olmaz. (Yani velisiz akdedildiği için bozulması caiz olmaz.) Diğer bütün fasit nikâhlar da böyledir. Bazı âlimler böyle bir nikâh nassa aykırı olduğu için bozulur demişlerdir. Lakin evla olan bozulmamasıdır. Çünkü meselede ihtilaf edilmiştir. Ve mesele içtihada kabildir.” Binaen aleyh her iki durumda da nikâhınız inşallah sahihtir ve yenilenmeye muhtaç değildir. Ama rahat olmak istiyorsanız ihtiyatlı davranıp nikâhınızı yenileyebilirsiniz. Bu durumda velinizin kim olacağını şu cevaptan okuyabilirsiniz:(Bkz) Tarık Ebu Abdullah

SORU Selamun aleykum hocam, kadının evden mahremsiz çıkması caiz değilmidir? Velev ki, ilim için olsun, acil sağlık durumu vb.. şeyler olsun!! Eşe itaat gündeme gelecektir, bu noktada amenna fakat eşin bunu diretmesi ne kadar doğru nefsi olaya girmiyormu! En azından yürüme mesafelerinde izin vermesi gerekmezmi? Bu hayatı zorlaştırmak değilmidir? CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. Hamd Allah’a mahsustur. Muhterem bacım sorunuzdan anladığım kadarıyla eşiniz size evden çıkmaya hiç izin vermiyor. Bu durumun değişik ve farklı sebepleri olabilir. Eşinizin size bu şekilde yasak getirmiş olmasına neyin sebep olduğunu bilmediğim için özellikle sizin haliniz için bir şey diyemeyeceğim ama sorduğunuz meselenin dinimizdeki aslen hükmünü kısa izah etmeye çalışacağım inşallah. Kadının mahremsiz dışarıya çıkması örfen sefer olarak adlandırabilecek bir mesafeye çıktığı zaman caiz değildir. Çünkü İmam Muslim (rahimehullah)’ın tahriç ettiği hadiste Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve alihi ve sellem) “Kadın sadece mahremiyle sefer eder” buyurmuştur. Lakin çıktığı yer örfen sefer mesafesinde değilse ve yabancı erkelerle tek kalmayacaksa ve gideceği ortam kadın için tehlikeler içermiyorsa tek başına gitmesine aslen bir mani yoktur. Tabi kocasının izni varsa. Ama erkeğinin izni yoksa veya yakın da olsa gideceği ortam kadın için tehlikeler içermekteyse veya yabancı erkeklerle baş başa kalma zorunda kalacaksa o zaman tek başına çıkması caiz olmaz. Muhakkak yanında mahreminden bir erkek veya başka güvenilir kadınlar beraberinde olması gerekir. Allah-u Âlem. Tarık Ebu Abdullah

SORU Selamun aleykum, Cihat Fetvası kimden alınır? Türkiye’de bazı dalkavuklar; Suriye’de cihad yok diyor. Cihad fetvasını burdakiler verir diyorlar. Allah razi olsun. CEVAP Ve aleykumusselam ve rahmetullah. Hamd Allah’a mahsustur. Muhterem kardeşim, fetva, şeri hükmü vakıaya indirgemektir. Bunun için doğru fetva iki cüzden mürekkeptir. Bir, fetvası sorulan mevzu için varit olan şeri hüküm ve iki, şeri hükmün sorulduğu mevzunun vakıası. Bu iki cüzden birisinde cehalet ne kadar büyük ise fetva da o kadar yanlış olur. İmam ibni Kayyım (rahimehullah) şöyle der: “İki şeyi fehmetmedikçe ne müftünün ve ne de kadının doğru hüküm vermesi mümkün olmaz. Birincisi vakıayı ve onda işleyen fıkhı fehmetmesidir. Bu, karineleri, emareleri ve alametleri değerlendirerek vaki olmuş olanı istinbat etmesiyle mümkün olur. Böylece vakıada hakikaten vaki olmuş olanı ilmen ihata etmiş olur. Ve ikincisi, o vakıada vacip olanı fehmetmesidir. Bu da Allah’ın, Kitabında veya Rasulünün diliyle o vakıada hükmettiğini fehmetmesiyle olur. Sonra birini diğerine tatbik eder.” (İ’lamu’l-Muvakkıin 1/87) Mevzu ne olursa olsun fetva bahsi geçen iki esastaki kusur hasebinde muhakkak yanlış olacaktır. Bu ister cihada taalluk eden bir mesele olsun ister başka bir mesele olsun. Yani bu durum sadece cihad ile alakalı ahkâma has değildir. Bazı Müslümanlarda böyle bir algı var. Bilakis bu durum her mevzu için aynı derecede geçerlidir. Suale gelince, evet, Türkiye’de oturan hocalardan fetva sormak caiz değildir. Hiçbir meselede sormak caiz değildir ve bil husus cihad ve cihad ile alakalı olan meseleleri sormak caiz değildir. Yanlış anlaşılmasın! Burada itibar edilen vasıf Türkiye’de olmaları veya bedenen cihad sahasında bulunmamaları değildir. Bilakis şeri bir mazeretleri olmadan farzı ayn olan bir cihaddan geri kalmaları ve oturanlarla beraber oturmalarıdır. Burayı hem kalın harfler ile ve hem de altını çizerek yazdım ki hüküm için muteber olan vasıf iyice anlaşılsın. Bu sözü biraz açayım. Bir: Oturan hocalar kimlerdir? Oturan hocalar ile kast edilenler şeri bir mazereti olmadan farzı ayn olan cihattan geri duran hocalardır. Allah (Azze ve Celle) üzerlerine cihad farzı ayn olmuş olmasına rağmen cihad etmeyenler hakkında şöyle buyuruyor: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انْفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ أَرَضِيتُمْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ. إِلَّا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيْئًا وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ “Ey iman edenler! Size ne oldu ki, “Allah yolunda savaşa çıkın” denilince olduğunuz yere yığılıp kaldınız. Yoksa ahiretten vazgeçip dünya hayatına razı mı oldunuz? Fakat dünya hayatının zevki ahiretin yanında pek azdır. Eğer savaşa çıkmazsanız, O sizi elîm bir azaba uğratır ve yerinize başka bir kavim getirir ve siz O'na zerre kadar bir zarar veremezsiniz. Allah'ın her şeye kadirdir.” (et-Tevbe 38,39) قُلْ إِنْ كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ “Onlara de ki: Eğer babalarınız, oğullarınız, kardeşleriniz, zevceleriniz, akrabalarınız, kabileniz, elde ettiğiniz mallar, kesada uğramasından korktuğunuz ticaret, hoşlandığınız evler ve meskenler, size Allah ve Rasulünden ve Allah yolunda cihaddan daha sevimli ise, artık Allah’ın emri gelinceye kadar bekleyin. Allah böyle fasıklar topluluğuna hidayet etmez.” (et-Tevbe 24) لَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ أَنْ يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالْمُتَّقِينَ. إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ. وَلَوْ أَرَادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَلَكِنْ كَرِهَ اللَّهُ انْبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِيلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِدِينَ. “Allah’a ve ahiret gününe iman edenler, mallarıyla ve canlarıyla cihaddan geri kalmak için senden izin istemezler. Allah muttakileri bilir. Senden izin isteyenler ancak Allah’a ve ahiret gününe inanmayanlar olabilir. Onların kalpleri tereddütler içindedir. Bundan dolayı şüphe içinde bocalayıp dururlar. Eğer sizinle beraber cihada çıkmak isteselerdi, elbette onun için hazırlık yaparlardı. Fakat Allah cihada çıkmalarını istemedi de onları alıkoydu ve (kendilerine): "oturun oturanlarla beraber" denildi.” (et-Tevbe 44,45,46) Allah (Celle ve Ala) şeri mazereti olmadan üzerine farzı ayn olmuş cihada çıkmayanı fasık ve oturan olarak, yani cihad etmeyip oturanlarla beraber oturan olarak isimlendirmiştir. Buna binaen biz de böyle olanlara oturanlar diyoruz. İki: Oturan hocalardan fetva sormak neden caiz değildir? Bunun birkaç sebebi var: Birinci sebep, çünkü bu hocalar Allah (Celle ve Ala)’nın her Müslümana muayyen emrettiği bir emre itaat etmiyorlar. Farzı ayn olan cihad emrine mazeretsiz itaat etmemek en azından kebairdendir (büyük günahtandır). Kebair nevinden günah ise kişinin dini adalet sıfatını düşürür ve fasıklar arasına katar. Ve usulde malum olduğu üzere bir müftünün fetvası makbul olması için müftünün adalet sıfatına haiz olması şarttır. Ama adalet vasfından hali olan, yani fasık olan müftünün fetvası kabul edilmediği gibi kişinin ondan fetva sorması da caiz değildir. Ve ikinci sebep, çünkü bu hocaların kalpleri mühürlüdür ve onlar anlamazlar. Allah (Subhanehu ve Teâlâ) geride oturanlarla beraber oturmaktan razı olanlar için şöyle buyurmaktadır: رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلَى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُونَ “Onlar, oturanlarla beraber oturmaktan razı oldular. Kalplerine mühür vuruldu. Bundan dolayı onlar anlamazlar.” (et-Tevbe 87) Üçüncü sebep, çünkü bu halde olan bir hocanın, yani fasık ve kalbi mühürlenmiş olan bir hocanın hakka isabet etmesi mümkün değildir. Dördüncü sebep, çünkü bu hocalar vakıayı fehmedemezler. Zira bu hocalar sadece bedensel olarak değil aynı zamanda kalben de vakıadan uzaktırlar. Allah (Subhanehu ve Teâlâ) şöyle buyuruyor: وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ “Kendilerine güven veya korku hususunda bir haber geldiğinde onu hemen yayıverirler. Hâlbuki onu Rasule ve kendilerinden olan emir sahibi kimselere götürselerdi, onlardan onu istinbat edecek olanlar onu bilirlerdi.” (en-Nisa 83) İmam ibni Cerir (rahimehullah)’ın dediği gibi istinbat gözlerin görmesinden veya kalplerin marifetinden mestur olanı istihraç etmektir (ortaya çıkarmaktır). Elbette vakıada olan ile olmayan aynı değildir. Özellikle birde kalben kopuk olduğu zaman. Dikkat et! Allah (Subhanehu ve Teâlâ) vakıada vuku bulan kapalı olayların iç yüzünü fehmedecek olanlar olarak vakıayı yaşayanların aralarında olan, kendilerinden olan istinbat ehlini gösteriyor. Bunun için وَإِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ “onlardan, kendilerinden olan emir sahiplerine” ve الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ “onlardan onu istinbat edecek olanlar” buyuruyor. Vakıada olanlardan olabilmek için ise bedenen ve kalben vakıada olmak lazımdır veya en azından vakıada olanlarla kalben beraber olmak lazımdır. Ama bu hocalar ne bedenen ve ne de kalben vakıa ehliyle beraber değildirler. Şu halde vakıayı fehmetmeleri nasıl mümkün olabilir ki? Üç: Cihad sahalarından bir cihad sahasında olmayıp Türkiye’de yaşayan her hoca oturanlardan mıdır? Hayır! Yukarıda zikri geçtiği gibi oturandan kast edilen şeri bir mazereti olmayan, yani hevasından Türkiye’de kalmayı tercih eden ve üzerine farzı ayn olan cihaddan geri kalandır. Lakin cihada çıkmak isteyen ama onu cihada çıkmaktan engelleyen şeran makbul bir sebebi olan elbette oturanlardan olmaz. Yani bir şekliyle evrensel cihad hareketiyle irtibatlıysa, ilmiyle ve davetiyle cihada hizmet ediyorsa, diliyle ve kalemiyle mucahitleri destekliyorsa, mülhitlerin veya şüphecilerin mücahitler hakkında oluşturmaya çalıştıkları şüpheleri def ediyorsa o zaman velev ki Türkiye’de veya başka bir yerde ikamet etse de şüphesiz cihad edenlerdendir. Bu bağlamda şöyle bir soru gündem olabilir: “Cihadın nebevi tarifinde geldiği üzere cihad sadece savaş değildir. Bilakis hakkın ikamesi ve batıl karşısında ispatı için dil ile ve mal ile verilen mücadele de cihattır. Şu halde savaştan geri duran ama Tevhid ve umumen İslam davetiyle meşgul olan hocalar da bahsettiğin fasıklardan mıdırlar?” Bu soruya cevabım iki cihetten olur: Birinci cihet: Evet! Cihad sadece savaş değildir. Bu doğrudur. Bunu çok defa yazdım ve söyledim. Lakin bizim bahsimiz cihadın kıtal kısmıdır. Cihadın farzı kifaye veya farzı ayn olması kıtal (savaş) manasında cihatla alakalıdır. Emredilmiş olan ve geri durulduğu takdirde kötülenen ve azarlanan cihad savaş manasında cihattır. Hiçbir âlim cihad ayetlerini savaşın haricinde davete veya infaka hamletmemiştir. Ve hiçbir âlim ulemanın “cihatta asıl olan farzı kifaye olmasıdır. Ama şu şu hallerde cihad farzı ayn olur” sözlerini davete veya infaka hamletmemiştir. Evet! Savaşın kapsamında bir İslam davetine ve savaşın kapsamında ve savaşı desteklemek için infaka hamledilmesi mümkün, doğru ve mevcuttur. Çünkü vacibin itmamı için lazım gelende vaciptir. Savaş farzı ayn olduğunda onu ilim ile irşad etmek, ona dil ile çağrıda bulunmak, onu dil ile müdafaa etmek ve onu mal ile desteklemek de farzı ayn olur. Ama savaştan tecrit edilmiş olan bir İslam davetine veya savaşı ihmal eden bir infaka hangi İslam âlimi çağırmış? Bunun için derim ki: Evet! Savaşta bir payı olmayan, sırf davet veya infak işleriyle uğraşan hocalarda oturanlardan, fasıklardandır. Çünkü onlara emredilmiş olan savaş fi sebilillahtır. Onların mazeretsiz terk ettikleri savaş fi sebilillahtır. Dolayısıyla elbette fasık ismini hak ediyorlar. “Pekâlâ, savaş fi sebilillah sadece bedensel olanı mıdır?” diye sorulsa, derim ki: Elbette savaşta asıl olan bedensel yapılan savaştır. Ama bedensel savaşmaktan şeran makbul bir özür sebebiyle aciz olan ilmiyle veya malıyla savaşanlarla beraber ise veya onları ilmiyle veya malıyla uzaktan destekliyorsa ilmiyle veya malıyla Allah yolunda savaşanlardan olur. Buna İmam el-Buhari (rahimehullah)’ın Enes (radıyallahu anhu)’dan tahriç ettiği hadis ve bu manada rivayet edilmiş diğer hadisler delildir. Enes (radıyallahu anhu) Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem)’in bir gazvede şöyle buyurduğunu söylemiştir: إِنَّ أَقْوَامًا بِالْمَدِينَةِ خَلْفَنَا مَا سَلَكْنَا شِعْبًا ، وَلاَ وَادِيًا إِلاَّ وَهُمْ مَعَنَا فِيهِ حَبَسَهُمُ الْعُذْرُ “Arka­mızda Medine’de bir takım kişiler vardır ki, biz her bir dağ yo­lunda ve her bir vadinin içinden yürüdüğümüzde, onlar da muhakkak bizimle beraber yürüdüler. Onları (Medine’de) özür hapsetmiştir.” İkinci cihet: İlim ehline Müslüman halkı ilahi emre irşad etmek vaciptir. İlahi emirler arasında ehem olanı ve acilen lazım geleni beyan etmek, ona teşvik etmek ve nazil meselelerde halkı irşad etmek ilim ehline ilahi emirdir. Allah (Subhanehu ve Teâlâ) şöyle buyuruyor: فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ “Onların her bir topluluğundan bir kısmı dinde tefakkuh (derin bilgi) sahibi olmaları için ve kavimlerine döndüklerinde onları uyarmak için (savaşa) çıkmaları (veya geride kalmaları) gerekmez mi? Umulur ki sakınırlar.” (et-Tevbe 122) Dinde tefakkuh (derin bilgi) sahibi olanlar savaşa çıkan taife midir, geride kalan taife midir ihtilaflıdır. Lakin her iki halde de dinde tefakkuh sahibi olanlar edindikleri bilgiyi bilmeyenlere aktarmalarıyla memurdurlar. Savaşın farzı ayn olduğu bir vakıada Müslüman halkı savaştan alıkoymak, cihad sahalarından men etmek, acilen lazım geleni ihmal etmek elbette ilahi emre muhalefettir. Herkesten evvel hocalar Müslüman halkın maslahatlarını korumakla mükelleftirler. Ve en büyük maslahat en acil emrin yerine gelmesidir. Hocalar halkı en acil maslahatlarına irşad etmekle mükelleftirler. Ama bu oturan hocalar cihadın farzı ayn olduğu bu zamanda bu ilahi emrin yerine gelmesi için bir şey yapmıyorlar, bilakis ilahi emre itaat etmek isteyenlerin kalplerine şüpheler salıyorlar ve sadece cihada çıkmaktan alıkoymuyorlar bilakis Müslümanların bu hususta tasavvurunu ifsat ediyorlar. Böylece Müslümanlar da ümmetin kan ağladığı bir zamanda kendileri gibi geride oturmaktan razı oluyorlar ve hocalarının kendilerine servis ettiği batıl mazeretlerin arkasına saklanıp Rabblerine asi oluyorlar. Ey Müslümanlar! Allah’a yemin ederek söylüyorum ki sizi şu zamanda Allah yolunda savaşmaktan alıkoyan hocalarınızda sizin için bir hayır yoktur. Ve özellikle sizi Şam cihadından alıkoyan hocalarınızda sizin için hiçbir hayır yoktur. Âlemlerin Rabbi size gönderdiği elçisinin (sallallahu aleyhi vesellem)’in sözüne kulak verin! إِذَا فَسَدَ أَهْلُ الشَّامِ فَلاَ خَيْرَ فِيكُمْ لاَ تَزَالُ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِى مَنْصُورِينَ لاَ يَضُرُّهُمْ مَنْ خَذَلَهُمْ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ “Şam ehli fesada uğrarsa sizde hiçbir hayır yoktur. Ümmetimden bir taife daima ilahi nusrete mazhar olacaktır. Onları yalnız bırakanlar kıyamet saatine kadar onlara zarar veremeyeceklerdir.” Vallahi! Sonra vallahi! Sonra vallahi! Şam cihadında bir payı olmayanda hayır yoktur. Nusayrilerin, Rusların, ateist PKK’nın ve laik, demokrat, milliyetçi fırkaların Müslüman Suriye halkını ifsat etmesini oturduğu yerden izleyende hayır yoktur. Hastaneler, okullar vurulurken, Müslüman halk katledilirken Şam mücahidlerini yalnız bırakan ve hayrı kâfiri İslam’a çağırmakta görende hayır yoktur. Vallahi hayır yoktur! Billahi hayır yoktur! Belki bazıları bu söylediklerime bu hocaların savaştan geri durmadıklarını, bilakis şeri bazı gerekçelere binaen mevcut vaziyette savaşı meşru görmediklerini ve bunun için savaşa katılmadıklarını veya desteklemediklerini söyleyebilirler. Buna cevaben derim ki: Allah’ın dininde asla bir tenakuz yoktur. Tüm maslahatlar nebevi dil ile beyan edilmiştir. İslam ümmeti bu asırda savaşla tanışmadı. Bilakis bu ümmet asrısaadetten beri savaşmaktadır. Asli kâfirlere karşı, mürtetlere karşı, bağilere karşı, Müslümanım deyip Müslüman olmayanlara karşı, dünya imparatorluklarına karşı ve olmayanlara karşı, ihtilaf halinde ve ittihat halinde, adil emirle beraber ve facir emirle beraber, bidatçi emirle beraber ve Ehli Sünnet emirle beraber… Tüm bu hallerde İslam ümmeti savaşı yaşamıştır. Allah yolunda savaş hakkında evvelkilerin bilmeyip de bu oturan hocaların bildikleri nedir? Allah yolunda cihad İslam ulemasının en çok itina ettikleri konulardan biridir. Onlar bu oturan hocalara beyan etmedikleri neyi bırakmışlardır? Ama görüyoruz ki bu oturan hocalar ulemanın icma ettikleri mevzulara dahi ihtilaf etmekten geri durmuyorlar. Nedir şeri gerekçeleri? Şu öne sürdükleri batıl şüpheler mi? İslam dini barış dinidir, savaş dini değildir mi? Veya her şey Amerika’nın Müslümanları birbirine kırdırmak için bir projesidir mi? Veya savaş için henüz şartlar oluşmamıştır mı? Veya savaşmak için halifenin varlığı şarttır mı? Veya şu dönem Mekke dönemidir, davet dönemidir. Savaş dönemi değildir mi? Veya savaşmak istiyoruz ama sınır bizi engelliyor mu? Veya en yakındaki kâfir dururken uzaktaki kâfire karşı savaşmak caiz değildir mi? Veya mevcut cihad sahaları aşırıların, tekfircilerin elindedir mi? Veya mevcut cihad sahaları irca ehli elindedir mi? Veya mevcut cihad sahalarında bulunan taifeler Allah yolunda mücahid değil cihatçılar, İslam beldelerini kana bulayan müfsitlerdir mi? Veya hali hazırda savaş şeri maksada muhaliftir mi? Bu batıl şüphelerden hangisi şeri bir gerekçedir? Efendiler! Biz savunma savaşındayız! Savunma savaşında herkes husulü mümkün olan imkânlarla saldırgan düşmana karşı savaşmakla mükelleftir. Aslen savaş için aranan şartlar aranmaz. Bunu ben söylemiyorum. Bunu umumen bütün İslam uleması söylemiştir. İmam ibni Teymiyye (rahimehullah) şöyle der: “Mahremlere ve dine saldıran düşmanı def etmenin en büyük ve en önemli türü savunma savaşıdır. Savunma savaşı icma ile vaciptir. İmandan sonra, din ve dünyayı ifsat eden saldırgan düşmanı def etmekten daha çok vacip olan bir şey yoktur. Nitekim savunma savaşı için hiçbir şey şart koşulmaz. Bilakis imkânı hasebinde saldırganı def eder. Bu böylece ulemadan nakledilmiştir. Bizim ashabımızdan ve gayrisinden.” (El-İhtiyaratu’l-İlmiyye, Mulhak bi’l-Fetava el-Kubra, 4/608) İbni Abidin el-Hanefi (rahimehullah) şöyle diyor: “Düşman İslam cephelerinden bir cepheye saldırdığı zaman ona yakın olanın üzerine onu def etmek farzı ayn olur. Ama düşmandan uzak olanların üzerine farzı kifaye olur, eğer onlara ihtiyaç yok ise. Ama yakında olanlar savunmaktan aciz olurlarsa veya aciz değiller ama ihmal edip savaşmazlarsa ve uzakta olanlara ihtiyaç olursa o zaman en yakından en uzakta olanlara kadar, batıda ve doğuda bütün İslam ehline ihtiyaç karşılanıncaya denk aynı namaz ve oruç gibi farzı ayn olur. Terk etmeleri asla caiz olmaz.” (Haşiyetu ibni Abidin, 3/238) Ebu Bekir el-Kâsâni el-Hanefi (rahimehullah) şöyle der: “Cephe de olanlar (mücahidler) düşmanı def etmekten aciz olurlarsa en yakındakinden en uzakta olana doğru etraflarında olan bütün Müslümanlara silah ve mal ile yardıma gelmeleri farzdır. Çünkü (düşmana karşı savaşmak) cihad ehlinden olan herkese farzdır. Ama yeterlilik hâsıl olduğu takdirde (ihtiyaç olmayan) diğerlerinden düşer. Lakin yeterlilik hâsıl olmazsa (farz) kimseden düşmez.” (Bedâiu’s-Sanâi 7/98) Ve ed-Derdir el-Adevi el-Maliki (rahimehullah) şöyle der: “Düşmanın aniden saldırmasıyla cihad farzı ayn olur. Savunma için kadın ve köleye de ihtiyaç olursa onlara da farzı ayn olur. Kendileri düşmanı def etmekten aciz olurlarsa onlara yakın olanlara da farzı ayn olur.” (Eş-Şerhu’l-Kebir, 2/174,175) Ve Ebu Abdullah el-Kurtubi el-Maliki (rahimehullah) şöyle diyor: “Düşmanın İslam topraklarının bir bölümüne galip gelmesiyle veyahut Müslüman topraklarına girmesiyle cihad farzı ayn olur. Bu durumda o bölgede yaşayan herkese, ağırlıklı ağırlıksız, genç yaşlı herkese kendi gücü oranında savaşa çıkması vacip olur. Babası olan babasından izin almadan savaşa çıkar. Babası olmayan da savaşa çıkar. Savaşa çıkmaya gücü yeten hiç kimse savaştan geri kalamaz. İster kişi savaşmaya muktedir kimse olsun, isterse sadece savaşçıların sayısını artıracak olsun. Çıkabilecek hiçbir kimse savaştan geri kalamaz. Eğer o bölge halkı düşmana karşı koymaktan aciz olursa o zaman onlara yakın olanlara ve komşu olanlara aynı şeklide savaşa çıkmak vacip olur. Bu durum onların düşmana karşı durabilecek ve kendilerini savunabilecek güce geldiklerini bilinceye kadar böylece devam eder. O Müslümanların düşmanlarına karşı zayıf hallerinden haberdar olan ve kendilerine varıp onları kurtarabilme imkânına sahip olduğuna inanan herkese de onlarla birlikte savaşmak üzere yanlarına gitmesi lazım gelir. Zira Müslümanlar kendilerinden gayrisine karşı tek bir eldirler.” (El-Camiu li Ahkami’l-Kuran, 8/151) Ve el-Hatib eş-Şirbini eş-Şafii (rahimehullah) şöyle diyor: “Kâfirler bizim bir beldeye girdiklerinde o belde ehline onları mümkün olanla def etmek lazım gelir. İster savaş için hazırlık yapmaları mümkün olsun ister olmasın cihad üzerlerine farzı ayn olur. Savaşıp esir alındığı takdirde öldürüleceğine bilsin veya bilmesin, teslim olmadığı takdire öldürüleceğini bilsin veya bilmesin, kadınlar alındıkları takdirde fahiş davranışlara zorlanmaktan güvende olacakları bilinsin veya bilinmesin, herhalde cihad farzı ayn olur. Kâfirlerin girdiği beldeye kasr mesafesinde oturanlar da belde ehliyle hükümde aynıdırlar. Velev ki belde ehli kendisi kâfirleri def edecek yeterli güce sahip olsa da. Çünkü o da hazırda mevcut olan gibidir. Bu saydıklarımın hepsine cihad vacip olur, bilakis fakire, çocuğa, borçluya ve köleye de babadan, borç sahibinden ve efendiden izin şartı olmaksızın vacip olur. Kasr mesafesinde olanlara da kâfiri def edebilecek miktarda yardıma koşmak lazım gelir.” (El-İkna fi Halli Elfazi Ebi Şuca, 2/212) Bu mevzuda az çok bilgi sahibi olan herkes bilir ki bu nakilleri burada çoğaltabilirdim. Zira yukarıda dediğim gibi bu mesele İslam ulemasının çok itina ettikleri bir meseledir. Ve bu hususlarda asla ihtilaf etmemişlerdir. Sadece Kadı Ebu Yala el-Hanbeli (rahimehullah) hacca kıyasen savunma savaşında kasr mesafesinde olanlar için binek ve yiyecek şartını koşmuştur. Ama bu kıyasa İmam ibni Teymiyye (rahimehullah) itiraz eder ve zayıf olduğunu söyler. El mühim, İslam uleması Müslümanın dinini, ırzını ve topraklarını kâfirden korumak için şartlar getirmemiştir. Bilakis ekserini düşürmüştür ve bazılarını hafifletmişlerdir. Aslında bu mevzuda şu iki âlimin sözlerini zikretmek kâfidir. Hazırda bizimle savaşın hükmünü tartışanlar bir baksınlar bakalım kendilerini bu iki âlimin sözünden nasıl kurtaracaklar. Ebu Bekr el-Cessas el-Hanefi (rahimehullah) şöyle diyor: “Bütün Müslümanların inancında malumdur ki eğer sınır boylarında yaşayan Müslümanlar kendilerine, zürriyetlerine ve beldelerine karşı düşmanın bir saldırısından korkarlarsa ve onlara karşı koyacak güçleri yoksa o zaman onların yanına varmak ve düşmanın saldırganlığını def etmek bütün Müslümanların üzerine farz olur. Ümmetin içinde bu konuda ihtilaf yoktur. Zira hiçbir Müslüman Müslümanların kanları döküldüğü ve zürriyetleri zorla alındığı bir zamanda oturmayı kendisine mubah görmez.” (Ahkamu’l-Kuran, 4/312) Ve İmam ibni Kayyim (rahimehullah) şöyle diyor: “Saf saldırı savaşına sadece şu iki erkekten biri rağbet eder: Ya imanı güçlü olan, Allah’ın kelimesi en yüce olsun ve din yalnız Allah’ın olsun diye savaşan erkek veyahut ganimette ve köle almakta rağbetli olan erkek. Ama savunma savaşına herkes katılmak ister. Onu sadece şeran ve aklen kötülenmiş olan korkak istemez.” (el-Furusiyye, 189) Ümmetin çocukları, kadınları, büyükleri ve yiğitleri Rabbine asi olanlar tarafından öldürüldüğü ve kirletildiği bu zamanda Allah bizi kalpleri körelmiş, korkak oturanlarla beraber kılmasın. Amin! Bitirmeden evvel bir tenbih: Oturan derken halk arasında kullanıldığı gibi, mesela “nerede oturuyorsun? İstanbul’da oturuyorum” manasını kast etmiyorum. Kuran’ın tarifiyle şeri bir mazereti olmadan farzı ayn olmuş cihattan (savaştan) geri duran manasında oturan kast ediyorum. Yine Türkiye’de veya başka bir yerde olup Müslümanları cihada yetiştiren veya cihada teşvik eden veya cihad ve mücahitler hakkında ortaya atılan şüpheleri def eden veya cihadi cemaatleri ilmen irşad eden hocalarım ve kardeşlerim bu yazının konusu değiller. Veya Türkiye’de veya başka bir yerde ilmi faaliyetleri olan, talebe yetiştiren veya davet çalışması yapan ve bununla beraber kendisine mümkün olduğu kadar cihadın ve mücahitlerin hakkını veren hocalarım ve kardeşlerim de bu yazının konusu değiller. Veya yaş, hastalık, tutukluluk veya benzeri sebeplerden ötürü cihadı ancak diliyle, kalemiyle, duasıyla veya malıyla destekleyebilen hocalarım ve kardeşlerim de bu yazının konusu değiller. Kısacası ilahi cihad emrine itaat etmek isteyen ama şeri bir mazeretin hapsettiği hocalarım ve kardeşlerim bu yazının konusu değiller. Aslen bunu yazıda belirttim ama bazı kardeşlerin yazılan yazıyı okumayıp da satır aralarını hevasına göre doldurma huyları olduğu için ayrıca tenbihlemek istedim. Tarık Ebu Abdullah